محدودیت در تامین و دسترسی به دارو در ایران هر روز طیف وسیعتری از افراد را در بر میگیرد و در مواردی که دولت ادعای تامین و واردات دارو دارد نیز بنابر اعلام رسانهها چیزی جز داروهای بیکیفیت نصیب بیماران نمیشود.
وبسایت «خبرآنلاین» در گزارشی نوشت که داروی حیاتیِ بیماران قلبی «کمیاب» شده و داروهای عرضه شده در داروخانهها «تاریخ انقضای محدود» دارند و داروهای وارد شده از هند و ترکیه «بیکیفیت» است.
این وبسایت خبری به نقل از یک کارشناس حوزه دارو نوشت: «تاریخ انقضای قرضهای وارفارین موجود در داروخانهها نزدیک است و برای بیمار صرف نمیکند که برای تهیه آن هزینه کند.»
یک فعال رسانهای نیز در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشته است: «قرص وارفارین داروی مهم حیاتی و بدون جایگزین محسوب میشود و تقریبا ۶ ماهه که نیست! یک خبرنگار حوزه سلامت نیست اینجا بره ببینه داستان چیه؟ اگه برنامه کشتار جمعی بیماران قلبیه در جریان باشیم!»
کمبود دارو یکی از مواردی است که از سال گذشته حاشیه ساز شده و اردیبهشت ماه سال جاری صدای آمریکا در گزارشی به ابعاد پیچیده و دامنه گسترده این کمبود پرداخته و با برخی از فعالان این صنف در ایران گفتگو کرده بود.
در همین راستا یک داروساز ساکن تهران به صدای آمریکا گفته بود که از آذرماه گذشته هیچ ارزی برای تهیه مواد اولیه دارو و یا تجهیزات پزشکی تخصیص داده نشده است.
او تأکید کرده بود که به دلیل عدم تخصیص ارز، کمبودها در تمامی بخشهای دارویی نماد پیدا کرده و تأمین داروهای ساده نیز به مشکل خورده است.
داروساز دیگری نیز از تهران به صدای آمریکا گفته بود که در حال حاضر داروهای حیاتی از جمله داروی قلب آمیودارون، پلاویکس برای پیشگیری از لخته شدن خون که معمولا پس از حمله قلبی استفاده میشود و کپسولهای استنشاقی برای آسم و برونشیت نیز نایاب است.
موضوعی که صدای آمریکا اردیبهشت ماه به آن پرداخته بود امروز در رسانههای داخلی ایران بازتاب دارد و کمبود داروهای بیماریهای قلبی به تیتر رسانهها تبدیل شده است.
در همین رابطه محمد طاهری، کارشناس حوزه دارو به «خبرآنلاین» گفته که «قرص سولفاسالازین، آمپول متوتروکسات، قرص متی مازول، آمپول وین بلاستین و قرص وارفارین در داروخانههای کشور موجود نیست.» به گفته این کارشناس «مشکلات کمبود دارو سلامتی بیماران را به خطر میاندازد.»
وبسایت خبرآنلاین در بخشی از گزارش خود به موضوع دیگری نیز اشاره کرده است که «دارو در برخی داروخانهها موجود است اما با تاریخ انقضای محدود درج شده بر روی بستهی داروها.»
شهرام کلانتری، رئیس انجمن داروسازان ایران نیز این موضوع را تایید کرده و گفته است که «قرص وارفارین در داروخانهها با تاریخ انقضای ماه ۱۲ سال ۲۰۲۳ موجود است که خرید آن کارایی چندانی برای بیمار ندارد.»
رسانهها همچنین تاکید میکنند که «واردات دارو عموما از کشورهای هند و ترکیه انجام میشود. متاسفانه ما شاهدیم که این اقلام کیفیت مورد انتظار را نداشته یا دچار مشکلات خاصی بودند که ریکال شدند.»
کمبود دارو اما موضوعی است که دولت حاضر به پذیرش آن نیست و همین موضوع باعث موضعگیری نمایندگان مجلس نیز شده است.
در همین رابطه یک نماینده مجلس شورای اسلامی آبان ماه سال جاری گفت که با وجود ادعای دولت جمهوری اسلامی مبنی بر «گل و بلبل» بودن همه چیز در عرصه درمانی، بهویژه در حوزه دارویی، «۳۰۰ قلم» کمبود دارو در ایران وجود دارد.
یحیی ابراهیمی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، روز جمعه پنجم آبان، به وبسایت «اقتصاد ۲۴» گفت: بیش از ۳۰۰ قلم دارو «در داروخانهها کم است» ولی دولت زیر بار نمیرود و مدام میگوید که «همه چیز گل و بلبل است» اما واقعیت امر، اینگونه نیست.
مقامات ارشد جمهوری اسلامی، به ویژه ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، همواره وعده رفع بحرانهای درمانی، بهویژه «کمبود دارو» را دادهاند، وعدههایی که نهتنها محقق نشده بلکه بر اساس گزارش منابع داخلی، نسبت به گذشت به شدت نیز یافته است.
در این میان حکومت جمهوری اسلامی و رسانه های رسمی در ایران بارها مشکلات در عرصه درمان و بهداشت را به تحریمها نسبت دادهاند. این در شرایطی است که برخلاف این تبلیغات، دارو و اقلام درمانی همواره شامل تحریمهای اعمال شده علیه ایران نبوده و از «استثنا» برای تهیه و واردات برخوردار بوده است.