در حالی که مراسم اعطای جایزه صلح نوبل به نرگس محمدی فعال حقوق بشر زندانی در ایران، روز شنبه ۱۹ آذر بدون حضور او برگزار خواهد شد، خانواده مهسا امینی نیز از سفر به فرانسه برای دریافت جایزه ساخاروف منع شدند.
امجد امینی، مژگان افتخاری، پدر و مادر و اشکان امینی، برادر مهسا امینی که برای شرکت در مراسم اهدای جایزه ساخاروف به «ژینا»، به دعوت اتحادیه اروپا عازم فرانسه بودند، در فرودگاه خمینی متوقف و از سفر آنها جلوگیری شد.
به گفته امجد امینی آنها بدون هیچ توضیح یا اعلام قبلی، ممنوعالخروج شدند و پاسپورتهایشان هم توقیف شد.
جایزه ساخاروف برای آزادی اندیشه، که به جایزه ساخاروف شناخته میشود، هر ساله به افراد یا گروههایی اهدا میشود که زندگی خود را وقف دفاع از حقوق بشر و آزادی اندیشه کردهاند.
این جایزه مهرماه امسال از سوی اتحادیه اروپا به مهسا امینی و جنبش «زن، زندگی، آزادی» تعلق گرفت.
روبرتا متسولا، رئیس پارلمان اروپا ۲۷ مهرماه، در سخنانی با اشاره به جانباختن مهسا امینی در شهریور سال ۱۴۰۱ و آغاز خیزش «زن، زندگی، آزادی» گفت: «پارلمان اروپا با افتخار در کنار افراد شجاعی است که به مبارزه برای برابری، عزت و آزادی در ایران ادامه میدهند. ما در کنار کسانی هستیم که حتی از زندان نیز به تلاشهایشان برای زن، زندگی و آزادی ادامه میدهند و روز مرگ مهسا به عنوان یک روز تلخ در تاریخ ثبت خواهد شد.»
امجد امینی، پدر مهسا امینی، در واکنش به اعطای جایزه برتر حقوق بشر اتحادیه اروپا به دخترش و جنبش «زن، زندگی، آزادی» گفت: «نام ژینا به نماد آزادیخواهی و برابریطلبی در جهان تبدیل شده است.»
ویلما نونیز اسکورسیا و اسقف کاتولیک رولاندو آلوارز، دو چهره سرشناس دفاع از حقوق بشر در کشور نیکاراگوئه، و سه زن اهل لهستان، السالوادور و آمریکا که پارلمان اروپا از آنها با عنوان «رهبران مبارزه برای سقط جنین امن، آزاد و قانونی» یاد کرده از دیگر نامزدهای دریافت این جایزه حقوق بشری بودند.
اولین جایزه ساخاروف در سال ۱۹۸۸ به طور مشترک به نلسون ماندلا از آفریقای جنوبی و آناتولی مارچنکو از روسیه اهدا شد.
جعفر پناهی و نسرین ستوده نیز در سال ۲۰۱۲ به طور مشترک برنده این جایزه شدند.
گفتنی است مراسم اهدای جوایز نوبل هم امسال روز ۱۹ آذر در شهرهای اسلو و استکهلم برگزار میشود. علی و کیانا رحمانی به نمایندگی از طرف نرگس محمدی در این مراسم شرکت خواهند کرد، دیپلم افتخار و مدال طلای نوبل محمدی را در تالار شهر اسلو دریافت میکنند، و از طرف مادرشان سخنرانی میکنند.