اپوزیسیون ترکیه در تلاش است شکست سال گذشته به رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری، را در انتخابات شهرداریها در روز یکشنبه دوازدهم فروردین، جبران کند.
نتایج این انتخابات میتواند کنترل آقای اردوغان بر سیاست ترکیه را تقویت کند و یا برعکس، بازتابدهنده تغییر در چشمانداز سیاسی عمیقا دچار تفرقه این کشور باشد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، مشکلات ناشی از تورم افسارگسیخته و همچنین جهتگیری رایدهندگان کُرد و اسلام گرا، تاثیری سرنوشتساز بر نتایخ انتخابات پیش روی ترکیه خواهد داشت.
انتخابات چهارسال پیش شهرداریها که طی آن نمایندگان اپوزیسیون توانستند سیطره ۲۵ ساله حزب عدالت و توسعه بر شهرداریهای استانبول و آنکارا را به پایان برسانند، بارقهای از امید را در میان مخالفان به وجود آورد.
اما رجب طیب اردوغان در انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته به پیروزی رسید و حزب عدالت و توسعه او و متحدان ملیگرایش به رغم نگرانیهای رایدهندگان درباره بحران هزینههای زندگی، موفق به کسب اکثریت کرسیهای مجلس شدند.
بر اساس نظرسنجیها، اکرم اماماوغلو، شهردار کنونی استانبول، و مراد کوروم، نامزد حزب عدالت و توسعه، در رقابتی تنگاتنگ برای پیروزی در انتخابات این کلانشهر ۱۶ میلیون نفری هستند. اما در آنکارا، نظرسنجیها حاکی از پیشتازی شهردار کنونی در برابر نامزد حزب اردوغان است.
اردوغان در سالهای اخیر به دنبال افزایش نقش ترکیه در صحنه جهانی و بازسازی روابط این کشور با بسیاری کشورهای دیگر در جهان و منطقه بوده است.
او روز دوشنبه در جریان یک تجمع انتخاباتی در استان توکات مدعی شد کسانی که نمیتوانند «قدرت فزاینده ترکیه در منطقه و جهان یا موضع اصولی و منصفانه را هضم کنند، هماکنون در کمین نشستهاند.»
در مقابل، اکرم اماماغلو در یک تجمع انتخاباتی در استانبول خطاب به شرکتکنندگان گفت: «سرنوشت ترکیه در دستان شما قرار دارد. میتوانید با یک رای، مشکلات جاری در ترکیه را تغییر دهید.»
مخالفان اردوغان میگویند که دولت او منتقدان را سرکوب و وضعیت حقوق بشری را تضعیف کرده و قوه قضائیه و دیگر نهادهای حکومتی را تحت سیطره خود قرار داده است. دولت اردوغان این اتهامات را رد میکند.
در تبلیغات انتخاباتی جاری، رسانههای دولتی کارزارهای روزانه اردوغان را به طور گستردهای پوشش دادهاند اما توجه کافی به کارزارهای مخالفان او نکردهاند.
تاثیر اقتصاد و جنگ در غزه
به نظر میرسد دورنمای اردوغان توسط اقبال فزاینده عمومی از حزب اسلام گرای رفاه نوین به دلیل مواضع شدید ضداسرائیلی این حزب و همچنین مدیریت ناکارامد اقتصاد ترکیه از سوی حزب عدالت و توسعه، خدشهدار شده باشد.
به رغم لفاظیهای شدید ضد اسرائیلی اردوغان، دولت او روابط تجاری نزدیک خود با اسرائیل را حفظ کرده است. این مساله با انتقاد شدید حزب رفاه نوین مواجه شده که در تلاش است از خشم بخشی از مردم ترکیه نسبت به نحوه تعامل دولت اردوغان با جنگ جاری میان اسرائیل و حماس به نفع خود بهرهبرداری کند.
محمد آلتینوز، نائب رئیس حزب رفاه نوین، در گفتگو با رویترز مدعی شد: «اگر حزب رفاه در مسند قدرت بود، اسرائیل نمیتوانست به غزه حمله کند.»
طبق نظرسنجیها، حمایت از حزب رفاه به پنج درصد افزایش یافته است. عمده طرفداران حزب رفاه نوین احتمالا در صورت عدم حضور این حزب اسلام گرا در انتخابات، از حزب عدالت و توسعه پشتیبانی میکردند.
یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار در انتخابات استانبول، رای دهندگان کُرد هستند. طبق نظرسنجیها، اکثریت کُردها احتمالا با کنارگذاشتن اختلافات حزبی، از اماماغلو پشتیبانی خواهند کرد.
انتخابات روز یکشنبه همچنین این فرصت را در اختیار بسیاری از رایدهندگان قرار خواهد داد که نظر خود درباره عملکرد دولت اردوغان در حوزه اقتصاد را بیان کنند.
شهروندان ترکیه سالها است با افزایش قیمتها دست و پنجه نرم میکنند و تورم سالانه به رغم چرخش بزرگ اقتصادی در پی انتخابات سال گذشته هنوز نزدیک ۷۰ درصد است.
اگرچه اقتصاد یکی از عوامل کلیدی و موثر بر رایدهندگان ترکیهای در روز یکشنبه است، اما استانبول و پیام رایدهنگان این شهر در ارتباط با جهتگیری احتمالی ترکیه طی سالهای آینده، در کانون توجه قرار خواهد داشت.