درگذشت «تام پتی» موسیقیدان ۶۶ ساله موسیقی راک کلاسیک، ناگهانی بود. او از چهره شاخص موسیقی راک بود و طی بیش از چهل دهه فعالیت مستمر، همیشه مطرح و دوست‌داشتنی باقی ماند، موسیقی او از همان آغاز قوام آمده و «کلاسیک» بود. هنوز بیست سال نداشت که شهرت یافت، ولی همیشه جوان و محبوب ماند، و تا یک هفته پیش از مرگ، با گروه خود «هارت برکرز» تالارهای بزرگ را از تماشاگر پر می‌کرد.
آخرین کنسرت تام پتی روز ۲۵ سپتامبر یک هفته پیش از درگذشت او، در تالار «هالیوود بال» در شهر لس آنجلس اجرا شد.
نام «تام پتی» برای همیشه در میان پرفروش‌ترین موسیقی‌دانان همه زمان‌ها ثبت شده است.
ترانه‌های «تام پتی» دهه‌ها خوراک اصلی رادیوها در سراسر آمریکا بودند. با ترانه‌های مشهورترش، مانند Refugee و Free Fallin’ و Into the Great Wide Open تام پتی در طول ۴۰ سال، بیش از ۸۰ میلیون آلبوم در سراسر جهان فروخت و کنسرت‌های او تا چند هفته پیش از مرگش، استادیوم‌های بزرگ را پر می‌کردند.
در سال ۲۰۰۲، به «تالار مشاهیر راک اند رول» پذیرفته شد.
تام پتی، به تنهایی و با گروه راک خود «هارت برکرز» ترانه‌های پرمغز و سرسخت می‌نوشت که به راک ریشه‌ای دهه ۱۹۶۰، شفافیت معاصر بخشید. به عنوان یک خواننده، صدایی خش‌دار و نه چندان زیبا داشت، و انتهای واژه‌ها را به سبک اهالی زادگاهش فلوریدا ،اندکی می‌کشید.
از ویژگی‌های کار تام پتی این بود که موسیقی او زمان نداشت. نه نو بود و نه هیچوقت کهنه شد. ترانه‌های جدید او، زندگی کرده و کار شده به نظر می‌رسیدند، در حالیکه ترانه‌های قدیم او، همیشه نو ماندند و رادیوها از تکرار آنها خسته نمی‌شدند.
«ایکل تدر» در مقاله‌ای در «دیلی بیست» از نظر مقبولیت عام، تام پتی را به الویس پرسلی تشبیه می‌کند، هنرمندی که تام پتی در نوجوانی، با او از نزدیک روبرو شده بود. او می‌نویسد آنچه تام پتی را در میان موسیقدانان دیگر عصر طلائی راک اند رول، ویژه می‌سازد، همین مقبولیت عام است، که کمتر هنرمندی به آن دست می‌یابد.
او می‌نویسد مقبولیت عام گاه می‌تواند تعریفی توام با انتقاد باشد، یعنی به معنی اثر هنری که از ترس رنجاندن حساسیت‌های مردم، از تلاش سخت پرهیز می‌کند. ولی می‌افزاید، تام پتی انگار برای ارضای مخاطب زاده شده بود، و هنری هست که به مردم آنچه می‌خواهند می‌دهد، سال بعد از سال، و دهه بعد از دهه، بدون آنکه به اطوار تبدیل شود.
مرگ ناگهانی
سحرگاه دوشنبه در منزل خود بود، در ساحل «ملیبو» نزدیک لس آنجلس، که ناگاه در اثر ایست قلبی از پا افتاد. تونی دیمیتریادس، مدیر برنامه دیرینه تام پتی، در بیانیه‌ای که همان روز به رسانه‌ها داد، اعلام کرد تلاش پزشکان مرکز پزشکی دانشگاه ایالتی کالیفرنیا یوسی‌ال‌ای موثر نبود.
ساعت ۸:۴۰ بعدازظهر دوشنبه در حالی که اعضای خانواده، دوستان و همکاران او در گروه راک The Heartbreakers کنارش بودند، پزشکان اعلام کردند که در تلاش برای احیای او توفیق نیافتند.
مرگ تام پتی بازتابی جهانی پیدا کرد. بلافاصله در توئیتر و رسانه‌های اجتماعی، پیچید اما، انعکاس مرگ تام پتی در رسانه‌ها، تاحدودی تحت‌الشعاع کشتار دیوانه‌وار در «لاس وگاس» قرار گرفت، که ۵۸ تن یا بیشتر در اثر تیراندازی یک تیرانداز جان باختند، و بیش از ۵۵۰ تن از ۲۰ هزار نفری که برای شیندن کنسرت موسیقی کانتری در روز آخر جشنواره «هاروست» گردهم آمده بودند، مجروح به بیمارستان‌ها انتقال یافتند.
باب دیلن مرگ تام پتی را ضایعه‌ای برای جهان موسیقی توصیف کرد. و او تنها نبود. بسیاری دیگر نیز در سوگ تام پتی پیام دادند.
کلاسیک
یک ویژگی کار تام پتی این بود که پیش‌کسوت‌هایی که با تقلید از آنها موسیقی یاد گرفت، و با الهام از آنها ترانه می‌ساخت، خیلی زود او را شناختند، با او دوست شدند، و روی صحنه در کنارش قرار گرفتند.
تام پتی در سال ۱۹۸۸ به ابرگروه Travelling Wilburys که بیتل سابق جرج هریسون گرد آورده بود، پیوست. او یکی دو نسل از جرج هریسون و دیگر هم‌نوایان خود باب دیلن، ، جف لین و روی اوربیسون، جوان‌تر بود. آنها دو آلبوم به یاد ماندنی با هم بیرون دادند و چند بار تور رفتند. با مرگ تام پتی، از آن گروه، حالا فقط دو تن زنده مانده‌اند، باب دیلن و جف لین.
تام پتی با موسیقی راک گیتارمحور و ملودی‌های تلخ و شیرین ترانه‌هایی مثل American Girl و I Won’t Back Down و The Waiting در یادها می‌ماند و بهترین ترانه‌های او، به نظر اغلب منتقدها، ترانه Don’t Come Around Here No More است، که به هیچ مکتب و سبک خاصی تعلق ندارد.
ترانه Refugee از تام پتی و هارت برکرز
از دیگر ترانه‌های او، Jammin’ Me و Rebels و Kings Road قابل ذکر هستند و همچنین ترانه You Wreck Me که در همه آنها ملودی پرانرژی خاص او را می‌توان تشخیص داد، که هم از موسیقی بلوز مانند گروه Byrds متاثر است و هم از موسیقی پانک اواخر دهه ۱۹۷۰.
آخرین آلبوم «تام پتی و هارت برکرز» در سال ۲۰۱۴ زیر برچسب کمپانی Reprise Records منتشر شد، که سیزدهمین آلبوم رسمی گروه بود و روز انتشار به مقام اول جدول ۲۰۰ آلبوم پرفروش روز «بیلبورد» صعود کرد و تنها آلبوم او بود که در این جدول مقام اول داشت.
تام پتی نماینده یک شاخه از موسیقی راک بود که به آن «کلاسیک» می‌گویند. از آغاز کارش در دهه ۱۹۷۰ در همین سبک ترانه می‌نوشت، و به سرعت شهرت یافت. ترانه‌های معدودی از او به جدول ۱۰ ترانه پرفروش روز راه یافتند، اما محبوبیت او، ثابت بود، مثل موسیقی او، که چهل سال تقریبا تغییری نکرد.
«ادی ودر»، خواننده برجسته گروه راک Pearl Jam جمله معروفی در باره تام پتی دارد. او در فیلم درخشان «دویدن در یک رویا» Runnin’ Down A Dream که «پیتر باگدانوویچ» سینماگر و سینماشناس برجسته در باره «تام پتی» ساخته است، گفت: «از همان اول بار که ترانه‌ای از تام پتی را می‌شنوید، صدای راک کلاسیک دارد.»
تیلر سوئیفت، ترانه‌سرای و خواننده برجسته کاونتری و راک گفت ترانه Free Fallin’ تام پتی باعث شد که او در نوجوانی به یادگرفتن گیتار روی بیاورد.
تام پتی تمام عمر تلاش کرد شفافیت و پاکیزگی موسیقی راک را از دست قدرتمندان استودیو و از دست بدبین‌ها و نه‌گویان و شکاکان، حفظ کند. هنرمندی جدی بود که هرگز حاضر نشد درهای زندگی خصوصی خود را به روی خبرنگارها و هوادارها باز کند ولی همیشه حتی به قیمت ضرر به خودش و گروهش، از هوادارها و حق آنها برای دسترسی به بلیت‌ها و آلبوم‌ها دفاع کرد.
ترانه Don't Come Around Here No More از تام پتی و هارت برکرز
معروف است که در سال ۱۹۸۱ با استودیو صفحه‌پرکنی عمده MCA که قرارداد او را بدست آورده بود، درافتاد که نگذارد آلبوم‌های او را تحت عنوان «سوپراستار»، به قیمت ۹.۹۸ دلار، یعنی یک دلار بیشتر از آلبوم‌های دیگران قیمت بگذارند. وقتی از انتشار آلبوم امتناع کرد، کمپانی سرانجام رضایت داد و آلبومی که پتی در مخالفت با کمپانی، آن را Eight Ninety Eight نام داده بود، سرانجام به همان قیمت منتشر شد.
«ست مندل» منتقد موسیقی، در «نیویورک پست» می‌نویسد: سادگی فریبنده ترانه‌های تام پتی این حقیقت که جهان موسیقی بدون او توخالی می‌شود را از نظر پنهان نگه می‌دارد.
فروتن، موجز و برانگیزاننده
«جان پارالس» منتقد پرسابقه روزنامه نیویورک تایمز، ویژگی موسیقی «تام پتی» را فروتنی آن می‌داند. محتوای ترانه‌هایش، در باره زندگی مردم عادی و گاه درمانده بود، و ترانه‌های او، صدای لجوج آدمهای طرد شده. مثلا در ترانه «عقب نمی‌نشینم» I Won’t Back Down می‌خواند: «می‌توانی مرا در دروازه‌های جهنم سرپا بگذاری، اما از پا نمی‌نشینم.»
موسیقی او را آنچه در کودکی و نوجوانی از رادیو می‌شنید، شکل بخشید: ترانه‌های زنگ‌دار موسیقی راک مردمی Folk Rock موسیقی گیتار محور هنرمندانی مثل گروه Byrds، ترانه‌های نغمه‌محور گروه «بیتلز» و ضرباهنگ ثابت‌قدم و راسخ موسیقی «سول» صفحات جنوبی آمریکا، به اضافه ترنگ موسیقی کاونتری. گروه او «هارت برکرز» روی صحنه، گاهی به سبک گروه‌های بداهه‌نواز، ترانه‌ها را با تکنوازی و هم‌نوازی، کش می‌دادند.
جان پارالس می‌نویسد در ترکیب همه این سبک‌ها، آنچه ثابت ماند ترانه‌نویسی «تام پتی» است، که ویژگی‌اش سربستگی، ایجاز و برانگیزانندگی بود.
«اندرو لیهی» در مقاله‌ای در ماهنامه فرهنگی «رولینگ استون» می‌نویسد موسیقی تام پتی بیش از هر هنرمند دیگر موسیقی راک، بر ترانه‌سازان موسیقی «کاونتری» تاثیر گذاشت.
او می‌افزاید موسیقی تام پتی، از محدوده زادگاهش شهر «گی‌نزویل» فلوریدا که ۲۵ سال اول عمرش را در آن گذراند و لس آنجلس، که در چهار دهه بعد عمر، موطن او شد، فراتر رفت. موسیقی او، چیزی جهانی بود و به همه کس و همه جا تعلق داشت.
