در مناظره شامگاه چهارشنبه ۱۶ سپتامبر بین نامزدهای جمهوریخواه ریاست جمهوری آمریکا، سیاست خارجی از موضوعات محوری بود و هر کدام از نامزدها گفتند جایگزین بهتر و قویتری دارند که اگر برنده شوند جایگزین سیاستهای به گفته آنان ضعیف باراک اوباما خواهند کرد.
در سومین مناظره نامزدهای جمهوریخواه ریاست جمهوری آمریکا ۱۱ کاندیدای عمده این حزب در "کتابخانه ریاست جمهوری رونالد ریگان" در ایالت کالیفرنیا حاضر شدند تا به میزبانی شبکه خبری سیانان، دیدگاههایشان را مطرح کنند. آنان از جمله در سخنانشان درباره نحوه رویکرد با توافق اتمی ایران، روسیه و چین، و گروه خلافت اسلامی اظهار نظر کردند.
توافق اتمی ایران که از همان ابتدا واکنشهای تند حزب جمهوریخواه را دربرداشت و در شصت روز گذشته در کنگره تحت بررسی بود، در طول مناظره بارها مطرح شد.
توافق اتمی ایران
شاید بتوان گفت که سناتور تد کروز از ایالت تکزاس تندترین مواضع را علیه توافق اتمی با ایران گرفت. او گفت اگر برنده انتخابات ریاست جمهوری شود در اولین روز کاریاش، توافق ایران را پاره میکند.
جب بوش فرماندار سابق فلوریدا و سناتور رند پال از ایالت کنتاکی رویکرد فعلی دولت آمریکا در قبال توافق اتمی ایران را "بسیار نسنجیده" توصیف کرده و گفتند رئیسجمهوری آینده نباید فورا توافق حاصل شده با متحدان بینالمللی آمریکا را رد کند.
بوش گفت: "پاره کردن توافق استراتژی نیست." او در عوض بر تحکیم روابط با اسرائیل تاکید کرد و آن را راهی خواند که "تاثیر تعیینکننده سالمتری بر همه چیز میگذارد."
رند پال نیز گفت رد کردن توافق بدون بررسی آن که آیا ایران به تعهداتش عمل میکند یا نه "عبث" است. او گفت در هر صورت تصمیم دارد که علیه توافق اتمی ایران در کنگره رای دهد.
داعش
رند پال از منتقدان عمده دخالت نظامی آمریکا در خاورمیانه است و اظهاراتش در مناظره اخیر جمهوریخواهان بر همین منوال بود و مخالفت خود را بار دیگر تکرار کرد.
پال درباره بحران سوریه گفت تضمینی نیست که دخالت – چه در حمایت از بشار اسد باشد و چه در حمایت از مخالفان او- آمریکا را به جای امنتری تبدیل کند.
او گفت: "گاهی هر دو سوی یک جنگ داخلی شرورند و گاهی دخالت در این میان امنیت ما را کم میکند."
دونالد ترامپ، کاندیدای پیشروی جمهوریخواهان در مواجهه با افراط گرایان اسلامی داعش و بشار اسد رئیسجمهوری سوریه این طور گفت: "بگذارید با هم بجنگند و باقیمانده را انتخاب کنید."
سکوت ترامپ
دونالد ترامپ که در زمینه تجارت خارجی کمترین تجربه را دارد و اخیرا برای پاسخ دادن به خبرنگاران درباره مسائل بینالمللی و گروههای مختلف و رهبرهای جهان با دشواری مواجه شد، در بحثهایی که درباره مسائل بینالمللی میشد، به وضوح سکوت اختیار کرد.
او در جایی گفت: "وقتی که وارد کاخ سفید شوم درباره مشکلات این جهان اطلاعات بیشتری خواهم داشت."
سناتور مارکو روبیو از ایالت فلوریدا با استفاده از این فرصت گفت نداشتن اطلاعات و آگاهی از سیاست خارجی ترامپ را برای رهبری کشور نامناسب میکند.
روبیو گفت: "باید از او پرسشهایی با جزئیات درباره سیاست خارجی بپرسید که یک رئیس جمهوری باید پاسخگویش باشد."
عدم ارتباط با روسیه
کارلی فیورینا، مدیر سابق شرکت هیولت پاکارد در بحث درباره سیاست خارجی، نظر خود درباره پرهیز از گفتوگو با ولادیمیر پوتین رئیسجمهوری روسیه را اعلام کرد. او گفت: "آنچه که من فورا انجام خواهم داد احیای ناوگان ششم است. من برنامه دفاع موشکی لهستان را برمیگردانم و مانورهای نظامی عمدهای را در کشورهای حوزه دریای بالتیک ترتیب میدهم. و احتمالا چندهزار سرباز بیشتر را به آلمان اعزام میکنم."
او تاکید کرد: "ولادیمیر پوتین پیام را خواهد گرفت."
ترامپ کمی قبل از این اظهارات گفته بود که اگر رئیس جمهور شود با پوتین ملاقات میکند.
چین
در جاهایی دیگر از مناظره چهارشنبه شب، نامزدهای جمهوریخواه ریاست جمهوری در این که کدام یک بر چین سختتر خواد گرفت از یکدیگر پیشی گرفتند.
اسکات واکر فرماندار ویسکانسین که در نظرسنجیهای اخیر اقبال چندانی نداشت اوباما را به خاطر دیدار پیش رویش با شی جینپینگ رئیس جمهوری چین و دیدار رسمی او از کاخ سفید مورد انتقاد قرار داد.
واکر گفت: "چرا ما باید دیدار رسمی رهبر کشوری را که علیه ایالات آمریکا دست به حملات گسترده سایبری زده بپذیریم؟ این یک دیدار ساده نیست، نشانهگیری تفنگ روی چمن کاخ سفید است و کاملا بیمعنی است."
جب بوش در این زمینه گفت بهتر است که ضیافت شام رسمی کنسل نشود و اوباما باید "تاکتیکهای سفتوسختی را درباره حملات سایبری استفاده کند و پیام محکمی به چین بدهد."