سطح کیفی آموزش در ایران این روزها با انتشار اعداد ۸ تا ۱۱ به‌عنوان میانگین کشوری نمرات امتحانات نهایی در رشته‌های مختلف به تصویر کشیده شده است و منتقدان ناکارآمدی محتوای درسی، بی انگیزگی دانش آموزان، مشکلات معیشتی و شغل دوم معلمان را عامل این بحران می‌دانند؛ بحرانی که به نظر می‌رسد با تغییرات گسترده در محتوای کتاب‌های درسی، عمق بیشتری پیدا می‌کند.
در همین رابطه یک کارشناس به وب‌سایت «خبرآنلاین» گفته که «این سوال در ذهن دانش‌آموز ایجاد می‌شود که آیا تحصیل کردن واقعاً او را به موفقیت می‌رساند؟»
گزارش‌ها نشان می‌دهد که میانگین کشوری نمرات دانش‌آموزان در امتحانات نهایی خرداد ۱۴۰۲ در رشته تجربی ۱۱/۲۳ ، رشته ریاضی ۱۰/۷۹ ، رشته انسانی ۸/۷۵ و در رشته معارف ۱۰/۵۶ بوده است که ادامه سیر نزولی معدل دانش‌آموزان در چند سال گذشته است.
محسن زارعی، معاون وزیر آموزش و پرورش بروز این اتفاق را تغییر رویکرد در امتحانات دانسته و گفته است که آزمون امسال با سال‌های قبل هم‌وزن نبود و در آزمون خرداد ۱۴۰۲ هدف اصلی آموزش و پرورش تغییر رویکرد بود.
از طرفی سیدحسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی کشور به این اظهارات واکنش نشان داده و به وب‌سایت «خبرآنلاین» گفته است که «بازنگری در شیوه آموزش و محتوا متناسب با نیاز امروز انجام نشده است.»
به گفته این فعال اجتماعی، محتوای آموزشی متعلق به گذشته است و با نیاز روز بازنگری نشده است.
موسوی چلک گفته که «امروز درس و تحصیل اولویت دانش‌آموزان نیست، میان دانش‌آموزان دیگر انگیزه‌ای وجود ندارد، از خودشان سوال می‌پرسند چرا درس بخوانیم، مادر و پدر ما که درس خواندند آخرش چه شد؟ بنابراین فکر می‌کنند اگر فقط ناخن بکارند درآمد بیشتری دارند.»
این وضعیت در سیستم آموزشی کشور در حالی است که وزارت آموزش و پرورش با دستور علی خامنه‌ای تغییر محتوای کتاب‌های درسی را در دستور کار قرار داده است.
وزیر آموزش و پرورش در ۲۹ شهریور ماه گفته بود که در محتوای ۵۶ عنوان کتاب درسی در سال تحصیلی جدید تغییراتی اعمال شده است.
هرچند رضا مراد صحرایی این تغییرات را «تابع یک فرایند حساب‌شده و علمی» دانسته بود اما کارشناسان آموزشی بر این باورند تغییرات جدید به کاهش سطح کیفی آموزش منجر می‌شود و بی‌انگیزگی دانش آموزان را بیشتر می‌کند.
به باور تحلیلگران وزارت آموزش و پرورش به دنبال بالا بردن میزان مفاهیم و محتوای ایدئولوژیک در سیستم آموزشی است.
گواه این ادعای تحلیلگران نیز اظهارات مقامات مختلف نظام آموزشی کشور است. در همین رابطه علیرضا کاظمی، سرپرست وزارت آموزش و پرورش، آبان ۱۴۰۰ گفته بود درس «استکبارستیزی» وارد کتاب‌های درسی خواهد شد.
مدیر کل «امور شاهد و ایثارگران» وزارت آموزش و پرورش نیز آبان ماه سال ۱۴۰۱ از رویکرد جدید این وزارتخانه در آموزش خبر داده و گفته بود که «ترویج فرهنگ شهادت در مدارس آغاز شده و محتوای کتب درسی نیز با اين رویکرد تغییر می‌کند.»