ازدواج اجباری باز هم قربانی گرفت؛ خودکشی دختر ۱۵ ساله در کرمانشاه

آمار بالای کودک همسری در ایران

سازمان حقوق بشری «هه‌نگاو» از خودکشی دختر پانزده ساله‌ای بنام شکیلا غلامی در کرمانشاه به دلیل فشارهای مضاعف خانواده برای پذیرش «ازدواج اجباری» خبر داد.

آنگونه که منابع مطلع به هه‌نگاو خبر دادند، شکیلا غلامی پانزده ساله و علاقمند به تحصیل، به دلیل فشارهای روانی خانواده و اجبار پدر به پذیرش ازدواج روز پنج‌شنبه ١١ خرداد پس از مجادله با شلیک گلوله به زندگی خود پایان داد. بنابر همین گزارش اسلحه متعلق به پدر قربانی بود.

جسد شکیلا غلامی در بعدازظهر روز شنبه ١٣ خرداد ماه در قبرستان عالی قلندر بیگ روستای قلعه زنجیر شهرستان دالاهو به خاک سپرده شد.

ازدواج کودکان در سنین پایین در ایران یکی از چالش‌های فعالان حقوق بشر و حقوق زنان است.

در تازه‌ترین گزارش‌های منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران، از زمستان سال ۱۴۰۰ تا آخر پاییز سال ۱۴۰۱ دست‌کم ۲۷ هزار و ۴۴۸ مورد ازدواج دختران زیر ۱۵ سال در نقاط مختلف ایران به ثبت رسیده است.

طبق آخرین اعلام سازمان ثبت‌احوال در سال ۱۴۰۰ دست‌کم ۶۹ هزار و ۱۰۳ نوزاد از مادران گروه سنی ۱۰ تا ۱۹ ساله متولد شدند و هزار و۴۷۴ نوزاد از مادرانی در بازه سنی ۱۰ تا ۱۴ سال متولد شده‌اند.

خبرگزاری هرانا وابسته به سازمان مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، نیز روز دوشنبه هشتم خرداد ماه، از قتل یک زن جوان هجده ساله بنام «پرستو شهبازی» توسط همسرش در شهرستان دهگلان خبر داده بود. گفته شده پرستو در سن دوازده سالگی ازدواج کرده و حاصل این ازدواج یک فرزند خردسال است.

براساس اعلام مرکز آمار روند کودک‌همسری از سال ۱۳۹۶ شکل نزولی به خود گرفت، اما از سال ۱۳۹۸ دوباره به روال قبلی بازگشته و در حال حاضر سیر صعودی بخود گرفته است.

ژاله شادی‌طلب، جامعه‌شناس و مدیر اسبق گروه مطالعات زنان دانشگاه تهران در گفت‌وگو با روزنامه «اعتماد» از پاسخگو نبودن مسئولان در این زمینه انتقاد کرد و گفت که معاونت امور زنان باید در این زمینه یا پاسخگو باشد و یا مجبور به پاسخگویی شود، چرا که کودک‌همسری پیامدهای منفی زیان باری برای کلیت جامعه دارد.

پیشتر انسیه خزعلی، معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری در نشست خبری تابستان سال ۱۴۰۰ درباره کودک‌همسری گفته بود که «با هر نوع ظلمی که به زنان شود و ازدواج قبل از بلوغ که این ظلم را به زنان مضاعف کند موافق نیستیم.»

طبق قوانین مدنی در جمهوری اسلامی دختران از سن ۱۳ سالگی می‌توانند ازدواج کنند، هرچند ثبت ازدواج دختران زیر سن ۱۳ سال هم با «رضایت ولی و رای دادگاه» امکان‌پذیر است.

طبق قوانین بین‌المللی و کنوانسیون‌های حقوق بشری زیر ۱۸ سال کودک محسوب می‌شود و ازدواج زیر این سن، کودک‌همسری محسوب می‌شود.