مقاله ای از متیو روزنبرگ، هلن کوپر، و نیکلاس کولیش در نیویورک تایمز
در نتیجه حملات هوایی آمریکا در عراق و سوریه تا کنون ۲۵ هزار جنگجوی داعش کشته شده اند و میلیون ها دلار پول نقدی که شبه نظامیان چپاول کرده اند، خاکستر شده است.
نیروهای عراقی و کرد حدود ۴۰ درصد اراضی تحت کنترل داعش در عراق، و نیروهای تحت حمایت غرب بخش های قابل توجهی از مناطق در اختیار این گروه در سوریه را پس گرفته اند. اما این مهم، تاثیری در جلوگیری از گسترش داعش در اروپا، شمال آفریقا، و افغانستان نداشته است.
حملات داعش در بروکسل و استانبول و دیگر شهرها تاییدی است بر حرکت رو به گسترش این گروه تروریستی. در میان مقامات و کارشناسان آمریکایی حسی از احتیاط در اظهار نظر نسبت به توفیق در جنگ با داعش که احتمالا سال ها ادامه خواهد داشت دیده می شود.
آنتونی بلینکن، قائم مقام وزارت خارجه آمریکا، در گزارشی به قانونگذاران آمریکایی، گفت: "با وجود پیشرفت تلاش های ما در شکست داعش در خط مقدم جبهه جنگ، ما می دانیم که برای اثرگذاری کامل نخست باید مانع گسترش افراط گری خشونت آمیز شویم. ما باید جذب نیرو، افراطی شدن، و بسیج مردم به ویژه جوانان برای درگیر شدن در فعالیت های تروریستی را متوقف کنیم."
آمریکا و شرکای اروپایی اش اینک باید پا به مرحله ای به مراتب دشوارتر در مقابله با گروهی بگذارند که برای راه انداختن حمام خون در غرب به منابع به نسبت اندکی نیاز دارد.
جاناتان شنزر، تحلیلگر پیشین امور مالی در تروریسم در وزارت خزانه داری آمریکا، می گوید: "شکست حضور رسمی نظامی یک گروه تروریستی خطر حملات سلول های مستقل کوچک در غرب را به شکلی جدی تخفیف نخواهد داد."
جاناتان شنزر که اینک در "بنیاد دفاع از دموکراسی ها" فعال است معتقد است حمله به غرب پول زیادی نمی خواهد، هزینه حملات تروریستی به بروکسل شامل مواد و مکان لازم برای ساخت مواد انفجاری حدود ۱۰ تا ۱۵ هزار دلار برآورد شده است: "می توان داعش را در مناطق تحت کنترل اش شکست داد ولی خود داعش را نمی توانید شکست دهید. ایدئولوژی جهادی تغییر شکل داده و به حیات اش ادامه خواهد داد."
هر چند بعضی مقامات سعی کرده اند حملات اخیر داعش در اروپا را نشانه ای از استیصال این گروه در نتیجه شکست های نظامی اخیرش تحلیل کنند اما گروه کثیری از مقامات و کارشناسان خشونت های اخیر را نشانه ای از این می دانند که داعش مشکلی نیست که به سرعت و به سادگی بتوان بر آن غلبه کرد.
مقامات در اروپا و آمریکا اذعان دارند که داعش با غارت بانک ها در سوریه و عراق حدود یک میلیارد دلار وجه نقد به دست آورده و ثروتمندترین گروه شبه نظامی تاریخ محسوب می شود.
داعش گذشته از حملات تروریستی اش در ترکیه و دیگر نقاط می تواند به حملات قابل توجهی چون ربودن ۱۷۰ کارگر کارخانه سیمان در نزدیکی دمشق دست بزند.
هر چند حقوق جنگجویان در موصل و رقه، پایتخت غیر رسمی داعش در عراق و سوریه، به نصف تقلیل پیدا کرده است اما مقامات آمریکایی می گویند داعش با اخاذی و گرفتن مالیات از مردم هزینه جنگجویان اش را تامین می کند.
مقامات آمریکایی معتقدند استراتژی دو لبه برای محدود کردن داعش در عراق و سوریه ضمن قطع منابع مالی اش موفقیت آمیز بوده است.
در حملات هوایی آمریکا علیه داعش موسوم به "عملیات موج مهیب ۲" که از اکتبر گذشته به این سو انجام می گیرد چاه های نفت، پالایشگاه ها و تانکرهای سوخت هدف قرار گرفته است و در نتیجه درآمد داعش از طریق فروش نفت به یک سوم تقلیل یافته است. داعش در زیر این حملات شهرها و روستاهایی از جمله رمادی را از دست داده است.
عمر الشیشانی (عمر چچنی)، وزیر جنگ داعش، و عبدالرحمن مصطفی القادولی، یک فرمانده ارشد این گروه، در حملات هوایی آمریکا در هفته های اخیر کشته شدند. در یک عملیات ویژه نیروهای آمریکایی در ماه فوریه، سلیمان داود العفری، یک متخصص تسلیحات شیمیایی داعش، دستگیر شد.
در عین حال، مقامات غربی قبول دارند که داعش توانسته است برای بسیاری از رهبران اش جایگزین بیابد.
در کنار استراتژی نظامی، تلاش ها برای متلاشی کردن شبکه مالی داعش در جریان است.
وزارت خزانه داری آمریکا و همتایان اروپایی اش از عراق خواسته اند فعالیت بانک های مناطق تحت کنترل داعش و انجام مبادلات بین المللی آن ها را ممنوع کند تا همه چیز از طریق بانک مرکزی عراق انجام بگیرد.
افراد و گروه های وابسته به داعش در لیست سیاه تحریم های مالی بین المللی قرار گرفته اند. مقامات آمریکایی همچنین دولت عراق را مجاب کردند تا پرداخت حدود ۱۷۰ میلیون دلار حقوق به افرادی که در مناطق تحت کنترل داعش زندگی می کنند را متوقف کند.
داعش دستکم ده درصد از این حقوق را مالیات می گرفته است. سقوط قیمت نفت به حدود بشکه ای ۴۵ دلار هم در کاهش درآمد داعش موثر بوده است. سال گذشته در همین زمان بهای هر بشکه نفت حدود ۶۰ دلار بود.
نیروهای ائتلاف همچنین دست کم ۱۰ انبار ذخیره وجوه نقد داعش را هدف حملات هوایی قرار داده و ده ها میلیون دلار را خاکستر کرده اند.
یک ساندویچ فروش سیار در موصل می گوید: "این روزها وضع تغییر کرده است و کمبود پول در موصل دیده می شود."
یک مهندس بازنشسته در همین شهر می گوید فکر نمی کند داعش دوام بیاورد: "فسادی که داعش مرتکب می شود آغاز پایان آن است."
با این وجود، "درک کولت"، یک مقام سابق پنتاگون در دولت اوباما، معتقد است “هیچ کس اعلام پیروزی نخواهد کرد”، داعش "معضلی مزمن خواهد بود که ما با آن همچنان درگیر خواهیم بود."
* برگردان فارسی این مقاله تنها به منظور آگاهی رسانی منتشر شده و نظرات بیان شده در آن الزاماً بازتاب دیدگاه صدای آمریکا نیست.