وزیرمسکن: مسکن مهر مایه گرفتاری دولت و مردم

وزیر راه و شهرسازی جمهوری اسلامی ایران خانه سازی به روش مسکن مهر را گرفتارکردن مردم و دولت های آینده توصیف کرد که به گفته او باید متوقف شود.

عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی روز چهارشنبه در حاشیه جلسه هیئت دولت به خبرنگاران گفت: بسیاری از این واحدهای مسکونی بدون آب، برق، گاز، فاضلاب و خدمات شهری و اجتماعی ست که به گفته او رسیدگی به آن ها دولت را بشدت گرفتار کرده است. آقای آخوندی خانه سازی در مکان های نامرغوب و نامناسب را از ویژگی های این طرح دانست و گفت مسکن فقط ساختن چهاردیواری نیست بلکه باید تأمین اموری چون حمل و نقل و خدمات اجتماعی و آموزشی و زندگی مردم نیز در نظر گرفته شود.

آقای آخوندی با تاکید بر این که دولت به تعهدات دولت قبلی پایبند است، گفت اما هم اکنون دویست هزار واحد مسکونی مسکن مهر بدون امکانات زندگی است و به گفته او :«نمی شود خلق الله را به بیایان برد» و دیگران موظف شوند امکانات آن را تأمین کنند.

عباس آخوندی همچنین بر انحراف مسکن مهر ازهدف اولیه آن تاکید کرد. او گفت در حالی که قرار بود این طرح به نفع طبقات کم درآمد باشد، عملا به نفع طبقات متوسط درآمده و در نتیجه هدف خود را عملی نکرده است.
عباس آخوندی در پاسخ به سوالی درباره تحمیل نرخ های متفاوت و بیشتر از نرخ تعیین شده در قراردادها گفت از آنجا که مسکن مهر طرحی دولتی نیست وبودجه آن از طریق مردم و بانک های تامین می شده این امر به دولت مربوط نمی شود، او افزود با آن که تغییر قیمت ها در دوران دولت قبل روی داده است اما دولت یازدهم به پیمان کاران اعلام کرده است به قراردادهای خود پایبندباشند.

مسکن مهر: برای مستضعفان، علیه مستضعفان
طرح مسکن مهر را محمد سعیدی کیا، وزیر مسکن و شهرسازی دولت نهم به عنوان «سیاست اصلی دولت نهم برای پاسخگویی به مخاطبان اصلی» اعلام کرد. علی نیکزاد، وزیر مسکن و راه سازی دولت دهم، به رغم مشکلات جدی که این پروژه در عرصه اقتصاد ملی، مدیریت شهری، و برنامه ریزی توسعه شهری بوجود آورد ادعا می کرد که پروژه مسکن مهر «اشتباه بودن تئوری های اقتصادی را اثبات می کند».

علی نیکزاد در اردیبهشت سال ۱۳۹۲ به روزنامه ایران گفت از ابتدای دولت نهم ساخت حدود چهار میلیون و چهارصد هزارواحد مسکن مهر در شهرها و روستاها آغازشده که نیمی از آن ها در روستاها بوده است. به گفته علی نیکزاد در حوزه مسکن مهر روستایی تا خرداد ۱۳۹۲ یک میلیون و پانصد هزار واحد تحویل شد وبقیه نیز بایست تا پایان دولت دهم تحویل داده شوند. او افزود در حوزه مسکن مهر شهری حدود یک میلیون و دویست هزار واحد تکمیل شده و بقیه در دست ساخت هستند که تکمیل و تحویل آنها به دولت یازدهم کشیده می‌شود.

مسئله مسکن در دولت محمود احمدی نژاد یکی از مسائل پر جنجال بوده است. در حالی که دولت احمدی نژاد معتقد بود که با مسکن مهر می خواهد قیمت مسکن و تورم را درایران به سود قشرهای کم درآمد تنظیم و مهار کند اما در سال های ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۱ به طور متوسط قیمت هر متر مربع بنای مسکونی در شهر تهران به ۴۵۹ درصد رسید و نرخ تورم مسکن هرسال بالاتر رفت. در پایان دولت احمدی نژاد شکاف طبقاتی در ایران به اوجی بی سابقه رسید.

مسکن مهر: بالارفتن تورم، حجم نقدینگی و فشار بیشتر بر دهک های پایین
مسکن مهر تاثیر مهمی بر بالارفتن حجم نقدینگی، کاهش ارزش پول ملی، تورم عمومی و تورم در بخش مسکن داشت. و درعین حال دهک‌های رده های یک تا ۳ درآمد را به عنوان فقیر ترین قشرهای جامعه به دلیل نداشتن قدرت خرید، از حیطه مخاطبان این طرح، که به گفته سعیدی کیا قرار بود «مخاطبان اصلی» باشند، خارج کرد.

علی طیب نیا وزیر اقتصاد و دارایی در دولت حسن روحانی اجرای نادرست طرح مسکن مهر را مسئول نیمی از تورم روز افزون بازمانده از دولت دهم اعلام کرد. استقراض سنگین دولت از بانک مرکزی، پرداخت یارانه‌ها و تسهیلات بی رویه به مردم که به مسکن مهر اختصاص یافت از ویژگی های اشتباه این طرح بود که در نهایت هزینه تمام شده این واحدها را به طرزی شتابناک افزایش داد تا آنجا که به گفته فرزین یزدانی، کارشناس مسکن در گفت و گو با نشریه دنیای اقتصاد، «هرواحد مسکن مهر برای اقتصاد ملی یک صد میلیون تومان هزینه داشته است».

ولی الله سیف، رئیس بانک مرکزی نیز در حاشیه اجلاس بانک جهانی و صندوق بین المللی پول پایه پولی حجم نقدینگی ۵۰۰ هزار میلیارد تومانی در سال ۱۳۹۲ را یک صد هزار میلیارد تومان اعلام کرد که با ضریب فزاینده ۵ برابر به این میزان رسیده است. به گفته او«۴۸ هزار میلیارد تومان از این صدهزار میلیارد تومان دقیقا متعلق به مسکن مهر است. یعنی این حجم نقدینگی می توانست ۶۰ درصد باشد». او با انتقاد از کارشناسی نبودن این طرح گفت:« طرح مسکن مهر از جیب ضعفا ساخته شد زیرا تورم حاصل از آن را مردم ضعیف تحمل می کردند».

مسکن مهر: مدیریت پراکنده و نامتمرکز
فرزین یزدانی مشکل مهم دیگر این طرح را جنبه مدیریتی آن می داند. به گفته او با وجود وسعت و گستردگی طرح مسکن مهر، این طرح در دولت قبلی مدیریت واحد ومتمرکزی نداشت و میان وزارت خانه ها و دفترهای گوناگون منتشر بود. به گفته این کارشناس مسکن دولت یازدهم برای سرعت بخشیدن به تکمیل واحدهای باقی مانده این طرح، مدیریتی خاص و تمرکز یافته برای آن ایجاد کرده است.

مسکن مهر: راهی بی بازگشت یا توقف در اولین ایستگاه
استاندار تهران در اردیبهشت ۱۳۹۲ به خبرگزاری فارس گفت از ۴۰۳ هزار واحد تعهد استان تهران برای مسکن مهر ۱۶۵ هزار واحد تحویل شده و بقیه آن تا پایان سال ۱۳۹۲ و نیمه اول سال ۱۳۹۳ تحویل خواهد شد. مرتضی تمدن تاکید کرد:«دولت به همه تعهدهایی که در باره مسکن مهر پذیرفته عمل می کند و کسی تردیدی به خود راه ندهد که مسکن مهر متوقف نمی شود و این مسیری بدون بازگشت است».

با این حال عباس آخوندی روز چهارشنبه اول آبان ماه به خبرنگاران گفت دولت ضمن پایبندی به تعهدهای باقی مانده از دولت قبلی و به اتمام رساندن آن ها، دیگر طرح مسکن مهر را ادامه نخواهد داد. او پیشنهاد کرد که در برنامه ای در صداو سیما از مشکلات این طرح برای مردم بگوید و توضیح دهد که هزینه و فایده های آن چگونه بوده است.