هادی کحال زاده، پژوهشگر «مرکز کراون برای مطالعات خاورمیانه»، کاندیدای دکترا در سیاستگذاری اجتماعی در «دانشگاه برندایس» و کارشناس اقتصادی «سازمان تامین اجتماعی» ایران در سال های ۱۳۸۲ تا ۱۳۹۰، در یادداشتی در نشریه «فارن افیرز» نوشته است تحریم های آمریکا طبقه متوسط ایران را کوچک و سپاه پاسداران را توانمند کرده است.
کحال زاده می گوید شدت موضع جمهوری اسلامی بر سر نحوه بازگشت به توافق هسته ای بازتاب فضای حاکم بر ایران است؛ این واقعیت که تهران دیگر غرب را شریک اقتصادی احتمالی خود نمی بیند. تحمیل دوباره تحریم ها در دوره پرزیدنت دونالد ترامپ مفید بودن دیپلماسی را بی اعتبار کرد؛ ضمن این که توزیع ثروت بیش از پیش به نفع تندروها شکل گرفت. واشنگتن با امید به تضعیف رهبران سیاسی پیچ فشار را بر اقتصاد ایران سفت تر کرد، اما کارزار «فشار حداکثری» به تحکیم قدرت اقتصادی و سیاسی در ایران منجر شد تا در برابر مصالحه مقاومت کند.
بنا بر آمار، در ایران، نرخ فقر مطلق طی ماه مارس ۲۰۱۸ تا مارس ۲۰۲۰ حدود ۱۱ درصد افزایش یافت و متوسط سطح زندگی سالانه ۱۳ درصد افت کرد. در این دوره خانواده ها در ایران حدود ۳۰ درصد کمتر از قبل برای آموزش و سرگرمی هزینه کردند.
کارزار فشار حداکثری ترامپ ساختار طبقات اجتماعی در ایران را دگرگون کرد و بخش قابل توجهی از طبقه متوسط را به طبقه فقیر سوق داد.
تحریم های جدید به نظامی شدن اقتصاد ایران سرعت بخشید. دولت اکنون کسری بودجه عمومی بالایی دارد و بدهی سنگین اش به پیمانکاران خصوصی باعث ورشکستگی بسیاری از آن ها شده است. این پیمانکاران خصوصی در دهه های اخیر ۲۵ درصد فرصت های شغلی را در ایران پدید آورده اند.
سپاه پاسداران از این فرصت استفاده کرده است تا خود را به لحاظ اجتماعی و اقتصادی غیرقابل جایگزین نشان دهد.
کشوری که زیر تهدید مداوم تحریم باشد مکان جذابی برای سرمایه گذاری خارجی نیست.
آن ها که در ایالات متحده با لغو تحریم ها در ازای پایبندی ایران به برجام مخالفت می کنند ناخواسته حرف تندروها در ایران را که در سیاست خارجی ایالات متحده رویکرد ترامپ حکم جاری بود نه یک استثناء تقویت می کنند. بر مبنای این فهم از مساله، فارغ از این که چه کسی رئیس جمهور آمریکا باشد و این که آیا تهران به دنبال تعامل باشد یا نباشد، تحریم های اقتصادی بخشی جدایی ناپذیر از سیاست ایالات متحده در برابر ایران باقی خواهد ماند. در واقع، آمریکا برای محدود کردن برنامه موشکی ایران و نفوذ منطقه ای اش به دنبال دستیابی به اهرم های اقتصادی بیشتری از طریق تحریم های مضاعف است. حقیقت این است که شرایط در هر دو کشور از سال ۲۰۱۵ تغییر کرده است. سیاست ناموفق ترامپ مصالحه را برای ایران کم جذابیت تر و پرهزینه تر کرده است.
* برگردان فارسی این گزارش تنها به منظور آگاهی رسانی منتشر شده و نظرات بیان شده در آن الزاماً بازتاب دیدگاه صدای آمریکا نیست.
در همین مورد، یک دیدگاه دیگر را نیز بخوانید:
