یک وب‌سایت خبری داخل ایران از اصرار وزارت نفت جمهوری اسلامی به خشک کردن تالاب ارزشمند هورالعظیم در استان خوزستان به بهانه توسعه میدان نفتی سهراب خبر داد و اعلام کرد سازمان حفاظت محیط زیست برای این اقدام چند شرط گذاشته است.
به گزارش سایت دیده‌بان ایران، مسئولان وزارت نفت و سایر بخش‌های اقتصادی دولت به همراه مجری بخش خصوصی قصد دارند به بهانه حفر ۳۲ حلقه چاه نفتی جدید در هورالعظیم، این تالاب را خشک کنند، اما کارشناسان محیط‌زیست و حتی مسئولان سازمان حفاظت محیط‌زیست تاکید دارند که وزارت نفت باید برای اجرای طرح توسعه میدان نفتی سهراب، راهکار پیشنهادی خود را تغییر دهد و از روش حفاری مایل یا هر روش دیگری که نیازی به خشک کردن تالاب نداشته باشد، استفاده کند.
براساس این گزارش، صرفا با اجرای فاز اول این پروژه و تنها برای حفر ۲۰ چاه، براساس روش فعلی مد‌نظر وزارت نفت، یعنی استحصال خشکی و حفاری عمودی، دستکم ۱۸ هکتار از تالاب هورالعظیم خشک خواهد شد.
در سال‌های قبل مجوز محیط‌زیستی حفر ۲ حلقه چاه در این میدان نفتی داده شده و در حال حاضر، مجری طرح توسعه میدان نفتی سهراب که یک شرکت خصوصی است که زیر نظر وزارت نفت فعالیت می‌کند، برای حفر ۲۰ حلقه چاه جدید در فاز اول و ۱۲ حلقه چاه دیگر در فاز دوم درخواست مجوز کرده اما سازمان حفاظت محیط‌زیست هنوز هیچ مجوزی برای اجرای طرح توسعه میدان سهراب صادر نکرده‌اند و تاکید دارند که پیش از اجرای هر پروژه نفتی جدیدی در محدوده هورالعظیم، باید مطالعات ارزیابی توان اکولوژیک تالاب انجام شود.
تالاب بین‌المللی هورالعظیم از گذشته با احداث یک دایک مرزی بین ایران و عراق به دو بخش تقسیم شده است که در دهه‌های اخیر بخشهایی از قسمت ایرانی آن براثر فعالیت‌های نفتی، تامین نشدن کافی حقابه، خشکسالی‌های پیاپی و سایر مشکلات زیست‌محیطی به طور کامل خشک شده و تنها در قسمت محدودی از آن آب وجود دارد.
نیک آهنگ کوثر، تحلیلگر حوزه آب و محیط زیست ساکن آمریکا، در گفتگو با صدای آمریکا اشاره می‌کند: «با وجود مقاومت‌های سازمان حفاظت محیط زیست در برابر توسعه میدان نفتی سهراب در محدوده هورالعظیم، به نظر می‌رسد با توجه به سوابق اجرایی پروژه‌های نفتی و غیرنفتی که به‌نحوی به قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا، مرتبط بوده‌اند، عملیات حفر چاه و بهره‌برداری با وجود تخریب بیشتر تالاب ادامه یابد.»
او می‌گوید: «در حال حاضر، خروج بخش بزرگی از تالاب هورالعظیم در ایران از زیر آب به واسطه عملیات اکتشافی و توسعه میدان نفتی، آسیب‌هایی جدی به محیط زیست وارد آمده است» و می‌افزاید: «دست‌کاری‌های بشری در تالاب‌ها و خشکاندن آنها باعث خواهد شد که بخش زیادی از رسوبات دانه‌ریز بعد از خشک شدن، با هر باد قدرتمندی جابجا شوند.»
به گفته آقای کوثر، «به همین دلیل، تالاب‌های خشک شده تبدیل به منابع مهم ریزگرد شده و خواهند شد.»
این تحلیلگر حوزه آب و محیط زیست اضافه می‌کند: «در طول دو دهه اخیر، بسیاری از دریاچه‌ها و تالاب‌های خشک شده ایران به‌عنوان منابع ریزگرد، باعث افزایش آلودگی هوا و بیماری شهروندان مناطق دور و نزدیک شده‌اند.»
وی اشاره می‌کند که کاهش شدید آب رود کرخه در سال‌های گذشته یکی از عوامل خشک شدن قسمت‌هایی از بخش ایرانی هور شده بود که پس از ساخت سد کرخه به‌وسیله قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا باعث افزایش انتقادها از این پیمان‌کار بزرگ حکومتی شد.
نیک آهنگ کوثر همچنین می‌گوید: «کمبود آب در بخش عراقی نیز باعث آسیب‌پذیرتر شدن این زیستگاه مهم شده و با افزایش تدریجی گرما و بیشتر شدن میزان تبخیر در آینده، تنوع زیستی این محدوده به‌شدت صدمه دیده و حیات وحش قربانی دستکاری‌ها و منفعت‌طلبی‌ها بشری به اسم توسعه خواهد شد.»
چند روز قبل هم تصاویری در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که نشان می‌داد کامیون‌ها در بستر خشک‌شده دریاچه ارومیه در حال فعالیت و استخراج موادی هستند. شماری از کاربران فضای مجازی با استناد به این تصاویر عنوان کردند که این کامیون‌ها در حال استخراج لیتیوم از کف بستر خشک دریاچه ارومیه به نفع دولت چین هستند.
مدیرکل حفاظت از محیط زیست آذربایجان غربی اما این حرفها را تکذیب کرد و گفت این دریاچه لیتیوم ندارد و «جز نمک خشک هیچ ماده معدنی از دریاچه ارومیه برداشت نمی‌شود.»
رئیس اداره حفاظت محیط زیست ارومیه اما روز ۹ دی گفته بود که یک شرکت چینی برای برداشت شورابه‌های این دریاچه درخواست مجوز کرده و این شرکت به دنبال ذخایر ماده «بُرُم» موجود در شورابه‌های دریاچه است، نه لیتیوم.