کاهش روابط تجاری ایران و امارات متحدۀ عربی

تشدید تحریم های اقتصادی بین المللی علیه ایران در دو سال گذشته، به دلیل اختلاف بر سر فعالیت های هسته ای این کشور، موجب کاهش شدید حجم مبادلات تجاری ایران و امارات متحدۀ عربی شد، به نحوی که با تغییر رویکرد جمهوری اسلامی در صحنۀ سیاست خارجی پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۲، و در پی آن، توافق اولیۀ هسته ای میان ایران و قدرت های جهانی، مسئولان دو کشور را برای بهبود روابط دوجانبه به تکاپو واداشته است.
روزنامۀ واشنگتن پست در گزارشی، از آغاز روند بهبود مناسبات تجاری بین ایران و امارات خبر داده است:

امارات متحدۀ عربی، کشوری کوچک در جنوب آب های خلیج فارس، اما مهم در مناسبات تجاری ایران است.
تجارت با امارات، بویژه با امیر نشین دوبی، به دلایل گوناگون، از جمله همسایگی و نیز سهولت قوانین مربوط به تجارت، آنچنان برای بازرگانان ایرانی در طول دو دهۀ گذشته جذاب بوده که پیدا کردن جایگزین برای آن را تقریبأ غیر ممکن کرده است.
روزنامۀ واشنگتن پست در گزارشی از دوبی می نویسد، امارات متحدۀ عربی، با وجود اختلاف با ایران بر سر جزایر خلیج فارس و نیز پیروی از سیاست های آمریکا در قبال جمهوری اسلامی، همواره توانسته است به رغم تشدید تحریم ها علیه ایران، در روابط خود با هر دو کشور نوعی توازن ایجاد کند.
این روزنامه از آگاهی حاکمان امارات از نقش همزیستی با ایران در شکل گیری پایه های اقتصاد می نویسد و از قول یک کارشناس امور حقوقی و بازرگانی در امارات می گوید: «مسئولان اماراتی فرمولی برای دلجویی از غرب و درعین حال، تداوم رابطه با همسایۀ خود پیدا کرده اند.»
افزایش تحریم های بین المللی علیه ایران در طول دو سال گذشته، در کنار برخی عوامل سیاسی و اقتصادی دیگر، موجب افت شدید سطح مبادلات تجاری ایران و امارات شده است. به گزارش خبرگزاری رویترز، حجم کل تجارت بین دو کشور در سال ۲۰۱۲ کاهش ۳۱ درصدی نسبت به سال پیش از آن را تجربه کرد، هر چند در شش ماهه نخست سال ۲۰۱۳ این روند نزولی شیب ملایم تری به خود گرفت و تنها ۱۳ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کمتر بود.
ارزش کل صادرات امارات به ایران در سال ۱۳۹۱ بیش از ۱۰ میلیارد دلار بوده که تنها حدود ۳ درصد ارزش کل صادرات امارات بوده است؛ اما روابط تجاری بین دو کشور آنقدر پراهمیت هست که درپی رویکرد جدید جمهوری اسلامی در صحنۀ سیاست خارجی، وزرای خارجۀ آنها را در فاصلۀ کوتاهی از یکدیگر وادار به دیدار از همسایۀ خود کند.
بنا بر گزارش واشنگتن پست، سفر رسمی جان کری وزیر امور خارجۀ آمریکا و محمدجواد ظریف وزیر خارجۀ ایران به امارات در یک ماه، تأکیدی است بر اهمیت استراتژیک این کشور حوزۀ خلیج فارس هم برای واشنگتن و هم برای تهران.
هرچند اتاق مشترک بازرگانی ایران و امارات پیش بینی می کند حجم تجارت دو کشور تا پایان امسال باز هم کاهش یابد، اما امید به لغو بخشی از تحریم ها درپی توافق هسته ای آذر ماه میان ایران و قدرت های جهانی، ثبات نسبی نرخ ارز در ایران و اتخاذ سیاست تنش زدایی دولت حسن روحانی، همگی چشم انداز روشن تری را پیش روی بازرگانان دو کشور برای سال آینده قرار می دهد.