در حالی که نرخ تورم در ماه‌های گذشته روندی صعودی داشته است، گزارش‌ها نشان می‌دهد نظام پولی و بانکی ایران با سرعتی بیش از پیش اقدام به «چاپ پول» کرده و بخش اقتصاد دچار افزایش ماهانه «رشد نقدینگی» شده است.
وبسایت تجارت‌نیوز در این زمینه نوشته است پیش‌بینی می‌شود به‌زودی نقدینگی «از مرز ۵۰۰۰ هزار میلیارد تومان عبور کند.» بر اساس این گزارش، نقدینگی در کشور با سرعت رو به افزایش است و «با این حساب می‌توان وجود یک ابرتورم را پیش‌بینی کرد.»
رشد ۳۹.۷ درصدی نقدینگی
بر اساس آمار بانک مرکزی جمهوری اسلامی، میزان نقدینگی در بهمن‌ماه سال ۱۴۰۰ به رقم «چهار هزار و ۶۲۴ هزار میلیارد تومان» رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از آن «۳۹.۷ درصد» رشد داشته است.
این در حالی است که در مردادماه ۱۴۰۰ و پایان دوره فعالیت دولت پیشین، بر اساس آمار اعلامی اکبر کمیجانی، رئیس‌کل وقت بانک مرکزی، حجم نقدینگی به رقم «سه هزار و ۹۲۱ هزار میلیارد تومان» رسیده بود و نسبت به پایان سال ۱۳۹۹، رشدی «۱۲.۸ درصد» را نشان می‌داد.
مجموع اسکناس‌ها، پول الکترونیک و اعتبارات افراد حقیقی و حقوقی نزد بانک‌ها و موسسات مالی دولتی یا خصوصی هر کشوری، «حجم نقدینگی» اقتصاد آن کشور را تشکیل می‌دهند که از معیارهای مهم برای بررسی وضعیت اقتصادی یک جامعه و سیاستگذاری برای آن محسوب می‌شود.
رئیسی: کاهش دهید
ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم جمهوری اسلامی دی‌ماه ۱۴۰۰ در جلسه «ستاد هماهنگی اقتصادی دولت» گفته بود که تمام دستگاه‌ها باید خود را به «کاهش روند رشد نقدینگی» متعهد بدانند و در این زمینه تلاش کنند.
در فروردین‌ماه ۹۸ که میزان حجم نقدینگی کشور یک هزار و ۷۶۴ میلیارد هزار تومان و کمتر از نیمی از میزان اعلامی کنونی بود، وزیر فعلی اقتصاد جمهوری اسلامی به خبرگزاری «مهر» وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی گفته بود این میزان، همچون «هیولایی» است که به هر جا برود، می‌تواند موجب «تخریب» شود.
حجت‌الله عبدالملکی در آن زمان مدعی شده بود این سطح از وجود نقدینگی در سطح جامعه، به «تورم‌های سنگین» و «رکود در تولید» خواهد انجامید، نقدینگی که در حال حاضر بسیار بیشتر شده و او اکنون نه فقط یک «اقتصاددان» بلکه از سکانداران اصلی دولت جمهوری اسلامی در مدیریت اقتصاد و دارایی کشور است.
چقدر پول چاپ شد؟
خبرگزاری ایسنا ۱۳ فروردین‌ماه در گزارشی نوشت که از فروردین تا بهمن‌ماه سال گذشته تقریبا «۱۱۳۴ هزار میلیارد تومان» به حجم نقدینگی کشور افزوده شده، در حالی که در ۱۲ ماهه سال ۱۳۹۹ تقریبا «۹۶۲ هزار میلیارد تومان» به حجم نقدینگی افزوده شده است.
در این گزارش با اشاره به اینکه «تغییرات نقدینگی» به میزان برداشت دولت و بانک‌ها از بانک مرکزی وابسته است که اولی به «چاپ پول مستقیم» و دومی به «چاپ پول غیرمستقیم» منجر می‌شود، تاکید شده بود که «رشد بیش از اندازه نقدینگی، می‌تواند هشداری برای اقتصاد و انفجار تورم باشد.»
نقدینگی در کشورها بطور معمول توسط بانک‌ها خلق می‌شود و با نسبتی مشخص از پایه پولی، انتشار پیدا می‌کند. بسیاری از کارشناسان معتقدند که «سیاست‌های غلط» دولتی و «ضعف» بانک مرکزی بر مدیریت نقدینگی، تاثیر مستقیمی بر وضعیت کنونی دارد.