حبیب الله سربازی، فعال سیاسی بلوچ، می‌گوید، وضعیت اقلیت‌ها با انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ بهبود نمی‌یابد و مردم بلوچستان می‌بینند که «وضعیت به سمت بدتر شدن حرکت می‌کند.»
انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران در حالی قرار است برای سیزدهمین بار در ایران برگزار شود که بنابر برخی تحلیل‌ها، آمار شهروندان ایرانی که تمایلی به شرکت در انتخابات ندارند، در این دوره نسبت به گذشته افزایش بی‌سابقه‌ای داشته است و برخی از فعالان حقوق اقلیت‌های قومی به صورت علنی، از تحریم انتخابات حرف می‌زنند.
بیش از چهار دهه از نخستین دوره انتخابات ریاست جمهوری اسلامی در ایران می‌گذرد و در این سال‌ها برخی اقلیت‌های قومی مانند شهروندان بلوچ، کرد و عرب ایرانی که از سوی مقامات جمهوری اسلامی ایران غیرخودی به حساب می‌آیند، با وجود «وعده‌های پوشالی» رئیس جمهوری‌های پیشین و حتی حسن روحانی که در تبلیغات ریاست جمهوری خود سخن از تدریس به زبان مادری، رسیدن به حقوق اولیه، و فعالیت در پست‌های دولتی اقلیت‌های قومی می‌زدند، نتوانسته‌اند به خواسته‌های خود نزدیک شوند و همواره با نقض گسترده حقوق اساسی خود مواجه شده‌اند.
مخالفت برخی اقلیت‌های قومی با نقض گسترده حقوق اساسی با احکام زندان طولانی‌مدت و حتی اعدام مواجه شده است. در سال‌های گذشته کشتار کولبران در کردستان ایران تا شلیک مستقیم به سوی سوخت‌بران بلوچستان و یا ندیده گرفتن حقوق اولیه این شهروندان بحث مهمی در جوامع بین‌المللی و نهادی حقوق بشری بوده است.
اسفند ماه سال گذشته بود که نیروهای سپاه پاسداران در نقاط صفر مرزی «آسکان» شهرستان سراوان در سیستان و بلوچستان سوخت‌بران را هدف شلیک مستقیم قرار دادند. روایت‌ها حاکی از کشته شدن گروهی از جوانان در این درگیری‌ها بوده است. در همان زمان توییتر فارسی وزارت خارجه آمریکا با انتشار عکسی از نقشه ایران و سیستان و بلوچستان، مراتب نگرانی عمیق خود را نسبت به گزارش‌های مربوط به قطع اینترنت و خشونت دولتی علیه سوخت‌بران و معترضان در استان سیستان و بلوچستان ایران، ابراز کرد.
حبیب الله سربازی، فعال سیاسی بلوچ، در گفتگوی خود با صدای آمریکا به صحبت‌های مولانا عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان، پس از حوادث آبان ۹۸ که گفته بود «بعد از ۴۰ سالگی انقلاب ما امید بیشتری برای ایجاد اصلاحات و تغییر در این نظام نمی‌بینیم» اشاره کرد و گفت: «اگر بخواهیم وضعیت اهل سنت را در دوران اصلاحات بررسی کنیم، اهل سنت به این نتیجه رسیده‌اند که در داخل کشور نه تنها وضعیت بهتر نشده بلکه بدتر هم شده است.»
این فعال بلوچ به وعدهای انتخاباتی حسن روحانی اشاره کرد و گفت: «روحانی قبل از انتخابات یک منشور ۱۰ ماده‌ای منتشر و اعلام کرد به قانونی که در قانون اساسی وجود دارد و به آن عمل نشده عمل خواهم کرد. او حتی مشخصا نوشته بود آموزش به زبان مادری را در دستور برنامه‌های خودم قرار خواهم داد. جالب این‌جا است که در اواخر دوره ریاست جمهوری، همین روحانی موضوعی که از ابتدای انتخابات با آن رای کسب کرده بود در انتهای ریاست جمهوری خودش انکار کرد و گفت من آموزش به زبان مادری را نمی‌فهمم و این خطری است برای آموزش به زبان فارسی و زبان فارسی را به حاشیه می‌برد.»
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، در انتخابات سال ۱۳۹۲ با انتشار بیانیه‌ای ۱۰ ماده‌ای وعده داد که در صورت پیروزی در انتخابات، اصول معطل مانده قانون اساسی کشور در راستای تامین تحت عنوان حقوق اقوام، ادیان، و مذاهب را به طور کامل اجرا خواهد کرد. اما به رغم وعده‌های او، این قوانین عملی نشدند و گروهی از جمعیت اهل سنت ایران از او، به دلیل عدم اجرای وعده‌های انتخاباتی مبنی بر احقاق حقوق اقلیت‌های مذهبی و قومی، با استناد به اصل ۳۴ قانون اساسی به دیوان عالی کشور شکایت کردند، شکایتی که از سوی آن دیوان رد شد.
حبیب الله سربازی در ادامه در رابطه با انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ به صدای آمریکا گفت: «ما خواهیم دید در انتخابات پیش رو یک دولت کاملا نظامی روی کار خواهد آمد.» آقای سربازی با بیان این که «فردی نزدیک به علی خامنه‌ای و از اصولگرایان» برنده انتخابات اعلام خواهد شد، گفت که سپاه پاسداران، همان‌طور که همه بخش‌ها را متصرف شده و داخل کشور را کنترل کرده است، کنترل ریاست جمهوری را هم به دست خواهد گرفت.
آقای سربازی در پایان به صدای آمریکا گفت، وضعیت اقلیت‌ها بهتر نمی‌شود؛ بلکه مردم در بلوچستان و در اپوزیسیون جمهوری اسلامی می‌بینند که وضعیت به سمت بدتر شدن حرکت می‌کند.
بنا به گزارش فعالان مدنی و حقوقی بلوچ، سالانه ده‌ها جوان بلوچ سوخت‌بر و کالا‌بر و مسافرکش بین مرزی، بر اثر تیراندازی مستقیم ماموران نیروهای نظامی و انتظامی جمهوری اسلامی کشته و یا زخمی می‌شوند.
بیش از هفت دهه از تصویب و به رسمیت شناختن اعلامیه جهانی حقوق بشر در سازمان ملل می‌گذرد. ایران یکی از نخستین امضاکنندگان آن اعلامیه در سال ۱۳۲۷ بود. اما جمهوری اسلامی از جمله کشورهای عضو سازمان ملل است که عملکردش در زمینه رعایت حقوق بشر در دهه‌های اخیر در منافات با اعلامیه جهانی حقوق بشر بوده و موارد نقض حقوق بشر از سوی آن در گزارش‌های سازمان ملل و سایر نهادهای بین‌المللی مستند شده است. یکی از موارد پررنگ و مهم نقض حقوق بشر در ایران نقض حقوق اقلیت‌های قومی از سوی جمهوری اسلامی است.
با این حال قرار است انتخابات ریاست جمهوری ایران روز ۲۸ خرداد برگزار شود و مقامات ایران به کرات از اقلیت‌های قومی خواسته‌اند پای صندوق‌ها رای بیایند و جانشین حسن روحانی را، که هشت سال رئیس جمهوری بود، مشخص کنند.
