برخورد جمهوری اسلامی ايران با بحران سياسی سوريه و حمايت بی قيد وشرط تهران از سرکوب مردم سوريه توسط رژيم اسد از همان آغاز در سه ماه پيش با اعتراض غرب همراه بوده است تا آنجا که آمريکا و بريتانيا ايران را به مسلح کردن رژيم اسد و شرکت درسرکوب مردم سوريه متهم کرده اند. اين حمايت تابدانجا بود که رسانه های داخلی ايران اجازه نداشتند از سرکوب مردم سوريه خبری منتشر کنند.
اخيرا نوعی تغيير در ارتباط با مسائل سوريه در ايران مشاهده می شود و در حالی که رهبری ايران ناآراميهای سوريه را به تحريک ها و دسيسه های اسراييل و غرب عليه جبهه مقاومت در برابر اسراييل نسبت داده است علی اکبر صالحی، وزير خارجه ايران، از مطالبات مشروع مردم سوريه و اينکه دمشق بايد به اين خواست ها پاسخ دهد و به بخشی از آنها پاسخ هم داده است سخن به ميان آورده است.
علی جنتی، ديپلمات جمهوری اسلامی، به گزارش خبر آنلاين در سخنان روز پنجشنبه خود به دو چهره کاملا متضاد در سياست سوريه اشاره کرده که يکی به گفته او چهره ضدصهيونيستی و ضداستعماری از زمان حافظ اسد تا به امروز است، و ديگری نحوه برخورد حکومت با مردم کشور است. به گفته ديپلمات جمهوری اسلامی حافظ اسد با کودتا برسر کار آمد و از آن زمان تا کنون اقليتی دراين کشور بر يک اکثريت حکومت می کند. حزب بعث تنها حزب سوريه است وانتخابات آزاد هرگز دراين کشور برگزار نشده است. سپس علی جنتی با نقل اين نقطه ضعف ها نتيجه می گيرد که اين دو گانگی در سوريه سبب شده درايران تحليل درستی از وضعيت آن کشور وجود نداشته باشد وتحليل گران جمهوری اسلامی دچار سردرگمی بشوند.
***
در همين حال پس از هفته ها تظاهرات ضد دولتی در سوريه، حکومت آن کشور برای اجرای اصلاحات، اپوزيسيون را به گفتگو دعوت کرده است.
نشست دولت سوريه با رهبران اپوزيسيون و شخصيت های صاحب نظر قرار است روز يکشنبه دهم ژوييه برابر با ۱۹ تير برگزار شود اما اپوزيسيون سوريه برای امروز، جمعه، تظاهرات ديگری تدارک ديده است که از هم اکنون در حومه دمشق با سرکوب نيروهای امنيتی روبرو شده است.
هدف از نشست دهم ژوئيه دولت سوريه و اپوزيسيون پايان دادن به بحران سوريه، بررسی راهکارهای ايجاد جامعه ای دمکراتيک و ايجاد اصلاحات بويژه در قانون اساسی آن کشور است.
زياد حيدر، روزنامه نگار سوری، می گويد در اين نشست مسائل زيربنايی سياسی مطرح خواهد شد. آقای حيدری می گويد: «مسائل مهمی در مورد آينده سوريه مانند قانون احزاب سياسی و انتخابات، و قانون رسانه ها مطرح خواهد شد و همچنين نياز به اصلاحات در قانون اساسی.»
دکتر محمد حباش، پژوهشگر اسلام شناس و ميانه رو، که تصميم دارد در اين نشست شرکت کند بر اين باور است که گرچه خواسته تظاهرکنندگان سوری به حق است ولی سرنگون کردن رييس جمهوری شرايط خطرناکی را ايجاد می کند. دکتر محمد حباش می گويد: «آن ها ما را در دهان تمساح قرار خواهند داد. به يک تراژدی خواهيم رسيد. بنابراين فکر می کنم بايد سر ميز بنشينيم و صحبت کنيم .»
از سوی ديگر در حالی که تظاهرات ضد بشار اسد و سرکوب معترضان ادامه دارد وليد معلم، وزير امور خارجه سوريه، گزارش سرکوب تظاهر کنندگان را رد کرده و می گويد: «خواسته های روزمره ای وجود دارد. بيکاری و بالا رفتن استاندارد زندگی. بيشتر آن ها کشاورزان کشور هستند و بايد به خواسته های آن ها رسيدگی شود. اين ضرورتی است که نمی توان تا پايان نشست برای دستيابی به آن صبر کرد.»
برخی از رهبران اپوزيسيون شرکت در اين نشست را نشانه مشروعيت دادن به دولت خوانده و شرکت در آن را رد کرده اند.
***
از سوی ديگر شهروندان سوری در وضعيت دشواری به سر می برند. يکی از شهروندان سوريه که گفته می شود به تازگی از زندان آزاد شده است، ادعا می کند شاهد شکنجه شدن تامِر محمد الشارعی، نوجوان پانزده ساله ای بوده که اخيراً خبر کشته شدن او زير شکنجه های مأموران امنيتی زندان سوريه انتشار يافت.
ابراهيم ال جحمانی، فردی که گفته می شود مدعی است در زندان سوريه شاهد شکنجه شدن تامر الشارعی، نوجوان ۱۵ ساله بوده، از روز سوم ماه می، پس از دستگيری در جريان درگيريهای شهر درعا، در جنوب سوريه در زندان بوده است.
گفته های آقای جحمانی در ارتباط با خبرها و ويديوهايی است که اخيراً توسط فعالان سياسی سوريه منتشر شد. در اين ويديوها تصاوير مبهم کودکی ديده می شود که زير شکنجه قرار دارد و گفته می شود، از روز ۲۹ آوريل گذشته در درعا ناپديد شده بود.
ابراهيم جحمانی که اخيراً از يکی از زندانهای دمشق آزاد شده در مصاحبه با خبرگزاری آسوشيتدپرس گفت، اطمينان دارد که تامر محمد الشارعی را در مرکز اطلاعات و امنيت مجتمع نيروی هوايی سوريه ديده است.
اما امکان تأييد اين ادعا از سوی منابع مستقل وجود ندارد.
فعالان سياسی سوريه، سن تامر شارعی را ۱۵ ساله اعلام کرده اند اما الجحمانی در مصاحبه ابراز اطمينان کرده که او ۱۳ سال بيشتر نداشته است.
الجحمانی می گويد وی روز سوم ماه می در شهر درعا همراه با فرد ديگری دستگير شد که وی هنگام فرار از دست مأموران امنيتی، بر اثر شليک تير بر زمين افتاد و توسط اوباشان دولتی تا حد مرگ کتک خورد.
الجحمانی می گويد او با مشاهده اين صحنه بدون مقاومت با دستها و چشمان بسته وارد خودروی مأموران امنيتی شد و پس از حدود يک ساعت رانندگی وارد محلی شد، که بعدها فهميد مجتمع امنيتی نيروی هوايی در دمشق بوده است. الجحمانی می افزايد آنجا حين انتظار در يکی از اتاقهای مجتمع پسرنوجوانی را ديد که بازجوها وی را تامر خطاب می کردند.
بنابر ادعای الجحمانی، در قسمت چپ کمر تامر جراحت يک گلوله ديده می شد. و می افزايد: «او بطور ظالمانه و بطرز بی رحمانه ای شکنجه می شد، آنها با يک شيء تيز مرتب او رو کتک می زدند.»
الجحمانی می گويد بعد از اين صحنه آنها را به سلولهای جداگانه بردند، اما روز بعد هم صدای فريادهای پسرک را می شنيد . وی می گويد، دو روز پس از آزادی شنيد که تامر زير شکنجه های مأموران امنيتی به قتل رسيده است.
ويديوی شکنجه شدن تامر يکی از صدها فيلمی است که توسط تلفنهای همراه ضبط و از طريق يوتيوب و فيس بوک و سايتهای اپوزيسيون به خارج راه پيدا کرده اند. طبق گزارش کميته های محلی و يکی از گروههای سياسی سوريه تا کنون حداقل ۷۲ کودک و نوجوان سوری در جريان سرکوب اعتراضات ضد رژيم بشار اسد جان خود را از دست داده اند.