تا حدود یک دهه قبل، مفهومی به نام راهپیمایی عظیم اربعین، در ادبیات سیاسی و مذهبی شیعیان ایران وجود نداشت، اما شیعیان عراق در طول سال‌های متمادی به جز دوران حکومت «صدام حسین» با پای پیاده از شهرهای مختلف این کشور خود را به کربلا می‌رساندند تا در مراسم عزاداری چهلمین روز کشته‌شدگان حادثه کربلا شرکت کنند.
با کشته شدن صدام به دست نیروهای آمریکایی و گسترش دامنه نفوذ جمهوری اسلامی ایران در میان سیاسیون و مقامات دولتی عراق، کم‌کم راهپیمایی اربعین از یک رفتار مذهبی در داخل عراق به یک حرکت سیاسی حکومتی تبدیل شد که سرمایه‌گذار اصلی آن جمهوری اسلامی ایران بود.
مقامات حکومت ایران با بسیج خدمات و امکانات و تهییج مردم از طریق رسانه‌ها تلاش کردند شیعیان ایران، افغانستان و پاکستان را تا مرزهای غربی و جنوبی ایران مشایعت کرده و از آنجا راهی کربلا و نجف کنند.
برپایی چادرهای پذیرایی متعدد موسوم به «موکب» در طول مسیرهای پیاده‌روی و ارائه انواع خدمات از جمله ماساژ و شستشوی البسه و واکس‌زدن کفش‌ها در کنار انواع و اقسام اطعمه و اشربه حجم زیادی از شیعیان را به شرکت در این مراسم ترغیب کرد.
رسانه‌های حکومتی و تریبون‌داران مذهبی هم هر سال بعد از پایان این مراسم با ارائه آمارهای چندین میلیونی و گاه چند ده‌میلیونی ، حضور در این مراسم را نشانه‌ای بر تایید خود از جانب مردم دانسته و با مقایسه آمار حاضران در راهپیمایی اربعین با شرکت‌کنندگان در مراسم حج به قدرت‌نمایی در برابر عربستان سعودی می‌پرداختند.
امسال اما دولت ابراهیم رئیسی در کنار شهرداری زاکانی با وعده بسیج همه امکانات و حتی با دادن مرخصی‌های با حقوق به کارمندان دولت و پرداخت ۵ میلیون تومان وام و ارائه خدمات رایگان و حتی اینترنت پر‌سرعت تلاش کردند مردم بیشتری را به حضور در این مراسم تشویق کنند.
به‌رغم تبلیغات گسترده مبنی بر آماده بودن همه امکانات ، روز جمعه ۱۸ شهریور اعلام شد تمام مرزهای منتهی به معابر خروجی ایرانیان به سمت عراق به‌دلیل «ناکافی بودن امکانات، کثرت جمعیت و هوای گرم» بسته شده است.
رئیس ستاد مرکزی اربعین گفت که ادامه وضعیت فعلی قطعاً خطرات زیادی برای امنیت و سلامت زائران در پی خواهد داشت.
همزمان یک فرمانده نیروی انتظامی نیز از توقف صدور گذرنامه ویژه اربعین خبر داد و از ایرانیانی که در مسیر هستند خواست که به شهرهایشان برگردند.
این در حالی است که رئیس جمعیت هلال احمر اعلام کرد:« تاکنون بیش از ۱۰ زائران ایرانی در کربلا جان باخته‌اند.»
سخنگوی اورژانس کشور هم گفت:«بیش از ۶۵ هزار نفر از زائران اربعین دچار گرمازدگی شدید شده‌اند.»
تصاویر و ویدیوهای ارسالی از طرف مردم در فضای مجازی نیز نشان می‌دهد شرکت‌کنندگان در مراسم امسال از وعده‌های دروغین مسئولان به شدت گلایه‌مند بوده و با وجود گرمای شدید هوا هیچ‌گونه امکاناتی برای مردم نه در مرزهای ایران و نه در مسیرهای پیاده‌روی در عراق مهیا نشده است.