جان کربی، هماهنگکننده ارتباطات راهبردی شورای عالی امنیت ملی کاخ سفید، در یک بهروزرسانی مطبوعاتی با اشاره به «جنگ وحشیانه روسیه» در اوکراین، جزئیاتی از ابعاد پنهان همکاریهای نظامی «فزاینده و تمام عیار» بین روسیه و جمهوری اسلامی را تشریح کرد.
این مقام رسانهای کاخ سفید میگوید که جمهوری اسلامی ـ با وجود ادعاهای فریبکارانه مبنی بر عدم دخالت ـ همچنان با ارسال «جنگافزارهای مرگبار» به روسیه، بر آتش جنگ خانمانسوز اوکراین میدمد.
جان کربی با نمایش تصاویر ماهوارهای گفت که روسیه تا ماه مه صدها فروند پهپاد تهاجمی انتحاری و همچنین تجهیزات مرتبط با تولید پهپاد را از جمهوری اسلامی ایران تحویل گرفته است.
او با نمایش تصاویر دریافتی از ماهواره در تشریح نحوه انتقال صدها پهپاد ساخت جمهوری اسلامی به روسیه گفت که پهپادهای ساخته شده در ایران، از طریق بندر امیرآباد دریای خزر، به بندر مخاچقلعه در روسیه قاچاق میشوند و سپس نیروهای روسیه این پهپادها را بهصورت عملیاتی در جنگ علیه اوکراین به کار میبرند.
او افزود که روسیه در هفتههای اخیر بارها از پهپادهای جمهوریاسلامی برای حمله به کییف و ایجاد رعب و وحشت در مردم اوکراین استفاده کرده است و به نظر میرسد همکاری نظامی روسیه و جمهوری اسلامی بیش از پیش نیز در حال گسترش است.
کربی همچنین با ابراز نگرانی از افزایش همکاریهای جمهوری اسلامی، از برنامهریزی برای احداث کارخانه تولید پهپاد در روسیه خبر داد و تصریح کرد: «اطلاعاتی موثقی داریم که نشان میدهد روسیه از جمهوریاسلامی قطعات و تجهیزات لازم برای ساخت یک کارخانه تولید پهپاد در داخل روسیه را دریافت میکند.»
این مقام ارشد کاخ سفید با استناد به تصاویر ماهوارهای توضیح داد که این کارخانه پهپادسازی میتواند در اوایل سال آینده به بهرهبرداری کامل برسد و مکان برنامهریزیشده آن در «منطقه ویژه اقتصادی آلابوگا» روسیه است.
جان کربی گسترش روابط «تمام عیار» بین جمهوری اسلامی و روسیه را «دوجانبه» خواند و تاکید کرد حمایت از هر دو طرف جریان دارد به طوری که روسیه نیز متقابلا به جمهوریاسلامی پیشنهاد همکاریهای نظامی بیسابقهای از جمله در زمینههای «موشکی، جنگ الکترونیک، و پدافند هوایی» داده است.
کربی افزود: «اوایل سال جاری، ایران اعلام کرد که قرارداد خرید جنگنده سوخو-۳۵ از روسیه را نهایی کرده است. ایران همچنین به دنبال خرید تجهیزات نظامی سنگین - از جمله بالگردهای تهاجمی، سامانههای رادار، و هواپیماهای آموزشی رزمی وایاِیکِی-۱۳۰ است.»
این مقام ارشد کاخ سفید افزود که جمهوریاسلامی در مجموع به دنبال خرید «میلیاردها دلار» تجهیزات نظامی از روسیه است و این سطح از مشارکت نظامی «تمام عیار» به طور قطع برای اوکراین، همسایگان ایران، و جامعه جهانی «مخرب» قلمداد میشود. کربی افزود: «ما برای افشا و مختل کردن این فعالیتها همچنان به استفاده از تمام ابزارهایی که در اختیارمان است - از جمله از طریق به اشتراک گذاشتن اطلاعات با مردم - ادامه میدهیم و همچنین آماده انجام کارهای بیشتری در این زمینه هستیم.»
جان کربی با تاکید بر این که انتقال پهپادها به روسیه «بدون تایید شورای امنیت سازمان ملل متحد» انجام گرفته، اقدامات روسیه و جمهوریاسلامی را «نقض صریح تعهدات» آنها مطابق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل برشمرد و گفت: «ما به همکاری با متحدان و سازمان ملل متحد برای پاسخگو کردن روسیه و جمهوری اسلامی ادامه خواهیم داد.»
او همچنین افزود: «ما به اعمال تحریمها علیه عواملی که در انتقال تجهیزات نظامی جمهوریاسلامی به روسیه برای استفاده در اوکراین دست دارند، ادامه خواهیم داد. در حال حاضر، ما تحریمهای متعددی را وضع کردهایم که عناصر روس، ایرانی، و اتباع کشورهای ثالث درگیر در این فعالیت را هدف قرار میدهد.»
جان کربی به عنوان نمونه به تحریمهای ماه گذشته آمریکا علیه نهادهایی اشاره کرد که بخشی از یک «شبکه تدارکاتی» گسترشدهنده روابط بین روسیه و جمهوریاسلامی هستند. او هدف از این تحریمها را «محدود کردن نقل و انتقالهای نظامی» بین روسیه و جمهوریاسلامی عنوان کرد.
این مقام ارشد کاخ سفید گفت: «علاوه بر این، همراه با اتحادیه اروپا و بریتانیا، محدودیتهای تازهای را برای جلوگیری از ورود قطعات الکترونیکی موجود در پهپادهای ایرانی به میدان جنگ در اوکراین اعمال کردهایم.»
او همچنین افزود: «از فوریه سال جاری مقررات متعددی را وضع کردهایم که با استفاده از قانون محصولات مستقیم خارجی و سایر ابزارهای کنترل صادرات، عرضه پهپادها و قطعات پهپادی ایران به روسیه را هدف قرار داده است.»
کربی گفت که بریتانیا هفته گذشته مقرراتی را درباره موارد مشابه با اولویت بالا، مانند مدارهای الکترونیکی و ماژولهای فرستنده فرکانس رادیویی موجود در پهپادهای جمهوریاسلامی منتشر کرد و «ما به همکاری با متحدان و شرکا برای هماهنگی در اینگونه اقدامات «کنترل صادرات» ادامه میدهیم.
جان کربی همچنین خبر داد که دولت ایالات متحده روز جمعه، ۹ ژوئن، توصیهنامه تازهای را برای کمک به کسب و کارها و سایر دولتها برای درک بهتر خطرات ناشی از برنامه پهپادی جمهوریاسلامی و روشهای غیرقانونی که جمهوریاسلامی برای تهیه قطعات آن استفاده می کند، منتشر خواهیم کرد. این توصیهنامه به دولتها و کسبوکارها کمک میکند تا تدابیری بهکار بگیرند تا مطمئن شوند که سهوا در تله برنامه پهپادی جمهوریاسلامی نیافتند.
هماهنگکننده ارتباطات راهبردی شورای عالی امنیت ملی کاخ سفید در پایان گفت: «ما با متحدان و شرکای خود همکاری میکنیم تا مطمئن شویم که آنچه را که برای دفاع و بازسازی اوکراین مورد نیاز است ـ از جمله سامانههای پدافند هوایی ـ برای کمک و محافظت از مردم اوکراین، در اختیار آنها قرار دهیم.»
فعالیتهای موشکی و پهپادی جمهوری اسلامی طی سالهای گذشته از جدیترین دلایل نگرانی کشورهای غربی نسبت به تهران بوده و موجب وضع چند بسته تحریم علیه جمهوری اسلامی از سوی این کشورها شده است.
چندی پیش و با تداوم نگرانیها نسبت به برنامههای تسلیحاتی ایران، شماری از قانونگذاران آمریکایی، طرحی دو حزبی را برای تحریم طیف گستردهای از فعالیتهای موشکی و پهپادی جمهوری اسلامی ارائه کردند.
ایالات متحده تاکنون تحریمهای متعددی را بر دستاندرکاران و حامیان برنامه تسلیحاتی جمهوری اسلامی، به ویژه برنامه موشک بالستیک، وضع کرده است.