نشریه ویژه فناوری «وایِرد» در گزارشی به بررسی حمایت کارکنان غولهای فناوری از اعتراضات ضدحکومتی در ایران پرداخته است.
در ابتدای این گزارش به ابراز نگرانی سوندار پیچای، مدیرعامل گوگل، در یک جلسه سراسری این شرکت در ماه اکتبر از سرکوب مرگبار معترضان در ایران اشاره شده است. پیچای در این جلسه و در پاسخ به پرسش یکی از کارکنان گوگل در مورد اعتراضات در ایران گفت: «کاربران ایرانی گوگل بدانند که از حمایت کامل ما برخوردارند.» به گفته چهار کارمند گوگل، هزاران کارمند دیگر این غول فناوری از این دیدگاه حمایت کردند.
گوگل، همانند حمله روسیه به اوکراین، همهگیری کووید۱۹ و دیگر رویدادهای مهم، کارگروههای بین شرکتی ایجاد کرده بود تا بر ایران تمرکز کند. این کارگروهها تلاش میکردند در مقابله با اقدامات حکومت در ایران برای کنترل خدمات اینترنتی، خدماتی از قبیل «نقشههای گوکل» و سرویس ارتباط تصویری موسوم به «گوگل میت» در دسترس ایرانیان قرار گیرد و همزمان تقاضا برای ویپیانهای این شرکت از سوی میلیونها ایرانی روز به افزایش گذاشت که با استقبال کارکنان گوگل مواجه شد.
برخی از کارکنان متولد ایران، با اشاره به واکنش گوگل در قبال اوکراین از این شرکت توقع کارهای بیشتری دارند. واکنش مایکروسافت به جنیش اعتراضی در ایران هم باعث تنشهای مشابهی با قانونگذاران، مدافعان حقوق بشر و برخی از کارکنان این شرکت شده است.
دولت بایدن در واکنش به سرکوب معترضان به سرعت برخی از تحریمها علیه ایران را کاهش داد تا به شرکتهای فناوری اجازه دهد بسترهایی را برای رسانههای اجتماعی و ابزارهای ارتباطاتی تامین کنند. در ماه اکتبر، تام مالینوفسکی، نماینده وقت کنگره و سه قانونگذار آمریکایی دیگر طی نامهای به مدیران اجرایی گوگل، مایکروسافت و دیگر شرکتهای بزرگ فناوری از آنها خواستند قابلیتهای رایانش ابری و تحلیلی را در اختیار کاربران در ایران قرار دهند. در این نامه آمده است: «ایرانی ها بدون ترس، جان خود را برای حقوق بنیادین و کرامت انسانی به خطر میاندازند. ابزارها و خدمات شما ممکن است در تلاش آنها برای پیگیری این آمال حیاتی باشد.»
اما مارک ایساکوویتز، رئیس سیاستگذاری عمومی گوگل در ایالات متحده، یک ماه بعد نوشت که «متاسفانه» تحریمهای تازه کاهشیافته همچنان اجازه ارائه چنین خدماتی را نداده بودند. ایساکوویتز از کنگره خواست تا با دولت بایدن «برای شناسایی ابزارهای اضافی برای تضمین دسترسی ایرانیها به ابزارهای ارتباطاتی و اطلاعاتی حیاتی» همکاری کند.
واکنش گوگل در قبال ایران، مانند دیگر غولهای فناوری که نگران تحریمها و ریسکهای مالی مرتبط با آنها هستند، شماری از کارکنان را بر آن داشته تا از مهارتهای فنی خود برای توسعه ابزارهای ارتباطاتی ایرانیان خارج از کشور با داخل استفاده کنند.
کارکنان شرکتهای فناوری از شیوهای که این صنعت برای کمک به اوکراینیها در سال گذشته استفاده کرد الهام گرفتهاند اما در عین حال توقع بیشتری دارند. این کمکها شامل ارائه پول نقد به گروههای بشردوستانه و خدمات امنیت سایبری و رایانش ابری به دولت اوکراین است.