اقدام شورای عالی انقلاب فرهنگی جمهوری اسلامی برای تغییر نام آیینهای ایرانی شب چله (یلدا) و چهارشنبهسوری با واکنشهای گستردهای از سوی کاربران در رسانههای اجتماعی مواجه شده است.
بر اساس مصوبه جدید شورای عالی انقلاب فرهنگی که روز یکشنبه ۲۱ آبان در رسانههای حکومتی در ایران بازتاب یافته، این نهاد جمهوری اسلامی اعلام کرده که از سال ۱۴۰۳ شب یلدا، یا همان شب چله که بلندترین شب سال است، به نام «روز ترویج فرهنگ میهمانی و پیوند با خویشان» نامگذاری شده و شب پیش از آخرین چهارشنبه سال نیز که به عنوان آیین چهارشنبهسوری شناخته میشود، به عنوان «روز تکریم همسایگان» ثبت خواهد شد.
تغییر نام این آیینهای ملی توسط این نهاد حکومتی در حالی رخ داده که معترضان پیش از این از مناسبتهای ایرانی برای زنده کردن یاد کشتهشدگان بهره بردهاند و آنها را به موقعیتهایی برای اعتراضات سراسری تبدیل کردهاند.
مرورگر شما HTML5 را پشتیبانی نمی کند
اقدام شورای عالی انقلاب فرهنگی برای تغییر نام این دو مناسبت ملی، با واکنشهای گستردهای در رسانههای اجتماعی مواجه شده و برخی کاربران آن را دشمنی و تلاش مذبوحانه مقامات جمهوری اسلامی برای دست بردن در فرهنگ ایرانی دانستهاند.
داوود پنهانی، روزنامهنگار حوزه فرهنگ و ادبیات، در شبکه اجتماعی ایکس نوشته است: «فکر کردهاند شب یلدا و چهارشنبهسوری مال اینها است که اسمش را عوض کنند.»
او با اشاره به رواج یافتن جشنهای جهانی در سالهای اخیر در ایران، تأکید کرده که «شب یلدا که هیچ، ملت بقیه آیینها و جشنهای جهانی را هم مد میکنند و شما هیچ کاری نمیتوانید بکنید. چون اساسا چیزی از جامعهشناسی بلد نیستید.»
فکر کردن شب یلدا و چهارشنبهسوری مال ایناست که اسمش رو عوض کنن دیگه عوض میشن؟ شب یلدا که هیچ، ملت بقیهی آیینها و جشنهای جهانی رو هم مد میکنن و شما هیچ کاری نمیتونید بکنید. چون اساسا چیزی از جامعهشناسی بلد نیستین.
— davood penhani (@davoodpenhani) November 12, 2023
سحر آزاد، روزنامهنگار حوزه فرهنگ نیز با اشاره به تغییر نام سیزدهبه در به «روز طبیعت» در تقویم رسمی جمهوری اسلامی، گفته که «مردم هم هر سال نشانشان میدهند کدامش درست است. مصداق همین وضعیت درباره شب یلدا و چهارشنبهسوری» است.
اسم "#سیزده_بدر" رو هم عوض کردن گذاشتن روز طبیعت. مردم هم هر سال نشونشون میدن کدومش درسته. مصداق همین وضعیت درباره #شب_یلدا و #چهارشنبه_سوری
— Sahar Azad (@azad_sahar) November 12, 2023
احسان کرمی، بازیگر و هنرمند مخالف جمهوری اسلامی درباره دلایل حذف نام «شب یلدا» و «چهارشنبهسوری» از تقویم، گفته است: «چون جمهوری اسلامی دشمن قسمخورده ایران و ایرانی است و این قدمها را در جهت اثبات خوی اهریمنی و البته نادانیاش برمیدارد.»
او خطاب به مقامات جمهوری اسلامی تأکید کرده که «مگر توانستید نوروز، رقص، موسیقی، و فردوسی» را «از فرهنگ ایران حذف کنید؟! پس ول معطلید!»
#شب_یلدا و #چهارشنبه_سوری در تقویم سال ۱۴۰۳ ایران حذف شده است.چرا ؟ چون جمهوری اسلامی دشمن قسم خورده ایران و ایرانی است و این قدمها را در جهت اثبات خوی اهریمنی و البته نادانی اش بر میدارد.مگر توانستید نوروز،رقص،موسیقی و فردوسی و...را از فرهنگ ایران حذف کنید؟!پس ول معطلید!
— Ehsan Karami (@ehsaankaramy) November 12, 2023
احمد جعفری، یکی از کاربران پلتفرم ایکس نیز با تأکید بر این که «تمدن ایرانی، ریشه در تاریخ دارد»، گفته که «آیینهای ایرانی، تار و پود این تمدن محسوب میشوند» و «شب یلدا و چهارشنبهسوری، نه فراموش میشوند و نه با تغییر نام، از بین میروند.»
تمدن ایرانی، ریشه در تاریخ دارد.آئین های ایرانی، تار و پود این تمدن محسوب می شوند.شب یلدا و چهارشنبه سوری، نه فراموش می شوند و نه با تغییر نام، از بین می روند.فقط اقوام غیرایرانی هستند که با داشته های ایرانیان مشکل دارند.#شب_یلدا#چهارشنبه_سوری#تمدن_ایرانی#ایران pic.twitter.com/GdXZmSLBjr
— احمد جعفری چمازکتی (@ahmadjafari100) November 12, 2023
یاشار سلطانی، روزنامهنگاری که به افشاگری درباره فساد مقامات جمهوری اسلامی شهرت دارد، در واکنش به این اقدام شورای عالی انقلاب فرهنگی نوشته است: «نمیدانم در تغییر نام، فرهنگ و آیین کهن یک کشور، اینها الگوی طالبان هستند، یا طالبان الگوی اینها!»
در مصوبه شورای انقلاب فرهنگی، نام #شب_یلدا به «روز ترویج فرهنگ میهمانی و پیوند با خویشان» و #چهارشنبه_سوری هم به «روز تکریم همسایه» در تقویم رسمی کشور ثبت شده است.نمیدانم در تغییر نام، فرهنگ و آیین کهن یک کشور، اینها الگوی #طالبان هستند، یا طالبان الگوی اینها! pic.twitter.com/E0kBQnZKHH
— yashar soltani (@yasharsoltani) November 12, 2023
آزاده مختاری، روزنامهنگار حوزه اجتماعی نیز، پیشبینی کرده که «اگر تا پارسال هر ایرانی به این دو شب، به هر دلیلی بیتفاوت شده بود از امسال باشکوه با همان نامهای یلدا و چهارشنبهسوری» این آیینها را «برگزار میکند.»
خبرصبح یکشنبه مسئولان برای مردم این بود که باتصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی اسم #شب_یلدا و چهارشنبه سوری تغییر کرد! من به نوبه خودم تشکرمیکنم،چون اگر تا پارسال هر ایرانی به این دو شب،به هر دلیلی بیتفاوت شده بود از امسال باشکوه با همان نامهاییلدا و #چهارشنبه_سوری برگزار میکند. pic.twitter.com/UB3aLjhraG
— Azadeh Mokhtari (@AzadeMokhtari) November 12, 2023
وحید باسره، روزنامهنگار، اقدام شورای عالی انقلاب فرهنگی برای تغییر نام شب یلدا و چهارشنبهسوری را «تلاش مذبوحانه برای دست بُردن در فرهنگ تاریخی ملت» خوانده است.
دیدن تلاش مذبوحانه برای دست بُردن در فرهنگ تاریخی ملت، تفریح خوبی است!:))))#شب_یلدا#چهارشنبه_سوری
— وحید باسره (@vahidbasereh) November 12, 2023
زهره رنگامیز، خبرنگار در مشهد نیز با بیان این که «حتی یک ایرانی» نیز این آیینها را با نامهای حکومتی جدید نخواهد شناخت، به نامگذاریهای حکومتی اماکن مختلف اشاره کرده و گفته «ما مشهدیها هنوز فلکه ضد، فلکه برق، فلکه آب، میدان تقیآباد، و گاراژدارا» را نیز «به اسم جدید نمیگوییم.
حتی یه ایرانی به شب #یلدا نمیگه« روز ترویج فرهنگ میهمانی و پیوند با خویشاوندان» حالا ببینید👀ما #مشهدیا که هنوز «فلکه ضد» و «فلکه برق» و« فلکه آب» و« میدون تقی آباد» و «گاراژدارا» ... اینا رو هم به اسم جدید نمیگیم pic.twitter.com/Dx8YuYxgST
— زهره رنگامیز (@ToosiZohre) November 12, 2023
اردشیر امیرارجمند، مشاور میرحسین موسوی در انتخابات ۸۸ که اعلام نتایج آن منجر به شکلگیری جنبش سبز در ایران شد، شورای عالی انقلاب فرهنگی را «شورای عالی جهل و اوهام» نامیده و اقدام آن برای «تغییر نام آیینهای باستانی شب یلدا و چهارشنبهسوری» را «قیام علیه فرهنگ ایران و ایرانی» دانسته است.
او این اقدام را «نشانهای دیگر از بنبست همهجانبه نظام استبدادی حاکم و فاصله عمیق آن با مردم و فرهنگشان» نامیده است.
تغییر نام آیینهای باستانی #شب_یلدا و #چهارشنبهسوری از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی (که در واقع شورای عالی جهل و اوهام است) قیام علیه فرهنگ ایران و ایرانی است و نشانهای دیگر از بنبست همهجانبه نظام استبدادی حاکم و فاصله عمیق آن است با مردم و فرهنگشان.
— Ardshir AmirArjomand (@ArdeshirArjmand) November 12, 2023
پیمان مولوی، نویسنده، نیز تأکید کرده که «در تاریخ چیزی از شورای عالی انقلاب فرهنگی نخواهد بود، اما همواره چهارشنبهسوری و شب یلدا برای ما ایرانیان خواهد بود.»
در تاریخ چیزی از شورای عالی انقلاب فرهنگی نخواهد بود اما همواره #چهارشنبه_سوری و #شب_یلدا برای ما ایرانیان خواهد بود. خبر :انقلاب فرهنگی اخیرا تصویب کرده #یلدا به «روز ترویج فرهنگ میهمانی و پیوند با خویشان»«چهارشنبه سوری»با عنوان«روز تکریم همسایگان»در تقویم رسمی کشور ثبت شود.
— Peyman Molavi l پيمان مولوي (@molavi_peyman) November 12, 2023