ژنرال جوزف دانفورد، رئیس ستاد مشترک ارتش ایالات متحده، شامگاه سه شنبه ۱۸ تیر پس از دیدار با مایک پمپئو، وزیر خارجه، و مارک اسپر، سرپرست وزارت دفاع آمریکا، به خبرنگاران گفت که ایالات متحده در حال بررسی طرحی است که به موجب آن برای حفاظت و تضمین آزادی دریانوردی در آب‌های بین المللی اطراف ایران و یمن یک ائتلاف نظامی تشکیل دهد.
ژنرال دانفورد گفت: «ما در حال تبادل نظر با چندین کشور هستیم تا در صورت امکان یک ائتلاف را برای اطمینان از آزادی کشتیرانی در تنگه‌های هرمز و باب المندب تشکیل دهیم.»
به گزارش رویترز، در این طرح که در روزهای اخیر نهایی شده است، ایالات متحده هدایت راهبردی و فرماندهی کشتیرانی را فراهم می‌کند و متحدان در نزدیکی ناوگان ایالات متحده گشتزنی کرده و کشتی‌های تجاری را با پرچم‌های کشورهای متبوع‌شان همراهی و اسکورت می‌کنند.
ژنرال دانفورد افزود: «فکر می‌کنم احتمالا در هفته‌های آینده مشخص خواهیم کرد که چه کشورهایی از اراده سیاسی برای حمایت از این طرح برخوردارند؛ سپس ما مستقیما با نیروهای نظامی [آن کشورها] برای شناسایی توانایی‌های ویژه که از این طرح پشتیبانی می‌کند، کار خواهیم کرد.»
ایران بارها تهدید کرده که چنان‌چه قادر به صدور نفت خود نباشد، تنگه هرمز - جایی که یک پنجم نفت جهان از آن می‌گذرد - را خواهد بست. حالا و به دنبال حملات انجام شده به نفتکش‌ها در ماه‌های مه و ژوئن، این طرح آمریکا برای تشکیل یک ائتلاف بین‌المللی اهمیت بیشتری پیدا کرده است.
این تازه ترین تصمیم ایالات متحده بعد از افزایش تنش بین ایران و آمریکا است.
پنجشنبه ۲۳ خرداد دو نفتکش در دریای عمان هدف حمله قرار گرفتند که آمریکا اعلام کرد از سوی ایران هدف قرار گرفتند. کمی بعد سپاه پاسداران یک پهپاد آمریکا را هدف گرفت. همزمان با افزایش فشارها بر جمهوری اسلامی، بریتانیا یک نفتکش بزرگ که از ایران به سوریه نفت حمل می‌کرد را در جبل الطارق توقیف کرد. بعد از این حادثه بود که مقام‌های نظامی ایران تهدید به اقدام متقابل و توقیف نفتکش دیگر کشورها کردند.
روز سه شنبه ۱۸ تیرماه، رئیس جمهوری آمریکا در جریان دیدار با امیر قطر در کاخ سفید به تنش بین ایران و آمریکا اشاره کرد و گفت: «خواهیم دید چه خواهد شد؛ ولی آنها الان کارهای بسیار بدی انجام می‌دهند. بهتر است خیلی مراقب باشند.»
رئیس جمهوری ایالات متحده همچنین دوشنبه شب با رئیس جمهوری فرانسه درباره ایران گفتگو کرد. کاخ سفید دوشنبه ۱۷ تیرماه در بیانیه‌ای نوشت که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، و امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه، درباره ادامه تلاش‌ها برای اطمینان از دست نیافتن ایران به سلاح هسته‌ای و پایان دادن به رفتارهای بی‌ثبات‌کننده جمهوری اسلامی در خاورمیانه رایزنی کردند.
تماس دو رئیس جمهوری در حالی است که به نوشته رویترز، امانوئل بُن، مشاور دیپلماتیک رئیس جمهور فرانسه، به زودی به تهران می‌رود.
یوکیا آمانو، دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، روز دوشنبه تائید کرد که ایران درصد غنی‌سازی اورانیوم را از ۳.۶۷ درصد بالاتر برده است.
این دومین اقدام جمهوری اسلامی برای فشار به طرف های اروپایی است. ایران روز یکشنبه ۱۶ تیر ماه به صورت رسمی اعلام کرد نسبت به تعهد خود به توافق هسته ای درباره «میزان درصد و غلظت غنی سازی» پایبند نیست و از غنی سازی ۵ درصد اورانیوم خبر داد. براساس برجام، ایران از افزایش غنی سازی اورانیوم به بالاتر از محدوده ۳.۶۷ درصدی منع شده بود.
این اقدام تهران موجی از واکنش ها را برانگیخت. دونالد ترامپ رئیس جمهوری ایالات متحده در واکنش به افزایش سطح غنی سازی اورانیوم توسط جمهوری اسلامی و نقض برجام، گفت که بهتر است ایران مراقب باشد.
همچنین ، وزیر خارجه آمریکا در واکنش به تصمیم ایران برای افزایش سطح غنی سازی اورانیوم گفت: «توسعه اخیر ایران در برنامه هسته‌ایش به انزوا و تحریم‌های بیشتر [جمهوری اسلامی] خواهد انجامید. کشورها باید استانداردهای دیرینه مبنی بر عدم وجود هرگونه غنی‌سازی در برنامه هسته‌ای ایران را دوباره برقرار کنند.»
از سوی دیگر، امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه روز یکشنبه ۱۶ تیرماه اقدام ایران برای افزایش میزان غنی‌سازی اورانیوم را محکوم کرد.
همچنین، بنیامین نتانیاهو در جلسه هفتگی کابینه اسرائیل که روز یکشنبه ۱۶ تیرماه برگزار شد، اقدام تهران را «یک حرکت بسیار خطرناک» توصیف کرد و از کشورهای اروپایی خواست تا بار دیگر ایران را تحریم کنند.
سخنگوی وزارت خارجه بریتانیا نیز در واکنشی گفت این کشور به برجام متعهد است و انتظار دارد جمهوری اسلامی نیز باید به تعهداتش پایبند بماند و ایران باید بلافاصله همه اقداماتی را که در تضاد با تعهداتش در برجام است، متوقف کند.
از سوی دیگر وزارت خارجه آلمان و فرانسه، دو کشور دیگری که در توافق هسته ای با ایران حضور دارند، در بیانیه های جداگانه خواستار توقف نقض برجام توسط تهران شدند.
دومین نقض برجام
این دومین اقدام جمهوری اسلامی در هفته اخیر است. هرچند، براساس توافق اتمی موسوم به برجام میزان ذخیره اورانیوم غنی‌شده در ایران نباید از سقف ۳۰۰ کیلوگرم گذر کند اما روز دوشنبه ۱۰ تیر ایران عبور ذخایر اورانیوم غنی‌شده از میزان معین شده در برجام را تائید کرد.
رئیس جمهوری ایالات متحده در نخستین واکنش به افزایش ذخایر اورانیوم غنی شده جمهوری اسلامی ایران و عبور آن از میزان مجاز در توافق هسته‌ای موسوم به برجام، گفت دیگر پیامی برای ایران ندارد و آنها با آتش بازی می‌کنند.
خروج آمریکا از برجام
ایالات متحده می‌گوید که توافق هسته ای با ایران در رفتار این کشور تاثیر مثبتی نداشته است. پرزیدنت ترامپ با خروج از توافق برجام در اردیبهشت ۱۳۹۷، در دو مقطع در مرداد و آبان سال گذشته، دستور بازگشت تحریم‌های هسته ای علیه جمهوری اسلامی ایران را صادر کرد.
ایالات متحده می‌گوید که جمهوری اسلامی بزرگترین دولت حامی تروریسم است، برنامه موشکی بالیستیک خود را برخلاف قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت ادامه می دهد، و عامل بی‌ثباتی در خاورمیانه است.
آزمایش‌های موشکی ایران پیش از این نیز با واکنش کشورهای غربی مواجه شده بود و آنها بارها از جمهوری اسلامی خواسته بودند تولید و آزمایش این موشک‌ها را متوقف کند.
ایران طی سال‌های اخیر دست به انجام آزمایش‌های موشکی زده است که روی برخی از آنها به زبانهای مختلف (از جمله عبری) شعار «نابودی اسرائیل» نقش بسته بود.
در سال ۹۷ همچنین چند نقشه افراد وابسته به جمهوری اسلامی برای ترور مخالفان سیاسی در اروپا نیز کشف و منجر به اقدام دیپلماتیک از سوی کشورهای فرانسه، آلمان، دانمارک، و هلند علیه رژیم ایران شد.
وزیر خارجه آمریکا اول خرداد سال گذشته با اعلام راهبرد جدید آمریکا در قبال ایران، ۱۲ شرط ایالات متحده برای توافق با جمهوری اسلامی را برشمرد که در واقع فهرست خواسته‌های ایالات متحده از جمهوری اسلامی یا به عبارتی جزئیات تغییر رفتار رژیم ایران است.
برخی از این شروط شامل توقف حمایت از تروریسم و خودداری از اقدامات مخرب در منطقه نظیر حمایت از حزب الله لبنان و دخالت در کشورهای منطقه است.
آمریکا در ابتدای سال ۹۸، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار داد. این نخستین بار بود که ایالات متحده نیروی نظامی یک کشور را در چنین فهرستی در کنار گروه‌هایی چون القاعده و داعش قرار می‌داد.
دولت پرزیدنت ترامپ در یکسال اخیر فشار حداکثری را بر ایران اعمال کرده و گفته است که رژیم ایران باید مثل یک کشور عادی رفتار کند و از تلاش برای دستیابی به جنگ‌افزارهای هسته‌ای، برنامه گسترده موشکی، کمک به تروریسم، و سایر اقدامات تنش برانگیز خود دست بردارد.
پرزیدنت ترامپ پیشتر اعلام کرد که آماده مذاکره بدون پیش شرط با ایران است، اما جمهوری اسلامی تاکنون هرگونه مذاکره را رد کرده است.
