جمعی از سناتورهای جمهوریخواه در ایالات متحده، از جو بایدن خواستهاند که درخواست ویزای ابراهیم رئیسی، برای حضور در مجمع عمومی سازمان ملل رد شود. این گروه هفتنفره از سناتورهای جمهوریخواه، گفتهاند: «رئیسی، بهعنوان یک ناقض حقوق بشر، سوابقی دیرینه و آشکار دارد.»
این سناتورها، روز سهشنبه، با ارسال نامهای به جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، خواستند که او مانع از شرکت رئیسی، در مجمع عمومی سازمان ملل شود. این مجمع، ماه سپتامبر آتی، در شهر نیویورک، برگزار خواهد شد.
تام کاتن، مارکو روبیو ، تد کروز، مارشا بلکبرن، جونی ارنست، چاک گرسلی و ریک اسکات امضاکنندگان این نامه هستند.
آنها افزودهاند: «با دستداشتن رئیسی در کشتار جمعی مردم ایران، تلاش برای ترور مقامهای آمریکایی و نیز توطئه برای ربودن شهروندان آمریکا از خاک این کشور، اکنون اجازه ورود رئیسی و سرسپردگانش به کشورمان، تهدیدی غیر قابل توجیه، برای امنیت ملی خواهد بود.»
در بخشی از این نامه آمده است: «در سال ۱۳۶۷ زمانی که ابراهیم رئیسی قائم مقام دادستان تهران بود حدود پنج هزار زندانی شامل زنان و کودکان، بدون آنکه فرصتی برای دفاع از خود بیابند به اعدام محکوم شدند. رئیسی به سوابق خود مفتخر است در سال ۲۰۱۸ از این اقدام خود دفاع کرد و آن را مقدس خواند.»
در بخش دیگری از نامه آمده است: «درحالی که رئیسی به عنوان عامل رژیم در داخل کشور به سرکوب مردم ادامه میدهد، ماموران رژیم و سپاه در خارج از کشور تلاش میکنند، مقامات فعلی و سابق ایالات متحده را در خاک آمریکا ترور کنند. در ماه مارس، واشنگتن اگزمینر گزارش داد که وزارت دادگستری شواهد متقنی در دست دارد که نشان میدهد سپاه قدس تلاش کرده است که جان بولتون مشاور سابق امنیت ملی ایالات متحده را ترور کند. بنابر گزارشها سپاه همچنین برنامههایی برای ترور مایک پمپئو وزیر امور خارجه سابق، کنت مکنزی فرمانده سابق سنتکام، و دیگر مقامات ارشد ایالات متحده داشته است.»
این سناتورها میگویند که رئیسی و همراهانش، که چنین سوابقی هم دارند، بیتردید از فرصت حضور در ایالات متحده، برای انتقاد از آمریکا هم بهره خواهند برد.
بر اساس «توافقنامه مقر سازمان ملل متحد» در سال ۱۹۴۷، ایالات متحده به طور کلی متعهد شده است که اجازه دسترسی دیپلمات های خارجی به سازمان ملل متحد را بدهد. هرچند در قانونی که کنگره ایالات متحده برای پذیرش موافقتنامه سازمان ملل متحد به تصویب رساند آمده است که هیچیک از مفاد این توافقنامه نمیتواند توانایی آمریکا را برای «محافظت از امنیت خود و کنترل کامل ورود بیگانگان به هر قلمرو ایالات متحده، به غیر از منطقه اداری و مناطق مجاور آن» تضعیف کند.
سخنگوی دولت جمهوری اسلامی روز سهشنبه ۱۱ مرداد با بیان اینکه ابراهیم رئیسی، برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل متحد به نیویورک میرود، گفت: «برنامهریزیهای مقدماتی برای حضور او در سازمان ملل متحد در مهر سال جاری انجام شده است.»
رئیسی که از پاییز ۲۰۱۹ به علت «همدستی در نقض جدی حقوق بشر» تحت تحریمهای آمریکا قرار داشت، مجمع عمومی سال گذشته را به دلیل همهگیری کووید-۱۹ از دست داد، اما یک ویدیوی ضبط شده از صحبتهای او در جلسه پخش شد.
ایالات متحده، ابراهیم رئیسی را به ایفای نقش مهم در اعدامهای دستهجمعی مخالفان حکومت اسلامی در سال ۱۳۶۷ و در زمانی که دادستان کل دادگاه انقلاب تهران بود، متهم کردهاست. رئیسی اما دوبار «در سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۲۰ » این اتهامات را رد کرد و گفت که هیچ نقشی در این اعدامها نداشته است.
سازمان دیدبان حقوق بشر روز چهارشنبه ۱۸ خرداد با انتشار یک پژوهش مفصل اعدامهای دستهجمعی سال ۶۷ در ایران را مصداق «جنایت علیه بشریت» دانست و خواستار محاکمه همه عاملان و آمران آنها از جمله ابراهیم رئیسی شد.
دیدبان حقوق بشر میگوید شواهد حاکی از آن است که چند مقام ارشد پیشین و فعلی از جمله ابراهیم رئیسی در این اعدامها دست داشتهاند و باید تحت محاکمه قضایی قرار گیرند.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد امسال ۱۳ سپتامبر در نیویورک افتتاح میشود.