یادداشت زیر برگردان بخش هایی از مقاله روز ٣١ مه وال استریت ژورنال و گفتگویی با مجتبی واحدی، مشاور مهدی کروبی در مورد انقلاب اسلامی ایران و تحولات اخیر در این کشور است:
جان کری، وزیر امور خارجه در سفر ماه فوریه خود به فرانسه گفت «ایران کشوری است که دولت برگزیده (مردم) دارد» و چاک هیگل، وزیر دفاع ایالات متحده نیز در جلسه ماه ژانویه در سنای آمریکا دولت ایران را «برگزیده» و «مشروع» خواند.
رسانه های غربی طی روزهای آینده با پوشش خبری انتخابات ریاست جمهوری ١٤ ژوئن این چهره دموکراسی ایرانی را تقویت خواهند کرد. هم اکنون نیز رسانه ها برای پوشش خبری این انتخابات با هم رقابت می کنند. اخبار رد صلاحیت ده ها نامزد انتخابات ریاست جمهوری، از جمله «علی » اکبر هاشمی رفسنجانی از سوی شورای نگهبان درصدر اخبار مطبوعات جهان قرار گرفت. طی هفته جاری هم توجه رسانه ها به شانس سعید جلیلی، نامزد تندروی انتخابات جلب شد که نسبت به غرب مواضع خصمانه ای دارد. آیا یک نامزد اصلاح طلب هنوز شانسی برای پیروزی دارد؟ آیا پیروزی جلیلی پس از پایان دو دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد برای آمریکا و متحدان این کشور مشکلات بیشتری می آفریند؟
مجتبی واحدی می گوید هیچ یک از این عوامل اهمیتی ندارند.
آقای واحدی در مصاحبه ای از منزلش در شمال ویرجینیا می گوید: «آنچه که در ایران برگزار می شود، انتخابات نیست، نوعی نمایش است و در واقع نامزدها را باید بازیگران این نمایش خواند. این حکومت کمترین اهمیتی برای اولویت و ارجحیت مردم قائل نیست».
تبعیدیان و منتقدان حکومت ایران در سراسر کشورهای غربی پراکنده هستند اما آقای واحدی ٤٩ ساله برای محکوم کردن حاکمان کشورش چشم انداز منحصر به فردی دارد. او در بطن جنبش اصلاحاتی بود که ده سال پیش در ایران آغاز شد. او مشاور مورد اعتماد و کارشناس امور راهبردی مهدی کروبی، روحانی میانه رو بود. کروبی در نهایت در جنبش مخالفان سال ٢٠٠٩ علیه حکومت نقش راهبردی ایفا کرد و شاید او بزرگترین امید ایران برای فاصله گرفتن از حاکمیت استبدادی و افراطی بود.
آقای واحدی که شاهد سرنوشت آقای کروبی و جنبش اصلاحات در سال های ٢٠٠٠ بود، در سال ٢٠٠٩ از ایران متواری شد. او پس از خروج از ایران به چهره ای بدل شد که به طور آشکارا از جمهوری اسلامی انتقاد می کند و دیگر به تغییر دموکراتیک از درون حاکمیت اعتقاد ندارد. او امروز بر این عقیده است که دولت تحت حاکمیت روحانیون باید سرنگون شود.
آقای واحدی منتقد همکاران و یاران اصلاح طلبی است که پرزیدنت احمدی نژاد را مسئول روند فزاینده سرکوب دهه گذشته قلمداد می کنند. او می گوید آن ها (اصلاح طلبان) خود را فریب می دهند چون مشکل بسیار عمیق تر و فراتر از یک نفر است و «هر کس که تصور می کند احمدی نژاد مسئول تقلب در انتخابات، خشونت و بی رحمی و کشتارهای سال های اخیر است، دچار حماقت و نادانی شده است».
آقای واحدی تاکید می کند «دیکتاتوری در ایران ساختاری است. براساس این ساختار همه باید از علی خامنه ای، رهبر اطاعت کنند و رهبر به هیچ کس پاسخگو نیست».
مجتبی واحدی در پاسخی به پرسش علت برگزاری انتخابات از سوی رهبر ایران می گوید «خامنه ای در عین حال در پی یافتن فردی است که قدرت واقعی نداشته باشد، فردی که مسئولیت جدی به عهده او گذاشته نمی شود اما باید پاسخگو و مسئول هر ناکامی و شکست باشد».
در شرایطی که مشکلات موجود در ایران به دلیل پیگیری برنامه اتمی این کشور باعث انزوای بین المللی و چالش های اقتصادی بسیار جدی شده است، با این وجود آقای واحدی هشدار می دهد کشورهای غربی که رویای برقراری ارتباط با دولت پس از احمدی نژاد را در سر می پرورانند باید هشیار و مراقب باشند چرا که هر کسی که به مقام رئیس جمهوری در انتخابات آتی انتخاب شود اختیار اندکی برای تصمیم گیری در مورد سیاست اتمی کشور خواهد داشت.
وی می گوید «اگر آقای جلیلی به مقام ریاست جمهوری برسد، مذاکره کننده ارشد ایران هرگز اراده مستقلی از خود ندارد و هر گونه تغییری در سیاست اتمی کشور صرفاً انعکاس دهنده خواست و اراده خامنه ای خواهد بود».
مجتبی واحدی یادآوری می کند «خامنه ای اجازه نخواهد داد مسئله اتمی کشور حل و فصل شود. او هشت سال در سرکوب و ستم سرمایه گذاری کرده است تا از هر گونه تغییری در این سیاست ها ممانعت به عمل بیاورد، تصور می کنید او ناگهان به فکر تغییر شیوه و افزایش محبوبیت خود برخواهد آمد؟»
آقای واحدی پس از آن که فوریه سال ٢٠١٠ به ایالات متحده متواری شد، پیمان خود را با اصلاح طلبانان حکومتی گسست. او در این مورد می گوید «من دیدم که اصلاح طلبان با وجودی که شاهد تقلب در انتخابات دوره گذشته بودند و دیدند هیچ چیز تغییر نکرده است، اما خود را برای برگزاری انتخابات دوره بعدی آماده می کردند، رفتار حکومت تغییر نکرده است، اگر دستورات از فردی از بالا برسد و همان فرد می تواند آن ها را پس بگیرد بنابراین دیگر اصلاحات معنایی نخواهد داشت».
مجتبی واحدی ضمن اشاره به تغییر دیدگاه خود گفته است «... رستگاری ایران به ویرانی کامل این حکومت بستگی دارد». این نتیجه گیری نهایی است که اصلاح طلبان ایران هنوز نمی توانند به آن اذعان کنند».
آقای واحدی تاکید کرده است «تا زمانی که مذهب بر سیاست سایه بیاندازد، مردم آزاد نخواهند بود. مذهبی که از آن بهره برداری سیاسی شود، فاسد ترین ابزار خواهد بود... ما در ایران یک حکومت مذهبی نداریم، دولتی داریم که از مذهب سوء استفاده می کند... و از ایمان و احساسات و وابستگی های مردم سوء استفاده می کند».
وی در پاسخ به پرسشی در مورد احتمال انفجار خشم و مقاومت مردمی پس از انتخابات ریاست جمهوری آتی و شبیه حوادث سال ٢٠٠٩ گفته است «احتمال وقوع ناآرامی و اعتراض بسیار اندک است... اعتماد مردم ایران از میان رفته است، خانواده ها، در شهرهای کوچک و بزرگ، مردم به هم دروغ می گویند، حکومت به آن ها دروغ می گوید، مردم به دولت دروغ می گویند».
آقای واحدی در نهایت در پاسخ به پرسشی در مورد این که تا چه زمانی شرایط به این حال باقی خواهد ماند، گفته است «هیچ حکومتی نمی تواند فقط با سرکوب به بقای خود ادامه دهد».
جان کری، وزیر امور خارجه در سفر ماه فوریه خود به فرانسه گفت «ایران کشوری است که دولت برگزیده (مردم) دارد» و چاک هیگل، وزیر دفاع ایالات متحده نیز در جلسه ماه ژانویه در سنای آمریکا دولت ایران را «برگزیده» و «مشروع» خواند.
رسانه های غربی طی روزهای آینده با پوشش خبری انتخابات ریاست جمهوری ١٤ ژوئن این چهره دموکراسی ایرانی را تقویت خواهند کرد. هم اکنون نیز رسانه ها برای پوشش خبری این انتخابات با هم رقابت می کنند. اخبار رد صلاحیت ده ها نامزد انتخابات ریاست جمهوری، از جمله «علی » اکبر هاشمی رفسنجانی از سوی شورای نگهبان درصدر اخبار مطبوعات جهان قرار گرفت. طی هفته جاری هم توجه رسانه ها به شانس سعید جلیلی، نامزد تندروی انتخابات جلب شد که نسبت به غرب مواضع خصمانه ای دارد. آیا یک نامزد اصلاح طلب هنوز شانسی برای پیروزی دارد؟ آیا پیروزی جلیلی پس از پایان دو دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد برای آمریکا و متحدان این کشور مشکلات بیشتری می آفریند؟
مجتبی واحدی می گوید هیچ یک از این عوامل اهمیتی ندارند.
آقای واحدی در مصاحبه ای از منزلش در شمال ویرجینیا می گوید: «آنچه که در ایران برگزار می شود، انتخابات نیست، نوعی نمایش است و در واقع نامزدها را باید بازیگران این نمایش خواند. این حکومت کمترین اهمیتی برای اولویت و ارجحیت مردم قائل نیست».
تبعیدیان و منتقدان حکومت ایران در سراسر کشورهای غربی پراکنده هستند اما آقای واحدی ٤٩ ساله برای محکوم کردن حاکمان کشورش چشم انداز منحصر به فردی دارد. او در بطن جنبش اصلاحاتی بود که ده سال پیش در ایران آغاز شد. او مشاور مورد اعتماد و کارشناس امور راهبردی مهدی کروبی، روحانی میانه رو بود. کروبی در نهایت در جنبش مخالفان سال ٢٠٠٩ علیه حکومت نقش راهبردی ایفا کرد و شاید او بزرگترین امید ایران برای فاصله گرفتن از حاکمیت استبدادی و افراطی بود.
آقای واحدی که شاهد سرنوشت آقای کروبی و جنبش اصلاحات در سال های ٢٠٠٠ بود، در سال ٢٠٠٩ از ایران متواری شد. او پس از خروج از ایران به چهره ای بدل شد که به طور آشکارا از جمهوری اسلامی انتقاد می کند و دیگر به تغییر دموکراتیک از درون حاکمیت اعتقاد ندارد. او امروز بر این عقیده است که دولت تحت حاکمیت روحانیون باید سرنگون شود.
آقای واحدی منتقد همکاران و یاران اصلاح طلبی است که پرزیدنت احمدی نژاد را مسئول روند فزاینده سرکوب دهه گذشته قلمداد می کنند. او می گوید آن ها (اصلاح طلبان) خود را فریب می دهند چون مشکل بسیار عمیق تر و فراتر از یک نفر است و «هر کس که تصور می کند احمدی نژاد مسئول تقلب در انتخابات، خشونت و بی رحمی و کشتارهای سال های اخیر است، دچار حماقت و نادانی شده است».
آقای واحدی تاکید می کند «دیکتاتوری در ایران ساختاری است. براساس این ساختار همه باید از علی خامنه ای، رهبر اطاعت کنند و رهبر به هیچ کس پاسخگو نیست».
مجتبی واحدی در پاسخی به پرسش علت برگزاری انتخابات از سوی رهبر ایران می گوید «خامنه ای در عین حال در پی یافتن فردی است که قدرت واقعی نداشته باشد، فردی که مسئولیت جدی به عهده او گذاشته نمی شود اما باید پاسخگو و مسئول هر ناکامی و شکست باشد».
در شرایطی که مشکلات موجود در ایران به دلیل پیگیری برنامه اتمی این کشور باعث انزوای بین المللی و چالش های اقتصادی بسیار جدی شده است، با این وجود آقای واحدی هشدار می دهد کشورهای غربی که رویای برقراری ارتباط با دولت پس از احمدی نژاد را در سر می پرورانند باید هشیار و مراقب باشند چرا که هر کسی که به مقام رئیس جمهوری در انتخابات آتی انتخاب شود اختیار اندکی برای تصمیم گیری در مورد سیاست اتمی کشور خواهد داشت.
وی می گوید «اگر آقای جلیلی به مقام ریاست جمهوری برسد، مذاکره کننده ارشد ایران هرگز اراده مستقلی از خود ندارد و هر گونه تغییری در سیاست اتمی کشور صرفاً انعکاس دهنده خواست و اراده خامنه ای خواهد بود».
مجتبی واحدی یادآوری می کند «خامنه ای اجازه نخواهد داد مسئله اتمی کشور حل و فصل شود. او هشت سال در سرکوب و ستم سرمایه گذاری کرده است تا از هر گونه تغییری در این سیاست ها ممانعت به عمل بیاورد، تصور می کنید او ناگهان به فکر تغییر شیوه و افزایش محبوبیت خود برخواهد آمد؟»
آقای واحدی پس از آن که فوریه سال ٢٠١٠ به ایالات متحده متواری شد، پیمان خود را با اصلاح طلبانان حکومتی گسست. او در این مورد می گوید «من دیدم که اصلاح طلبان با وجودی که شاهد تقلب در انتخابات دوره گذشته بودند و دیدند هیچ چیز تغییر نکرده است، اما خود را برای برگزاری انتخابات دوره بعدی آماده می کردند، رفتار حکومت تغییر نکرده است، اگر دستورات از فردی از بالا برسد و همان فرد می تواند آن ها را پس بگیرد بنابراین دیگر اصلاحات معنایی نخواهد داشت».
مجتبی واحدی ضمن اشاره به تغییر دیدگاه خود گفته است «... رستگاری ایران به ویرانی کامل این حکومت بستگی دارد». این نتیجه گیری نهایی است که اصلاح طلبان ایران هنوز نمی توانند به آن اذعان کنند».
آقای واحدی تاکید کرده است «تا زمانی که مذهب بر سیاست سایه بیاندازد، مردم آزاد نخواهند بود. مذهبی که از آن بهره برداری سیاسی شود، فاسد ترین ابزار خواهد بود... ما در ایران یک حکومت مذهبی نداریم، دولتی داریم که از مذهب سوء استفاده می کند... و از ایمان و احساسات و وابستگی های مردم سوء استفاده می کند».
وی در پاسخ به پرسشی در مورد احتمال انفجار خشم و مقاومت مردمی پس از انتخابات ریاست جمهوری آتی و شبیه حوادث سال ٢٠٠٩ گفته است «احتمال وقوع ناآرامی و اعتراض بسیار اندک است... اعتماد مردم ایران از میان رفته است، خانواده ها، در شهرهای کوچک و بزرگ، مردم به هم دروغ می گویند، حکومت به آن ها دروغ می گوید، مردم به دولت دروغ می گویند».
آقای واحدی در نهایت در پاسخ به پرسشی در مورد این که تا چه زمانی شرایط به این حال باقی خواهد ماند، گفته است «هیچ حکومتی نمی تواند فقط با سرکوب به بقای خود ادامه دهد».