در حالی که کنگره تحت کنترل جمهویخواهان آمریکا تا ساعاتی دیگر روند رأیگیری بر سر توافق هستهای جامعه جهانی با ایران را آغاز خواهند کرد، رهبر اقلیت دموکرات سنا روز سهشنبه هشدار داد که با رد این توافق، ما در واقع سیاست ایالات متحده که دیپلماسی همواره بر گزینه نظامی الویت دارد را رد کردهایم.
سناتور هری رید که در نشست اندیشکده کارنگی در واشنگتن پایتخت ایالات متحده سخنرانی میکرد، با تاکید بر این که توافق اتمی وین بهترین راه برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای است، گفت اجرای این توافق نه تنها آمریکا واسرائیل، بلکه جهان را امنتر خواهد کرد.
سناتور هری رید، با ستایش از سیاست دولت باراک اوباما در پیشبرد دیپلماسی برای دست یافتن به راه حلی مسالمتآمیز به منظور حل و فصل پرونده هستهای ایران، گفت با وجود این توافق ما میتوانیم قویترین گام را برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای برداریم.
وی با اشاره به این که متن توافق را مطالعه کرده و سخنان موافقان و مخالفان آن را نیز شنیده است، تاکید کرد که توافق وین بر اساس اعتماد به ایران نبوده و بر اساس راستیآزمایی است؛ و در صورت رد آن، ما ساز و کارهای نظارتی خود بر برنامه هستهای ایران را از دست خواهیم داد.
با افزایش تعداد سناتورهای حامی توافق اتمی با ایران به ۴۱ نفر در روز سهشنبه، علاوه بر این که دموکرات ها قادر خواهند بود جلوی رد توافق را در سنا بگیرند، رئیس جمهوری دموکرات آمریکا نیز از آرای کافی برای حفط وتوی خود در صورت رد احتمالی توافق در کنگره برخوردار شده است؛ با این حال به نظر می رسد مخالفان توافق در کنگره همچنان در انجام رأیگیری بر سر آن اصرار دارند.
اظهارات سناتور هری رید در حالی امروز مطرح شد که اندکی پیش از آغاز سخنرانی او، سناتور جو مانشین با اعلام مخالفت با توافق جامع اتمی قدرتهای جهانی با ایران، چهارمین عضو دموکرات مجلس ۱۰۰ نفره سنا بود که به جمع مخالفان توافق پیوست.
ایران و شش قدرت جهانی عضو گروه ۱+۵، شامل ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین و آلمان، روز ۲۳ تیر ماه در وین پایتخت اتریش، به توافقی جامع برای رفع نگرانیهای جامعه بینالملل از برنامه هستهای ایران دست یافتند، که بر مبنای آن محدودیتهایی بر فعالیتهای هستهای ایران اعمال، و در ازای آن بخشی از تحریمهای اعمال شده علیه تهران لغو خواهد شد.
با این حال، برخی از همپیمانان آمریکا در منطقه، بویژه اسرائیل و عربستان سعودی، با این استدلال که ایران قابل اعتماد نیست، و اجرای توافق و لغو تحریمها موجب سرازیر شدن پول به آن کشور و پیشرفت جاهطلبیهای هستهای تهران خواهد شد، به مخالفت با توافق پرداختند.
دولت باراک اوباما در هفتههای اخیر تلاش فراوانی برای جلب حمایت از توافق کردهاند، و آخرین مورد، دعوت از پادشاه عربستان سعودی برای سفر به واشنگتن و گفتگو با رئیس جمهوری و دیگر اعضای ارشد دولت آمریکا بود؛ که با توجه به اظهارات مثبت وزیر خارجه عربستان، ظاهراً نتیجهبخش بوده است.
اما بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل که از ابتدا با گفتگو با ایران و توافق برآمده از آن مخالفت کرده، همچنان در مورد موفقیت توافق ابراز تردید کرده و از نمایندگان کنگره آمریکا خواسته است به آن رأی مثبت ندهند. رویکرد سرسختانهای که روابط او با باراک اوباما را تحت تاثیر قرار داده است.
سناتور هری رید در ادامه سخنرانی امروز خود در اندیشکده کارنگی، با بیان این که اسرائیل برای او یک مسئله شخصی است و حاضر است به خاطر آن به مخالفت با رئیس جمهوری بپردازد، گفت اما واقعیت این است که پرزیدنت اوباما حامی اسرائیل است و دولت او تاکنون بیشترین حمایتهای دفاعی و نظامی را برای آن کشور فراهم آورده است.
رهبر اقلیت دموکرات سنا، با تاکید بر این که نگرانیهای اسرائیل قابل درک است و نباید تهدیدهای ایران علیه آن کشور را دست کم گرفت، گفت هیچکس مخالف این نیست که ایران خطری است برای جهان، اما در عین حال تصور کنید ایران برخوردار از سلاح هستهای چقدر میتواند خطرناکتر باشد.
رهبر اقلیت دموکرات سنا، در بخش دیگری از سخنان خود ضمن ابراز امیدواری از این که توافق وین از سد کنگره خواهد گذشت، هشدار داد اگر ایالات متحده توافق به دست آمده جامعه جهانی با ایران را رد کند، اتحاد بینالمللی ایجاد شده علیه ایران از هم خواهد پاشید و در نهایت این آمریکا خواهد بود که منزوی خواهد شد.
بر اساس مصوبه اردیبهشت ماه کنگره آمریکا، که اوایل خرداد ماه و با امضای رئیس جمهوری به قانون تبدیل شد، قانونگذاران دو مجلس نمایندگان و سنا حق دارند توافق به دست آمده با ایران را بررسی و ظرف ۶۰ روز - که روز هفدهم ماه جاری میلادی (۲۶ شهریور ماه) به پایان می رسد - آن را تایید یا رد کنند.