ولکر تورک، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد، روز چهارشنبه ۲۴ آبان، از دریافت گزارش‌های مربوط به اخراج افغانستانی‌ها از پاکستان با بدرفتاری، بازداشت خودسرانه، تخریب اموال و لوازم شخصی، و اخاذی از آنها ابراز نگرانی کرد.
پاکستان از اتباع خارجی غیرمجاز، از جمله افغانستانی‌ها خواسته بود تا روز ۱۰ آبان خاک این کشور را ترک کنند.
در بیانیه کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد گفته شد که تا روز ۲۰ آبان، بیش از ۳۲۷ هزار تن از پاکستان وارد افغانستان شدند که بسیاری از آنها به دلیل ترس از دستگیری از کشور خود گریخته بودند.
این کمیساریا می‌افزاید به رغم صدور بخش‌نامه سراسری دولت پاکستان مبنی بر اینکه اشخاصی که دارای مدرک ثبت نام و کارت شهروندی افغانستان هستند، فقط باید به صورت داوطلبانه به کشورشان بازگردند، دفتر این کمیساریا شکایاتی را دریافت کرده که این موضوع در برخی موارد نادیده گرفته شده است. این کارت‌ها توسط دولت پاکستان و با حمایت آژانس پناهندگان سازمان ملل صادر شده است و دارندگان آنها، پناهندگانی هستند که توسط دولت به رسمیت شناخته شده‌اند و مهاجر غیرقانونی محسوب نمی‌شوند.
ولکر تورک می‌گوید: «این تحولات جدید با سنت چند دهه‌ای پاکستان در میزبانی سخاوتمندانه از تعداد زیادی از پناهجویان افغانستانی مغایرت دارد.»
این کمیساریا می‌افزاید که دفتر کمیساریای حقوق بشر سازمان ملل، گزارش‌های مستقیمی از افغانستانی‌هایی که از مرز عبور می‌کنند، دریافت کرده است که مدعی هستند مورد بدرفتاری خودسرانه یا سوء‌استفاده مقامات پاکستانی قرار گرفتند.
به گفته یکی از این شاهدان، پلیس محلی پاکستان پس از حمله شبانه به منزل، پول نقد، جواهرات، بز، گوسفند و سایر اقلام او و خانواده‌اش را ضبط کرد و برد. او اضافخ کرد که آنها فقط چند ساعت فرصت داشتند تا با جمع‌آوری باقی‌مانده وسایل خود، محل را ترک کنند و پلیس در سحرگاه با بولدوزر خانه‌شان را تخریب کرد.
آقای تورک می‌گوید: «بسیاری از افغانستانی‌ها با منابع مالی اندکی وارد می‌شوند و مجبور به ترک خانه‌ها و مشاغل خود شدند، ضمن اینکه اموال آنها ضبط شد و یا اینکه آنان مجبور به پرداخت رشوه بودند.»
به اعتقاد او، «شرایط کنونی افغانستان، این وضعیت، بحران انسانی را تشدید می‌کند.»
این کمیساریا در ادامه می‌افزاید که گزارش‌هایی را درباره بازداشت خودسرانه افغانستانی‌ها در پاکستان دریافت کرده که در مواردی با بدرفتاری همراه بوده است.
ولکر تورک می‌گوید: «براساس قوانین بین‌المللی، بازداشت‌های خودسرانه ناقض تعهدات پاکستان محسوب می‌شود».
در بخش دیگری از بیانیه گفته می‌شود که زنان و دخترانی که وارد افغانستان باز گردانده می‌شوند، بسیار آسیب پذیر هستند، زیرا آنها به دلیل سیاست‌های حکومت و مقامات محلی از ادامه تحصیل، کار در اکثر بخش‌ها، دسترسی به پارک‌ها و سایر فضاهای عمومی محروم هستند و با محدودیت‌های بسیاری در زندگی مواجه می‌شوند.
ولکر تورک از پاکستان خواست تا از افغانستانی‌هایی که در کشور خود با خطراتی روبرو هستند، محافظت کند. این افراد شامل زنان و دختران، مقامات دولتی و نیروهای امنیتی پیشین، اقلیت‌های قومی و مذهبی، مدافعان حقوق بشر، فعالان جامعه مدنی، و کارمندان رسانه هستند.
کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد بار دیگر درخواست خود از دولت پاکستان را برای تعلیق برنامه بازگشت افغانستانی‌ها تکرار کرد؛ تا هنگامی که رویه‌های ارزیابی فردی و سایر پادمان‌های مورد نیاز قوانین بین‌المللی به اجرا درآید، و شکایت‌های مربوط به سوء‌استفاده از سوی افسران مجری قانون بررسی شود.
کمیساریای حقوق بشر سازمان ملل متحد به همین مناسبت، گزارشی تصویری را در شبکه ایکس منتشر کرد. در این ویدئو، دنیل اندرز، هماهنگ‌کننده کمک‌های بشردوستانه افغانستان درباره شرایط دشوار افغانستانی‌هایی که به کشور خود باز می‌گردند، توضیح می‌دهد.
