تشدید لفاظی‌های تهدیدآمیز جمهوری اسلامی در اوج بحران خاورمیانه

سامانه‌های موشکی آرمان و آذرخش (منبع: رسانه‌های ایران)

همزمان با تشدید درگیری‌ها میان اسرائیل و جمهوری اسلامی و گروه‌های نیابتی‌اش در منطقه، کمال خرازی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی ایران، تهدید کرد که حکومت چنان‌چه با «تهدیدی علیه موجودیت» خود مواجه شود «دکترین هسته‌ای» خود را تغییر خواهد داد و بُرد موشک‌های بالستیکش را بیشتر خواهد کرد.

کمال خرازی روز جمعه در گفت‌وگو با شبکه خبری «المیادین» ادعا کرد که جمهوری اسلامی از قابلیت‌های فنی لازم برای تولید تسلیحات هسته‌ای برخوردار است و فتوای علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، تنها دلیل خودداری حکومت ایران از تولید سلاح هسته‌ای است.

او اضافه کرد که با این وجود، جمهوری اسلامی در صورت بروز «تهدیدی علیه موجودیتش» گزینه تغییر «دکترین هسته‌ای» را روی میز دارد.

جمهوری اسلامی همواره ادعای صلح‌آمیز بودن برنامه‌ هسته‌ای خود را مطرح کرده است.

با این حال مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیش از این در گزارش‌های خود تصریح کرده است غنی‌سازی اورانیوم با غلظت نزدیک به سطح تسلیحاتی به جز در کشورهای دارای تسلیحات هسته‌ای انجام نشده است.

کمال خرازی همچنین از احتمال افزایش بُرد موشک‌های بالستیک جمهوری اسلامی خبر داده است.

این اظهارات تهدیدآمیز مشاور خامنه‌ای در حالی بیان شده است که به گفته تحلیل‌گران، تلاش‌های اخیر جمهوری اسلامی برای ایجاد بازدارندگی از طریق حملات مستقیم به اسرائیل عمدتاً شکست خورده و حکومت ایران را در برابر دشمن اصلی خود آسیب‌پذیرتر کرده است.

بنا بر گزارش‌ها حملات هوایی تلافی‌جویانه اخیر اسرائیل به مواضع جمهوری اسلامی در ایران تمامی سامانه‌های پدافند موشکی اس-۳۰۰ این کشور را منهدم کرده است.

این اقدام اسرائیل پاسخی به حملات موشکی جمهوری اسلامی به اسرائیل بود که اوایل ماه میلادی جاری صورت گرفت. حکومت ایران می‌گوید که هنوز در حال ارزیابی خسارات ناشی از حملات اسرائیل است.

نیکلاس هراس، از «مؤسسه استراتژی و سیاست نیو لاین» در واشنگتن به صدای آمریکا می‌گوید که حملات هوایی نشان داد اسرائیل «در جنگ با ایران برتری نظامی کیفی دارد» که بر استراتژی بازدارندگی ایران تأثیر می‌گذارد.

او در ادامه می‌افزاید که اسرائیل با هدف قرار دادن سامانه‌های ضدهوایی پیشرفته اس-۳۰۰، موفق به عبور از پدافند هوایی ایران و حمله به مراکز ساخت قطعات موشک‌های بالستیک قاره‌پیما، و همچنین سوخت موشک‌های بالستیک، شد که بخش مهمی از استراتژی بازدارندگی جمهوری اسلامی هستند.

به گفته هراس، اسرائیل قصد انتقال این پیام به جمهوری اسلامی را داشت که ایرانی‌ها در زمینه جنگ فناوری از اسرائیلی‌ها بسیار عقب‌تر هستند.

نیکول گراجوسکی، از همکاران «بنیاد صلح بین‌المللی کارنگی در برنامه هسته‌ای» در نشریه اینترنتی «دیوان» می‌نویسد: «تلاش‌های ایران برای بازدارندگی اسرائیل از طریق حملات مستقیم، نتیجه معکوس داشته، و در عوض شکاف‌هایی را در سیستم دفاعی خود آشکار کرده است.»

به گفته این کارشناس، حملات اخیر اسرائیل احتمالا جمهوری اسلامی را در موقعیتی حتی «مخاطره‌آمیزتر» از قبل قرار می‌دهد.

توماس نیودیک که در نشریه «منطقه جنگی» می‌نویسد، با این موضوع موافق است که نابود کردن سامانه‌های اس-۳۰۰ جمهوری اسلامی مسیر را برای حملات بعدی مستقیم اسرائیل در مقیاسی بزرگتر هموار می‌کند.

او در ادامه می‌افزاید که این موضوع هم به‌عنوان یک فرصت احتمالی برای اسرائیل و هم به‌عنوان یک عامل بازدارنده در برابر واکنش جمهوری اسلامی عمل می‌کند.

نیودیک تأکید می‌کند که قطعا اسرائیل گزینه‌های مختلفی را در نظر دارد تا در صورت پاسخ احتمالی جمهوری اسلامی، اقدامات لازم را انجام دهد.

به عقیده تحلیل‌گران، یکی دیگر از عوامل استراتژی بازدارندگی جمهوری اسلامی توسعه روابط با سوریه، و همچنین گروه‌های شبه‌نظامی منطقه‌ای از جمله در عراق، حماس در غزه، شورشیان حوثی یمن، و حزب‌الله لبنان، بوده است. اسرائیل رهبران حماس و حزب‌الله از جمله یحیی سنوار و حسن نصرالله را ترور کرد.

به گفته تحلیل‌گران، هر چند که ابهامات زیادی درباره قابلیت‌های این گروه‌های شبه‌نظامی وجود دارد ولی این مجموعه مشهور به «محور مقاومت» با حملات اسرائیل به «شدت تضعیف» شده است.



منبع: رویترز و صدای آمریکا