پیش‌نویس یک قطعنامه جدید سازمان ملل متحد که روز جمعه ۴ تیر منتشر شد، ارسال کمک‌های بشردوستانه به آوارگان سوری از طریق دو گذرگاه مرزی با عراق و ترکیه را مجاز می‌شمارد.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، انتشار پیش‌نویس این قطعنامه در حالی است که وتوی احتمالی روسیه، یکی از پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد و متحد کلیدی بشار اسد در جنگ داخلی این کشور، می‌تواند عواقبی فاجعه‌بار برای میلیون‌ها آواره و بی‌خانمان سوری به همراه داشته باشد.
بر اساس این پیش‌نویس یک صفحه‌ای که توسط نروژ و ایرلند منتشر شده و قرار است اوایل هفته آینده به بحث گذاشته شود، «وضعیت فاجعه‌بار انسانی در سوریه همچنان تهدیدی علیه صلح و ثبات در منطقه است.»
نقش روسیه در بحران کنونی
با گذشت سه سال از آغاز جنگ داخلی سوریه، شورای امنیت سازمان ملل متحد در سال ٢٠١۴ اقدام به تایید چهار گذرگاه مرزی سوریه با ترکیه و عراق جهت ارسال کمک‌های انسان‌دوستانه به آوارگان سوری کرد. در ژانویه ٢٠٢٠، روسیه با تهدید به استفاده از حق وتوی خود، ارسال کمک‌ها را به دو گذرگاه مرزی محدود کرد. اما شش ماه بعد یعنی در ژوئیه ٢٠٢٠، استفاده از یکی دیگر از دو گذرگاه باقیمانده را غیرمجاز دانست و ارسال کمک‌ها را به گذرگاه باب‌الهوی محدود کرد. با این وجود، اجازه ارسال محموله‌های انسان‌دوستانه از طریق این گذرگاه نیز روز ١٠ ژوئیه (١٩ تیر) سال جاری به پایان می‌رسد.
محتوای پیش‌نویس قطعنامه جدید
در پیش‌نویس قطعنامه جدید، علاوه بر تمدید یکساله اجازه ارسال کمک‌های انسان‌دوستانه از گذرگاه مرزی باب‌الهوی در مرز ترکیه و استان ادلب در شمال غرب سوریه که تحت کنترل مخالفان بشار اسد است، گذرگاه مرزی الیعروبیه بین سوریه و عراق نیز برای ارسال این کمک‌ها بازگشایی خواهد شود. الیعروبیه تحت کنترل نیروهای عمدتا کرد هم‌پیمان ایالات متحده موسوم به «نیروهای دموکراتیک سوریه» است و یکی از دو گذرگاهی است که از ژانویه ٢٠٢٠ و به دنبال تهدیدهای روسیه بسته شده است.
تبعات احتمالی عدم تمدید
جمعه ۴ تیر همزمان با انتشار پیش‌نویس قطعنامه مذکور، سازمان بهداشت جهانی نسبت به وقوع یک «فاجعه انسانی» جدید در استان ادلب در صورت عدم تمدید اجازه ارسال کمک‌های انسان‌دوستانه از طریق باب‌الهوی هشدار داد.
کریستیان لیندمایر، سخنگوی سازمان بهداشت جهانی گفت: «عدم تمدید مجوز سازمان ملل موجب کاهش شدید عملیات انسان‌دوستانه و سقوط شمال غرب سوریه به سوی یک فاجعه انسانی جدید خواهد شد.»
با گذشت یک دهه از آغاز جنگ داخلی سوریه، بیش از ١٣ میلیون و ۴٠٠ هزار آواره سوری به کمک‌های انسان‌دوستانه متکی هستند. سازمان ملل متحد در حال ارائه بزرگ‌ترین عملیات انسان‌دوستانه در جهان به سوری‌های آواره است.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، چهارشنبه ٢ تیر در سخنانی خطاب به شورای امنیت در ارتباط با وضعیت انسانی در سوریه از اعضای این شورا خواست به «اجماعی» درباره تمدید اجازه ارسال کمک‌های انسان‌دوستانه به آوارگان سوری برسند. آقای گوترش هشدار داد عدم تمدید این اجازه «عواقبی فاجعه‌بار» خواهد داشت. دبیرکل سازمان ملل متحد گفت شرایط برای سوری‌ها بغرنج‌تر از همیشه است. وی افزود بیش از ٧٠ درصد آوارگان سوری متکی به کمک‌های انسان‌دوستانه برای بقا هستند.