رئیس جمهوری ایالات متحده روز جمعه گفت تنها در مورد نحوه پیشگیری از هرگونه برخورد ناخواسته میان نیروهای هوایی آمریکا و روسیه در آسمان سوریه، با مسکو به تفاهم رسیدهایم.
باراک اوباما در نشست خبری مشترک با رئیس جمهوری کره جنوبی در کاخ سفید، تاکید کرد که با این حال واشنگتن بر سر اصول و استراتژی مناسب برای برقراری صلح در سوریه همچنان با مسکو اختلاف نظر دارد.
آقای اوباما، با بیان این که جنگ داخلی سوریه موجب جذب افراطگرایان شده است، تاکید کرد که این بحران تنها از طریق یک راه حل سیاسی و تشکیل یک حکومت فراگیر در آن کشور پایان خواهد یافت.
یک مقام ارشد نظامی روسیه پیشتر در روز جمعه، ضمن تایید توافق با آمریکا در این زمینه، گفت "بر سر همه موارد فنی در این زمینه توافق حاصل شده است و حقوقدانان دو کشور در حال بررسی متن آن هستند."
اظهارات امروز رئیس جمهوری آمریکا ساعاتی پس از آن بیان شد که دمشق از آغاز عملیات زمینی ارتش سوریه علیه مواضع شورشیان در مناطق مرکزی و شمالی کشور، با بهرهگیری از پوشش هوایی روسیه خبر دادند.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، در عملیات امروز، نیروهای دولتی سوریه علاوه بر تشدید حملات در استان مرکزی حمص که از روز گذشته آغاز شد، حملات جدیدی را در استان شمالی حلب آغاز کردند.
این عملیات، که از چند محور مختلف آغاز شده، ظاهراً با هدف تضعیف خطوط ارتباطی شورشیان و کاستن از توان عملیاتی آنها صورت گرفته است.
بنا بر اعلام گروه ناظر بر حقوق بشر سوریه که در لندن مستقر است، ۴۲ نفر در اثر عملیات ارتش در حمص جان خود را از دست دادهاند. برخی گروههای دیگر داخلی آمار کشتهشدگان را ۵۷ نفر اعلام کردهاند.
دور جدید عملیات زمینی نیروهای دولت بشار اسد، یک هفته پس از آغاز حملات هوایی روسیه در هشتم مهر ماه در حمایت از دمشق در مقابله با داعش، آغاز شد.
ایالات متحده و متحدان آن میگویند مسکو بیش از آن که مواضع پیکارجویان داعش را هدف حمله قرار دهد، به مخالفان بشار اسد رئیس دولت حاکم بر سوریه حمله کرده است.
رئیس جمهوری روسیه روز جمعه در نشستی در قزاقستان، ضمن دفاع از عملکرد نظامی مسکو در سوریه، گفت در این عملیات تاکنون صدها نفر از پیکارجویان کشته و چندین انبار مهمات و مراکز فرماندهی آنها منهدم شده است.
به گزارش آسوشیتدپرس، ولادیمیر پوتین در دیدار با سران جمهوریهای برآمده از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، گفت ارتش روسیه از عملیات هوایی که تاکنون در سوریه انجام داده است، "نتایج چشمگیری" کسب کرده است.
با این حال، یک مقام نظامی روسیه روز جمعه احتمال استفاده از ناوهای روسی در دریای مدیترانه برای انجام حملات موشکی علیه شورشیان سوریه را رد نکرد.
ارتش روسیه پیشتر از ناوگان خود در آبهای دریای خزر، شمال ایران، برای پرتاب موشکهای هدایت شونده علیه اهدافی در سوریه استفاده کرده بود.
به گزارش خبرگزاری رویترز، سرهنگ آندرئی کارتاپولوف در پاسخ به خبرنگار روزنامه پراودا که پرسید آیا احتمال عملیات مشابهی از ناوگان روسیه مستقر در مدیترانه وجود دارد، گفت "بدون تردید."
یک مقام آمریکایی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، معتقد است که روسیه به جای برقراری یک ارتباط پیشبینی شده برای اعتمادسازی و آرام کردن روابط با این اتحادیه نظامی، ترجیح میدهد آن را "شگفتزده و مرعوب" کند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس روز جمعه از قول الکساندر ورشبو معاون دبیرکل ناتو نوشت، این اتحادیه نظامی جهت یافتن راههایی برای احیای "شفافیت و پیشبینی بودن" عملکرد روسیه، ارتباط خود با آن کشور را در نشست سال آینده ناتو در ورشو تحت ارزیابی مجدد قرار خواهد داد.
ملاحظات آمریکا و روسیه
هم روسیه و هم ایالات متحده، تحولات سوریه در بیش از چهار سال گذشته را به دقت، اما از دو جهت متفاوت، دنبال کردهاند تا ببینند آیا نشانهای از سقوط حکومت بشار اسد یافت میشود یا خیر.
شبکه خبری سی.ان.ان روز جمعه در گزارشی تحلیلی در همین زمینه نوشت، هدف اصلی واشنگتن جلوگیری از آنچه "سقوط فاجعهبار" رژیم اسد خوانده میشود است.
ایالات متحده، برخلاف آنچه در عراق رخ داد، میخواهد اطمینان یابد که عوامل کلیدی در نیروهای مسلح و نهادهای اجتماعی سوریه، با رفتن اسد پا برجا خواهند ماند؛ و در نتیجه توان بازسازی آن کشور را خواهند داشت.
مقامات آمریکایی معتقدند ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه نیز با در نظر گرفتن محاسبات مشابه دست به عملیات نظامی در سوریه زده است.
به عقیده آنها، مسکو با دخالت مستقیم نظامی در سوریه میخواهد اسد را در رأس قدرت حفظ کند، اما در عین حال میخواهد اطمینان حاصل کند که اگر حکومت او سقوط کرد، روسیه برای انتخاب جانشین او از نفوذ کافی برخوردار خواهد بود.
باراک اوباما رئیس جمهوری ایالات متحده، یکشنبه گذشته در برنامه "۶۰ دقیقه" شبکه تلویزیونی سی.بی.اس آمریکا، این نظر را به روشنی مطرح کرد و گفت "ما میدانستیم که او (پوتین) برای ارائه کمک نظامی مورد نیاز اسد در حال برنامهریزی بود، زیرا آنها از سقوط ناگهانی احتمالی رژیم او نگران بودند."
با این که آن نقطه بحرانی هنوز فرا نرسیده، اما چون بشار اسد از جهات گوناگون توسط نیروهای مختلف تحت فشار است، مقامهای اطلاعاتی آمریکا فکر میکنند روسیه برای حفظ او در قدرت با چالشهایی روبرو خواهد شد؛ به خصوص با توجه به توانایی گروههایی مانند جبهه النصرت و داعش در آن کشور.