در هنگامه اوج‌گيری آفريقا، به نظر می‌رسد شرکت‌های آمريکايی در خطر عقب افتادن از غافله قرار گرفته‌اند.
بيل کلينتون رئيس جمهوری پيشين ایالات متحده، در نشست سران آمریکا و آفریقا در واشنگتن، طی هشداری در اين زمينه گفت «ما داريم از غافله عقب می‌افتيم.»
خبرگزاری آسوشیتدپرس با بیان این مطلب در گزارشی نوشت، کشورهای جنوب آفریقا در دهه گذشته از رشد اقتصادی سالانه نزدیک به ۶ درصدی برخوردار بودند و انتظار می‌رود بتوانند اين توسعه قوی را تا پايان اين دهه جاری ادامه دهد. کارشناسان و تحليل‌گران، از آفريقا به عنوان دومين بازار جذاب جهان برای سرمایه‌گذاری، پس از آمریکای شمالی، یاد می‌کنند.
با این‌همه، در حالی که حرکت رو به جلوی آفریقا شتاب می‌گيرد، فعالیت‌های تجاری ایالات متحده در اين قاره تقريبا به حال سکون درآمده است. با توجه به آمار سازمان ملل متحد، سرمایه‌گذاری مستقیم ايالات متحده بين سالهای ۲۰۱۰ و ۲۰۱۲ میلادی افزايشی نداشت.
در طول همین مدت، چین با ۶۸ درصد رشد سرمایه‌گذاری، و اتحادیه اروپا با ۸ درصد رشد سرمايه‌گذاری، پول‌های اضافی خود را به منطقه‌ای سرازير کرده‌اند که از نظر منابع طبيعی غنی و سرشار از پتانسيل اقتصادی است. در همین حال سود شرکت‌های آمريکايی از آفریقا در سال ۲۰۱۳ برای دومين سال متوالی کاهش داشت.
مايکل بلومبرگ شهردار پیشین شهر نيويورک، که او هم در نشست شران آفریقا و آمریکا شرکت داشت، گفت «ما به چين و اروپا اجازه داديم تا بسيار سريعتر از ما عمل کنند؛ خيلی کار داريم تا عقب ماندگيمان را جبران کنيم.»
کارشناسان آفریقا شکایت دارند که درک و برداشت بسیاری از افراد و شرکت‌های آمریکایی از آن قاره، منطقه‌ای است فاجعه‌آميز و جنگزده.
در مقابل، به نظر می‌رسد که شرکت‌های چینی در همه جای آفریقا حضور دارند. شرکت نفت دریایی CNOOC مبلغی معادل ۲ ميليارد دلار در يک میدان نفتی اوگاندا سرمایه‌گذاری کرده است. چینی‌ها سوپرمارکت‌ها و نیز معادن را در آفريقا در دست خود گرفته‌اند. یک شرکت ساختمانی چینی سرگرم ساختن نخستين بزرگراه اوگاندا است، که تازه وام آن را هم يک بانک چينی داده است.
برخی از رهبران آفریقایی می‌گویند چینی‌ها بيشتر از آمریکایی‌ها نسبت به هنجارها و احساسات در منطقه حساسيت دارند. در مقابل، منتقدان می‌گويند عامل تعیین‌کننده‌تری که وجود دارد، این است که شرکت‌های چینی از دادن رشوه و پورسانت ابايی ندارند، در حالی که شرکت‌های آمریکایی باید طبق قوانين ضدفساد ایالات متحده، از اين نوع کارها پرهيز کنند.
به گزارش آسوشیتدپرس، جو بایدن معاون رئیس جمهوری آمريکا نیز که در نشست حضور داشت، طی سخنانی که به نظر طعنه‌آميز می‌آمد گفت، دشوار می‌توان در تجارت بطور منصفانه با کسانی رقابت کرد که «از سر و ته کار، می‌زنند.»
شکايت ديگر بازرگانان آمريکا اين نکته است که وقتی برای نزديک شدن به بازار آفريقا نياز به مشورت يا تامين مالی دارند، از واشنگتن هيچ کمکی به آنها نمی‌شود. ديپلمات‌های اروپايی و چينی کمک به شرکت‌های کشور خود را برای دستيابی به فرصت‌ها و موقعيت‌های موجود در آفريقا در اولويت قرار می‌دهند. درمقابل، وزارت بازرگانی ايالات متحده برای سراسر آفريقا تنها ۳۵ مامور تجاری پرمشغله دارد که در سراسر قاره پراکنده‌اند.
پنی پریتزکر وزیر بازرگانی آمريکا روز سه شنبه ۱۴ مرداد (۵ اوت)، اعلام کرد قرار است دفاتر تجاری در کشورهای آنگولا، اتیوپی، موزامبیک و تانزانیا گشايش یابد و دفاتر موجود در غنا، کنیا، لیبی و مراکش گسترده‌تر شوند.
پریتزکر گفت، «زمان برای انجام تجارت در آفریقا دیگر پنج سال آينده نيست. زمان برای تجارت همين الآن است.»
