رئیس جمهوری ایران با ابراز نارضایتی از کاهش قیمت نفت، بار دیگر ضمن انتقاد از عربستان و کویت، تهدید کرد «طراحان کاهش قیمت نفت پشیمان خواهند شد.»
حسن روحانی روز سهشنبه در سخنانی در بوشهر، بعد از سخنانی درباره تلاش دولت برای رفع تحریمها، مدعی شد ایران وابستگی کمتری به نفت دارد و اگر سیر نزولی قیمت نفت ادامه یابد، عربستان و کویت بیش از ایران آسیب میبینند.
۸۰ درصد از بودجه عربستان سعودی و ۹۵ درصد از بودجه کویت به درآمدهای نفتی وابسته است.
درحالی ایران، عربستان را به کاهش قیمت نفت متهم میکند که پیشتر، شاهزاده الولید بن طلال، تاجر عربستانی گفته بود عربستان و همه کشورها درگیر این مسئله هستند. کسی پیش بینی نمیکرد که قیمت نفت چنین سقوط کند.
در سالهای اخیر، ایران و عربستان بر سر حمایت از کشورهای منطقه اختلاف داشتند، اما به نظر میرسد اختلاف سیاسی آنها به حوزه اقتصاد و نفت هم رسیده باشد.
استدلال رئیس جمهوری ایران این است که اگر سیر نزولی نفت ادامه یابد، این دو کشور بیشتر آسیب میبینند. البته آقای روحانی اشارهای نکرد که عربستان سعودی در حال حاضر ۷۳۷ میلیارد دلار ذخیر ارزی دارد. این ذخیره ارزی عربستان با جمعیتی تقریبا نصف ایران، این کشور را در موقعیت بهتری قرار داده است.
کاهش قیمت نفت، برای ایران هم ممکن است ضررهای زیادی در پی داشته باشد.
احمد علوی، کارشناس اقتصادی در سوئد میگوید: کاهش قیمت نفت مشکل زا است. ایران برای سال جاری بودجه را بر روی نفت بشکهای ۱۰۰ دلار بسته بود، اما این روزها قیمت نفت پایینتر از ۱۰۰ دلار شد. برای سال آینده هم دولت ایران پیش بینی نفت بشکهای ۷۲ دلاری را داشته، اما قیمت نفت اکنون به زیر ۵۰ دلار – یعنی پایینترین سطح در شش سال گذشته – رسیده است.
هرچند مقامهای ایران بارها از توطئه برای کاهش قیمت نفت گفتهاند، اما کارشناسان اقتصادی، یک قاعده اساسی اقتصاد را عامل این وضع میدانند: تقاضا کم شده و عرضه زیاد نفت زیاد. غیر از کشورهای عضو اوپک، کشورهای زیادی صادرکننده نفت هستند و این روزها کسی مایل به کاهش تولید نفت نیست.
روسیه یکی از کشورهای مهم است که همزمان با کاهش قیمت نفت، سعی دارد با تولید بیشتر، مانع کسری بودجهاش شود. کاهش شدید قیمت نفت، این روزها حتی نیکلاس مادورو، رئیس جمهوری ونزوئلا را به تهران و منطقه خاورمیانه کشانده، برای مذاکره با دیگر کشورها.