جیمی کارتر، رئیس جمهوری پیشین آمریکا که با مشکلات اقتصادی و بحران گروگانگیری در ایران مواجه بود اما توانست صلح بین اسرائیل و مصر را برقرار کند و بعدها بهخاطر فعالیتهای انساندوستانهاش جایزه صلح نوبل را دریافت کند، روز یکشنبه ۹ دی ۱۴۰۳ در خانهاش در پلینز، ایالات جورجیا، درگذشت.
سی و نهمین رئیس جمهوری ایالات متحده، که کشاورز بادامزمینی اهل جورجیا بود، هنگام مرگ ۱۰۰ سال داشت. خبر درگذشت او را «مرکز کارتر» اعلام کرد. چیب کارتر، پسر او، گفت: «پدرم نهتنها برای من بلکه برای همه کسانی که به صلح، حقوق بشر و عشق بیچشمداشت معتقدند، یک قهرمان بود.»
پسر رئیس جمهوری پیشین فقید آمریکا گفت «من و برادران و خواهرم با بقیه دنیا او را از طرق این عقاید مشترک شریک شدیم» و در ادامه اضافه کرد، «جهان به خاطر روشی که او مردم را گرد هم آورد خانواده ماست. از شما سپاسگزاریم که با ادامه این عقاید مشترک، یاد او را گرامی میدارید.»
در دوران ریاست جمهوری جیمی کارتر، حکومت شاهنشاهی ایران در فوریه ۱۹۷۹ (بهمن ۱۳۵۷) تغییر کرد و نظام جمهوری اسلامی به رهبری روحالله خمینی روی کار آمد. پس از آن روابط تهران و واشنگتن به شدت رو به خصومت رفت و طرفداران جمهوری اسلامی در حمله به سفارت آمریکا در تهران، شماری از دیپلماتهای آمریکایی را گروگان گرفتند.
تلاش کارتر برای آزادی گروگانهای آمریکایی در ایران ناکام ماند و این بحران گروگانگیری بر تلاشهای انتخاباتی او برای ماندن در کاخ سفید برای یک دوره چهار ساله دیگر سایه افکند و در نهایت به شکست او در برابر رونالد ریگان از حزب جمهوریخواه انجامید.
گروگانهای آمریکایی که ۴۴۴ روز در ایران گرفتار شده بودند، تا روز تحلیف ریگان آزاد نشدند و این موضوع به عنوان نقطه تاریکی در کارنامه ریاستجمهوری کارتر باقی ماند.
جیمی کارتر در کتاب خود به نام «زندگی کامل» نوشت این بحران او را در برابر حملات کسانی که او را «بی خاصیت» میخواندند آسیب پذیر کرد. وی آخرین سال عمر خود در کاخ سفید را «پرتنشترین و ناخوشایندترین» دوران زندگی خود توصیف کرده است.
جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا شامگاه یکشنبه در یک نطق زنده تلویزیونی از کاخ سفید گفت، جیمی کارتر زندگی خود را وقف دیگران کرد و با بیان این که زندگی کارتر با اعمالش ارزیابی میشود و نه با گفتارش، گفت جهان یک رهبر فوقالعاده را از دست داد.
جو بایدن تاریخ برگزاری خاکسپاری رسمی جیمی کارتر در شهر واشنگتن پایتخت ایالات متحده را ۹ ژانویه ۲۰۲۵ (۲۰ دی ۱۴۰۳) اعلام کرد و گفت این روز در سراسر کشور عزای عمومی خواهد بود و فرمان داد پرچمهای آمریکا به حالت نیمهافراشته در آیند.