با بالاگرفتن درخواست ها از نیروهای صلحبان سازمان ملل متحد برای متوقف کردن خشونت های همگانی در جمهوری آفریقای مرکزی، شورای امنیت امروز دوشنبه در حال بررسی اوضاع در آن کشور است.
درگیری هایی که از یک ماه پیش در جمهوری آفریقای مرکزی آغاز شده، بیش از یکهزار کشته و نزدیک به یک میلیون آواره برجا گذاشته است. نیروهای فرانسوی و نیروهای اتحادیه آفریقا مستقر در جمهوری آفریقای مرکزی نتوانسته اند بی طرفی خود را حفظ کنند و به درگیری ها پایان بدهند. به رغم مداخله این نیروها که پس از بروز درگیری در بنگویی پایتخت جمهوری آفریقای مرکزی در روز پنجم دسامبر، به آنجا اعزام شده اند، کشتار مردم ادامه دارد. اختلافات مذهبی بسیار بالاگرفته است.
برخی از ساکنان بنگویی پایتخت آفریقای مرکزی می گویند خواستار مداخله نیروهای سازمان ملل برای پایان دادن به درگیری های مرگبار هستند. ماتیو لامبا، یکی از ساکنان پایتخت می گوید:
«کلاه های آبی [نیروهای سازمان ملل] به معنی حفظ جان غیرنظامیان است. با نگاه به وضعیتی که در بنگویی جریان داشته می توانم بگویم که نیروهای فرانسه و اتحادیه اروپا نتوانسته اند کاری از پیش ببرند.»
ماتیو لامبا می گوید نیروهای فرانسوی جنگجویان را خلع سلاح می کردند ولی بعد از آن که دو سربازشان کشته شد، تاکتیکشان را عوض کردند: «ما برای حفظ جان غیرنظامیان و برگشتن به وضعیت عادی به نیروهای سازمان ملل نیاز داریم.»
اما بعضی دیگر می گویند معلوم نیست نیروهای سازمان ملل بتوانند وضع را عوض کنند. یاکاکا ابل می پرسید «مگر نه که نیروهای سازمان ملل همان کاری را خواهند کرد که نیروهای بین المللی هم اکنون می کنند؟ بهتر نیست که استراتژی ها و تکنیک های نیروهای فعلی را بسنجیم و آنها را بهتر کنیم؟»
تحلیلگران می گویند نیروهای سازمان ملل احتمالاً همین نیروها خواهند بود، منتها با «کلاه های آبی»؛ همان اتفاقی که سال گذشته در کشور مالی افتاد.
اما این روند ممکن است بین دو تا سه ماه به طول بیانجامد.
مقامات فرانسوی هم برای اعزام نیروهای سازمان ملل فشار می آورند. فرانسه هم اکنون ۱،۶۰۰ سرباز فرانسوی در جمهوری آفریقای مرکزی دارد ولی نمی تواند در درازمدت در آن کشور مستقر باشد؛ و قصد دارد تا نیمه سال جاری میلادی نیروهایش را به نصف تقلیل دهد.
چنین اقدامی ممکن نخواهد بود مگر آن که نیروهای اتحادیه آفریقا از حمایت لجستیکی و مالی ای که سازمان ملل قادر به تأمین آن است برخوردار شوند.
نیروهای چاد، که از تجهیزات و آموزش لازم برخوردارند، خواستار اقدام مستقل در جمهوری آفریقای مرکزی شده اند. اما احتمال می رود که استانداردهای لازم برای پیوستن به نیروهای سازمان ملل را نداشته باشند.
بقیه نیروهای اتحادیه آفریقا به دلایل لجستیکی – از جمله فاصله زیاد برای رسیدن نیروها از کشورشان به مقصد در جمهوری آفریقای مرکزی – درنظر گرفته نشده اند.
سخنگوی شورشی پیشین و رئیس جمهوری فعلی آفریقای مرکزی می گوید هنوز برای تصمیم گیری در مورد نیروهای کلاه آبی خیلی زود است. گای سیمپلیس کودگ می گوید هنوز ۶۰۰۰ سربازی که قرار بود از اتحادیه آفریقا اعزام شوند، به بنگویی نرسیده اند، و آن نیروها بودجه کافی هم ندارند: «پس بهتر است فعلاً به آنها بپردازیم؛ بعد به نیروهای سازمان ملل برسیم.»
عده ای بر این باورند که نیروهای سازمان ملل ضامن بی طرفی خواهند بود.
نیروهای فرانسوی متهم شده اند به این که شورشیان را – که عمدتاً مسیحی اند – به حال خود رها کرده و در عوض تمرکز کارشان را روی خلع سلاح شورشیان مسلمانی گذاشته اند که اسفندماه گذشته کشور را به آشوب کشیده بودند. و نیروهای چاد به همدستی با شورشیانی که سابقاً عضو گروه ائتلافی موسوم به سلیکا بودند، متهم شده اند.
کوئه سی آنینگ، رئیس بخش پژوهش در مرکز آموزش صلحبانی کوفی عنان در شهر اکرا می گوید تغییر نیروها به سربازان سازمان ملل می تواند به معنی مشروعیت بیشتر برای آنان باشد:
«نیروهای سازمان ملل مجهزتر و آموزش دیده تر هستند؛ و برای حفظ جان غیرنظامیان آمادگی بیشتری دارند. رویکردشان هم فراگیرتر است. آنها فقط برای جداکردن دسته های مختلف به منطقه جنگی نمی روند. آنها در پی بازسازی شالوده های بنیادی اند.
به نظر تحلیلگران، برای جمهوری آفریقای مرکزی – که دهه هاست در باتلاق آشوب های سیاسی و شرایط نامساعد انسانی دست و پا می زند – نکته اساسی
همین است.
درگیری هایی که از یک ماه پیش در جمهوری آفریقای مرکزی آغاز شده، بیش از یکهزار کشته و نزدیک به یک میلیون آواره برجا گذاشته است. نیروهای فرانسوی و نیروهای اتحادیه آفریقا مستقر در جمهوری آفریقای مرکزی نتوانسته اند بی طرفی خود را حفظ کنند و به درگیری ها پایان بدهند. به رغم مداخله این نیروها که پس از بروز درگیری در بنگویی پایتخت جمهوری آفریقای مرکزی در روز پنجم دسامبر، به آنجا اعزام شده اند، کشتار مردم ادامه دارد. اختلافات مذهبی بسیار بالاگرفته است.
برخی از ساکنان بنگویی پایتخت آفریقای مرکزی می گویند خواستار مداخله نیروهای سازمان ملل برای پایان دادن به درگیری های مرگبار هستند. ماتیو لامبا، یکی از ساکنان پایتخت می گوید:
«کلاه های آبی [نیروهای سازمان ملل] به معنی حفظ جان غیرنظامیان است. با نگاه به وضعیتی که در بنگویی جریان داشته می توانم بگویم که نیروهای فرانسه و اتحادیه اروپا نتوانسته اند کاری از پیش ببرند.»
ماتیو لامبا می گوید نیروهای فرانسوی جنگجویان را خلع سلاح می کردند ولی بعد از آن که دو سربازشان کشته شد، تاکتیکشان را عوض کردند: «ما برای حفظ جان غیرنظامیان و برگشتن به وضعیت عادی به نیروهای سازمان ملل نیاز داریم.»
اما بعضی دیگر می گویند معلوم نیست نیروهای سازمان ملل بتوانند وضع را عوض کنند. یاکاکا ابل می پرسید «مگر نه که نیروهای سازمان ملل همان کاری را خواهند کرد که نیروهای بین المللی هم اکنون می کنند؟ بهتر نیست که استراتژی ها و تکنیک های نیروهای فعلی را بسنجیم و آنها را بهتر کنیم؟»
تحلیلگران می گویند نیروهای سازمان ملل احتمالاً همین نیروها خواهند بود، منتها با «کلاه های آبی»؛ همان اتفاقی که سال گذشته در کشور مالی افتاد.
اما این روند ممکن است بین دو تا سه ماه به طول بیانجامد.
مقامات فرانسوی هم برای اعزام نیروهای سازمان ملل فشار می آورند. فرانسه هم اکنون ۱،۶۰۰ سرباز فرانسوی در جمهوری آفریقای مرکزی دارد ولی نمی تواند در درازمدت در آن کشور مستقر باشد؛ و قصد دارد تا نیمه سال جاری میلادی نیروهایش را به نصف تقلیل دهد.
چنین اقدامی ممکن نخواهد بود مگر آن که نیروهای اتحادیه آفریقا از حمایت لجستیکی و مالی ای که سازمان ملل قادر به تأمین آن است برخوردار شوند.
نیروهای چاد، که از تجهیزات و آموزش لازم برخوردارند، خواستار اقدام مستقل در جمهوری آفریقای مرکزی شده اند. اما احتمال می رود که استانداردهای لازم برای پیوستن به نیروهای سازمان ملل را نداشته باشند.
بقیه نیروهای اتحادیه آفریقا به دلایل لجستیکی – از جمله فاصله زیاد برای رسیدن نیروها از کشورشان به مقصد در جمهوری آفریقای مرکزی – درنظر گرفته نشده اند.
سخنگوی شورشی پیشین و رئیس جمهوری فعلی آفریقای مرکزی می گوید هنوز برای تصمیم گیری در مورد نیروهای کلاه آبی خیلی زود است. گای سیمپلیس کودگ می گوید هنوز ۶۰۰۰ سربازی که قرار بود از اتحادیه آفریقا اعزام شوند، به بنگویی نرسیده اند، و آن نیروها بودجه کافی هم ندارند: «پس بهتر است فعلاً به آنها بپردازیم؛ بعد به نیروهای سازمان ملل برسیم.»
عده ای بر این باورند که نیروهای سازمان ملل ضامن بی طرفی خواهند بود.
نیروهای فرانسوی متهم شده اند به این که شورشیان را – که عمدتاً مسیحی اند – به حال خود رها کرده و در عوض تمرکز کارشان را روی خلع سلاح شورشیان مسلمانی گذاشته اند که اسفندماه گذشته کشور را به آشوب کشیده بودند. و نیروهای چاد به همدستی با شورشیانی که سابقاً عضو گروه ائتلافی موسوم به سلیکا بودند، متهم شده اند.
کوئه سی آنینگ، رئیس بخش پژوهش در مرکز آموزش صلحبانی کوفی عنان در شهر اکرا می گوید تغییر نیروها به سربازان سازمان ملل می تواند به معنی مشروعیت بیشتر برای آنان باشد:
«نیروهای سازمان ملل مجهزتر و آموزش دیده تر هستند؛ و برای حفظ جان غیرنظامیان آمادگی بیشتری دارند. رویکردشان هم فراگیرتر است. آنها فقط برای جداکردن دسته های مختلف به منطقه جنگی نمی روند. آنها در پی بازسازی شالوده های بنیادی اند.
به نظر تحلیلگران، برای جمهوری آفریقای مرکزی – که دهه هاست در باتلاق آشوب های سیاسی و شرایط نامساعد انسانی دست و پا می زند – نکته اساسی
همین است.
