ارزیابی‌ها از شکست جمهوری اسلامی در ایجاد بازدارندگی در برابر اسرائیل

ساختمان‌های آسیب دیده در پایگاه نظامی پارچین ایران در خارج از تهران

به گفته تحلیل‌گران، تلاش‌های اخیر جمهوری اسلامی برای ایجاد بازدارندگی از طریق حملات مستقیم به اسرائیل عمدتاً شکست خورده و حکومت ایران را در برابر دشمن اصلی خود آسیب‌پذیرتر کرده است.

بنا بر گزارش‌ها حملات هوایی تلافی‌جویانه اخیر اسرائیل به مواضع جمهوری اسلامی در ایران تمامی سامانه‌های پدافند موشکی اس-۳۰۰ ایران را منهدم کرده است.

این اقدام اسرائیل پاسخی به حملات موشکی جمهوری اسلامی به اسرائیل بود که اوایل ماه میلادی جاری صورت گرفت. تهران می‌گوید که هنوز در حال ارزیابی خسارات ناشی از حملات اسرائیل است.

نیکلاس هراس، از «مؤسسه استراتژی و سیاست نیو لاین» در واشنگتن به صدای آمریکا می‌گوید که حملات هوایی نشان داد اسرائیل «در جنگ با ایران برتری نظامی کیفی دارد» که بر استراتژی بازدارندگی ایران تأثیر می‌گذارد.

او در ادامه می‌افزاید که اسرائیل با هدف قرار دادن سامانه‌های ضدهوایی پیشرفته اس-۳۰۰، موفق به عبور از پدافند هوایی ایران و حمله به مراکز ساخت قطعات موشک‌های بالستیک قاره‌پیما، و همچنین سوخت موشک‌های بالستیک، شد که بخش مهمی از استراتژی بازدارندگی جمهوری اسلامی هستند.

به گفته هراس، اسرائیل قصد انتقال این پیام به جمهوری اسلامی را داشت که ایرانی‌ها در زمینه جنگ فناوری از اسرائیلی‌ها بسیار عقب‌تر هستند.

نیکول گراجوسکی، از همکاران «بنیاد صلح بین‌المللی کارنگی در برنامه هسته‌ای» در نشریه اینترنتی «دیوان» می‌نویسد: «تلاش‌های ایران برای بازدارندگی اسرائیل از طریق حملات مستقیم، نتیجه معکوس داشته، و در عوض شکاف‌هایی را در سیستم دفاعی خود آشکار کرده است.»

به گفته این کارشناس، حملات اخیر اسرائیل احتمالا جمهوری اسلامی را در موقعیتی حتی «مخاطره آمیزتر» از قبل قرار می‌دهد.

توماس نیودیک که در نشریه «منطقه جنگی» می‌نویسد، با این موضوع موافق است که نابود کردن سامانه‌های اس-۳۰۰ جمهوری اسلامی مسیر را برای حملات بعدی مستقیم اسرائیل در مقیاسی بزرگتر هموار می‌کند.

او در ادامه می‌افزاید که این موضوع هم به‌عنوان یک فرصت احتمالی برای اسرائیل و هم به‌عنوان یک عامل بازدارنده در برابر واکنش جمهوری اسلامی عمل می‌کند.

نیودیک تأکید می‌کند که قطعا اسرائیل گزینه‌های مختلفی را در نظر دارد تا در صورت پاسخ احتمالی جمهوری اسلامی، اقدامات لازم را انجام دهد.

به عقیده تحلیل‌گران، یکی دیگر از عوامل استراتژی بازدارندگی جمهوری اسلامی توسعه روابط با سوریه، و همچنین گروه‌های شبه‌نظامی منطقه‌ای از جمله در عراق، حماس در غزه، شورشیان حوثی یمن، و حزب‌الله لبنان، بوده است. اسرائیل رهبران حماس و حزب‌الله از جمله یحیی سنوار و حسن نصرالله را ترور کرد.

به گفته تحلیل‌گران، هر چند که ابهامات زیادی درباره قابلیت‌های این گروه‌های شبه‌نظامی وجود دارد ولی این مجموعه مشهور به «محور مقاومت» با حملات اسرائیل به «شدت تصعیف» شده است.

نیکول گراجوسکی از کارنگی می‌گوید که گزینه‌های پاسخ جمهوری اسلامی «بسیار محدود» است. به گفته او، گروه‌های نیابتی حکومت ایران تضعیف شده‌اند و توانایی و گستردگی زرادخانه موشکی تهران نیز مورد تردید است.

منبع: صدای آمریکا