احمد شهید، گزارشگر سازمان ملل متحد درباره حقوق بشر در ایران، تازه ترین گزارش خود در باره ایران را عصر چهارشنبه ، اول آبان (٢٣ اکتبر) ، در صحن مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک ارائه کرد.
آقای شهید در گزارش تازه خود می نویسد وضع حقوق بشر در ایران همچنیان نگران کننده است و نشانی از بهبود ندارد. اختلافات میان قوانین قضایی کشور و تعهدات حقوق بشری ایران، همچنان محل عدم پیشرفت وضع حقوق بشر است و عامل تبعیض جنسیتی، و نقض سیستماتیک حقوق مدنی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی می شود.
او در گزارش خود در هفت بخش وضع حقوق بشر در ایران را تشریح کرده است:
آزادی بیان و دسترسی به اطلاعات
گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد درباره حقوق بشر ایران می گوید شماری از قوانین و سیاست های ایران همچنان حق آزادی بیان و دسترسی آزادانه به اطلاعات را نقض می کنند. همچنین دولت ٦٠٠ روزنامه نگار را جزو یک شبکه ضد حکومتی قلمداد می کند و به آنان و خانواده هایشان فشار می آورد. این گزارش از تعطیلی حدود ٦٧ کافی نت در ژوئیه ٢٠١٣ و مسدود شدن حدود پنج میلیون وبسایت یاد می کند و می گوید مقامات ایران در آوریل ٢٠١٣ گفتند ماهانه ١٥٠٠ وبسایت ضدمذهبی، از جمله وبسایت های طرفدار وهابیت و بهاییت و همچنین وبسایت مربوط به موسیقی، حقوق زنان، اقلیت های قئمی و رسانه های اجتماعی را مسدود ساخته اند.
گزارش اخیر همچنین می گوید ٤٠ روزنامه نگار و ٢٩ وبلاگ نویس در حال حاضر پشت میله های زندان هستند و دولت ایران دسترسی آنلاین به بیش از هزار مقاله از وبسایت دایره المعارف آنلاین ویکیپدیا را برای ایرانیان محدود ساخته است. او همچنین از عملکرد دولت به خاطر سرعت پایین اینترنت در ایران انتقاد می کند. بازداشت حدود 39 امدادگر در زمان وقوع زمین لرزه در آذربایجان در تابستان سال گذشته یکی دیگر از موارد نقض حقوق بشر در ایران در گزارش فوق است.
عدالت
احمد شهید درباره قانون ازدواج با فرزندخوانده که هم اکنون در مجلس دردست بررسی است ابراز نگرانی شدید کرده و آن را مخالف با حقوق کودک می داند. این بخش از گزارش همچنین از این که برخی جرائم همچون زنا، شرب خمر، همجنس گرایی، و قاچاق مواد مخدر جزو جرائم بسیار جدی تلقی می شوند و اشد مجازات را به دنبال دارند، انتقاد می کند. آقای شهید در عین حال درباره وضع رسیدگی پزشکی به شش زندانی ابراز نگرانی کرده و می گوید جلوگیری از حق داشتن مراقبت پزشکی برای زندانیان نقض قوانین بین المللی است. او سپس به اظهارات زندانیان سابق در زندان بندرعباس، اوین، کارون، مهاباد و رجایی شهر درباره وضع وخیم زندان ها از نظر بهداشتی و تغذیه و همچنین اعمال شکنجه اشاره می کند.
اعدام یکی دیگر از موارد مورد اشاره در گزارش اخیر است و نویسنده از انجام ٧٢٤ مورد اعدام از ژانویه ٢٠١٢ تا ژوئن ٢٠١٣ خبر می دهد و بخصوص از اعدام های مخفیانه در زندان وکیل آباد مشهد و همچنین اعدام صدها شهروند افغانستان به خاطر جرائم مرتبط با مواد مخدر و همچنین مجازات هایی چون قطع انگشتان مجرمان متهم به دزدی ابراز نگرانی می کند.
حقوق زنان
گزارش احمد شهید هرگونه قانون و سیاستی را که دسترسی زنان به مشاغل مدیریتی و تحصیلات مرتبط را محدود کند رد می کند. به نابرابری جنسیتی در تحصیلات عالی اشاره دارد و از عدم پذیرش زنان در برخی رشته ها و همچنین رد صلاحیت تمامی زنان متقاضی نامزدی در انتخابات اخیر ریاست جمهوری ایران انتقاد می کند.
آزادی مذهبی
محدودیت حقوق اقلیت های مذهبی و آزادی بیان و فعالیت های دینی پیروان مسیحیت، بهائیت، مسلمانان سنی، دراویش و دیگر جوامع دینی غیر شیعه از دیگر موارد اعتراضی در گزارش است. درآن گفته می شود دست کم ١٠٩ بهایی از مه ٢٠١٣ به بعد به زندان افتادند و هدف قوانین تبعیض آمیز در تحصیل و فعالیت های اجتماعی قرار گرفتند. همچنین دست کم ٢٠ مسیحی در ژوئیه ٢٠١٣ روانه زندان شده اند و مراکز مذهبی دراویش نعمت اللهی هدف حمله و تخریب قرار گرفته اند.
اقلیت های مذهبی
گزارش تازه احمد شهید از نقض حقوق قومیت های عرب، آذری، کرد و بلوچ و اعمال محدودیت وخشونت بر آنان ابراز نگرانی می کند. همچنین می گوید ایران با بیش از ٨٨٠ هزار مورد ثبت شده ، و یک و نیم میلیون مورد مهاجر غیرقانونی عمده ترین میزبان پناهجویان افغان در جهان است. اما این افراد از حقوقی چون اجازه کار، بیمه، و تحصیل دخترانشان محرومند. این گزارش همچنین به مشکلات زوج های ایرانی-افغانی اشاره می کند از جمله عدم صدور شناسنامه برای کودکانی که در این خانواده ها متولد می شوند. کودکانی که از مادر ایرانی و پدر افغان یا عراقی متولد می شوند حق تابعیت ایران را ندارند و در نتیجه از تحصیل و مراقبت های پزشکی محرومند.
میادین مین
گزارش احمد شهید به اظهارات رسمی مقامات ایران اشاره می کند که گفته اند ٢٠ میلیون مین و ماده منفجره در پنج استان خوزستان، کرمانشاه، کردستان، ایلام و آذربایجان غربی در طی جنگ ایران و عراق کارگذاشته شد. مین های خنثی نشده، روزانه جان دست کم دو نفر را می گیرد و بسیاری از میادین مین علائم هشداردهنده ندارند.
تحریم ها
احمد شهید، در پایان گزارشش به تاثیر تحریم ها بر اقتصاد ایران تاکید می کند و می گوید تحریم ها به اشکال مختلفی چون کمبود و گرانی مواد خوراکی، مواد شیمیایی لازم برای تولید دارو و تجهیزات پزشکی، و داروهای خاص بر مردم فشار می آورد. از جمله کمبود داروهای مربوط به تالاسمی، اچ آی وی-ایدز و هموفیلی، مبتلایان را به زحمت انداخته است. آلودگی هوا نیز یکی دیگر از مشکلاتی است که به نوشته احمد شهید در نتیجه تحریم صنایع نفت و بنزین و بر اثر مصرف بنزین بی کیفیت در ایران، سلامتی شهروندان را تهدید می کند.
آقای شهید در گزارش تازه خود می نویسد وضع حقوق بشر در ایران همچنیان نگران کننده است و نشانی از بهبود ندارد. اختلافات میان قوانین قضایی کشور و تعهدات حقوق بشری ایران، همچنان محل عدم پیشرفت وضع حقوق بشر است و عامل تبعیض جنسیتی، و نقض سیستماتیک حقوق مدنی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی می شود.
او در گزارش خود در هفت بخش وضع حقوق بشر در ایران را تشریح کرده است:
آزادی بیان و دسترسی به اطلاعات
گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد درباره حقوق بشر ایران می گوید شماری از قوانین و سیاست های ایران همچنان حق آزادی بیان و دسترسی آزادانه به اطلاعات را نقض می کنند. همچنین دولت ٦٠٠ روزنامه نگار را جزو یک شبکه ضد حکومتی قلمداد می کند و به آنان و خانواده هایشان فشار می آورد. این گزارش از تعطیلی حدود ٦٧ کافی نت در ژوئیه ٢٠١٣ و مسدود شدن حدود پنج میلیون وبسایت یاد می کند و می گوید مقامات ایران در آوریل ٢٠١٣ گفتند ماهانه ١٥٠٠ وبسایت ضدمذهبی، از جمله وبسایت های طرفدار وهابیت و بهاییت و همچنین وبسایت مربوط به موسیقی، حقوق زنان، اقلیت های قئمی و رسانه های اجتماعی را مسدود ساخته اند.
گزارش اخیر همچنین می گوید ٤٠ روزنامه نگار و ٢٩ وبلاگ نویس در حال حاضر پشت میله های زندان هستند و دولت ایران دسترسی آنلاین به بیش از هزار مقاله از وبسایت دایره المعارف آنلاین ویکیپدیا را برای ایرانیان محدود ساخته است. او همچنین از عملکرد دولت به خاطر سرعت پایین اینترنت در ایران انتقاد می کند. بازداشت حدود 39 امدادگر در زمان وقوع زمین لرزه در آذربایجان در تابستان سال گذشته یکی دیگر از موارد نقض حقوق بشر در ایران در گزارش فوق است.
عدالت
احمد شهید درباره قانون ازدواج با فرزندخوانده که هم اکنون در مجلس دردست بررسی است ابراز نگرانی شدید کرده و آن را مخالف با حقوق کودک می داند. این بخش از گزارش همچنین از این که برخی جرائم همچون زنا، شرب خمر، همجنس گرایی، و قاچاق مواد مخدر جزو جرائم بسیار جدی تلقی می شوند و اشد مجازات را به دنبال دارند، انتقاد می کند. آقای شهید در عین حال درباره وضع رسیدگی پزشکی به شش زندانی ابراز نگرانی کرده و می گوید جلوگیری از حق داشتن مراقبت پزشکی برای زندانیان نقض قوانین بین المللی است. او سپس به اظهارات زندانیان سابق در زندان بندرعباس، اوین، کارون، مهاباد و رجایی شهر درباره وضع وخیم زندان ها از نظر بهداشتی و تغذیه و همچنین اعمال شکنجه اشاره می کند.
اعدام یکی دیگر از موارد مورد اشاره در گزارش اخیر است و نویسنده از انجام ٧٢٤ مورد اعدام از ژانویه ٢٠١٢ تا ژوئن ٢٠١٣ خبر می دهد و بخصوص از اعدام های مخفیانه در زندان وکیل آباد مشهد و همچنین اعدام صدها شهروند افغانستان به خاطر جرائم مرتبط با مواد مخدر و همچنین مجازات هایی چون قطع انگشتان مجرمان متهم به دزدی ابراز نگرانی می کند.
حقوق زنان
گزارش احمد شهید هرگونه قانون و سیاستی را که دسترسی زنان به مشاغل مدیریتی و تحصیلات مرتبط را محدود کند رد می کند. به نابرابری جنسیتی در تحصیلات عالی اشاره دارد و از عدم پذیرش زنان در برخی رشته ها و همچنین رد صلاحیت تمامی زنان متقاضی نامزدی در انتخابات اخیر ریاست جمهوری ایران انتقاد می کند.
آزادی مذهبی
محدودیت حقوق اقلیت های مذهبی و آزادی بیان و فعالیت های دینی پیروان مسیحیت، بهائیت، مسلمانان سنی، دراویش و دیگر جوامع دینی غیر شیعه از دیگر موارد اعتراضی در گزارش است. درآن گفته می شود دست کم ١٠٩ بهایی از مه ٢٠١٣ به بعد به زندان افتادند و هدف قوانین تبعیض آمیز در تحصیل و فعالیت های اجتماعی قرار گرفتند. همچنین دست کم ٢٠ مسیحی در ژوئیه ٢٠١٣ روانه زندان شده اند و مراکز مذهبی دراویش نعمت اللهی هدف حمله و تخریب قرار گرفته اند.
اقلیت های مذهبی
گزارش تازه احمد شهید از نقض حقوق قومیت های عرب، آذری، کرد و بلوچ و اعمال محدودیت وخشونت بر آنان ابراز نگرانی می کند. همچنین می گوید ایران با بیش از ٨٨٠ هزار مورد ثبت شده ، و یک و نیم میلیون مورد مهاجر غیرقانونی عمده ترین میزبان پناهجویان افغان در جهان است. اما این افراد از حقوقی چون اجازه کار، بیمه، و تحصیل دخترانشان محرومند. این گزارش همچنین به مشکلات زوج های ایرانی-افغانی اشاره می کند از جمله عدم صدور شناسنامه برای کودکانی که در این خانواده ها متولد می شوند. کودکانی که از مادر ایرانی و پدر افغان یا عراقی متولد می شوند حق تابعیت ایران را ندارند و در نتیجه از تحصیل و مراقبت های پزشکی محرومند.
میادین مین
گزارش احمد شهید به اظهارات رسمی مقامات ایران اشاره می کند که گفته اند ٢٠ میلیون مین و ماده منفجره در پنج استان خوزستان، کرمانشاه، کردستان، ایلام و آذربایجان غربی در طی جنگ ایران و عراق کارگذاشته شد. مین های خنثی نشده، روزانه جان دست کم دو نفر را می گیرد و بسیاری از میادین مین علائم هشداردهنده ندارند.
تحریم ها
احمد شهید، در پایان گزارشش به تاثیر تحریم ها بر اقتصاد ایران تاکید می کند و می گوید تحریم ها به اشکال مختلفی چون کمبود و گرانی مواد خوراکی، مواد شیمیایی لازم برای تولید دارو و تجهیزات پزشکی، و داروهای خاص بر مردم فشار می آورد. از جمله کمبود داروهای مربوط به تالاسمی، اچ آی وی-ایدز و هموفیلی، مبتلایان را به زحمت انداخته است. آلودگی هوا نیز یکی دیگر از مشکلاتی است که به نوشته احمد شهید در نتیجه تحریم صنایع نفت و بنزین و بر اثر مصرف بنزین بی کیفیت در ایران، سلامتی شهروندان را تهدید می کند.
