لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
سه شنبه ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ ایران ۱۴:۵۹

نگاهی به شانزده روز مبارزه با خشونت علیه زنان - بخش دوم


نگاهی به شانزده روز مبارزه با خشونت علیه زنان - بخش دوم
نگاهی به شانزده روز مبارزه با خشونت علیه زنان - بخش دوم

شعار سال ۲۰۱۱-۲۰۱۲: از صلح در خانه تا صلح در جهان
نظامی گری و خشونت علیه زنان

در دهمین سال برگزاری کمپین «شانزده روز اقدام جهانی علیه خشونت های جنسیتی»، زنان و مردان مدافع حقوق برابر جنسیتی در سراسر جهان با فعالیت های گوناگون هنری، رسانه ای، تحقیقی و علمی کوشیدند افکار عمومی جهان را از این پدیده جهان گیر و عواقب آن آگاه کنند.

این کمپین در سال ۱۹۹۱ با ابتکار مرکز رهبری جهانی زنان در دانشگاه راتگرز راه اندازی شد و هرسال، از ۲۵ نوامبر، روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان، آغاز می شود و تا ۱۰ دسامبر، روز جهانی حقوق بشر، ادامه می یابد تا به طرزی نمادین رابطه خشونت علیه زنان را با حقوق بشر نشان دهد و تاکیدی باشد بر این که خشونت علیه زنان به منزله نقض حقوق بشر است.

در سال ۲۰۱۰، این مرکز برای بررسی و شناخت عمیق تر ساختارهای اجتماعی- اقتصادی ای که دامنه خشونت علیه زنان و دختران را در جوامع گسترش می دهد و تثبیت می کند، بر آن شد که برای تعیین فصل مشترک های خشونت علیه زنان و نظامی گری تمی چند ساله برگزیند. با وجود تعریف های گوناگونی که برای نظامی گری وجود دارد، این مرکز، نظامی گری را در چهارچوب نوعی ایدئولوژی تعریف می کند که فرهنگ رعب و هراس می آفریند و به منظور حل اختلافات یا حصول به منافع سیاسی و اقتصادی از کاربرد خشونت، تهاجم و تجاوز، یا دخالت و اشغال نظامی حمایت می کند.

نظامی گری همچنین به شکل هایی از خشونت مردانه میدان می دهد که خطرات و عواقب ناگواری برای سلامت و امنیت زنان، برای مردانی که به آن معترض اند و در نهایت برای کل جامعه به بار می آورند. وقایع کنونی جهان – مانند اشغال های نظامی و درگیری های مسلحانه، زن کشی ها، حمله و سرکوب علیه شهروندانی که برای تغییرات سیاسی تلاش می کنند و غیره- همه مثال های بارزی هستند که نوع نگاه مارا به همسایگان، به خانواده، به زندگی اجتماعی و به کشورهای دیگر تعیین و تعریف می کنند.

مرکز رهبری جهانی زنان در سال ۲۰۱۰ به بررسی گزارش های بسیاری از فعالانِ مبارزه با خشونت علیه زنان پرداخت. یکی از این فعالان درموزامبیک، نگرانی و نظر خود را از توسعه خشونت چنین بیان کرد:«تا وقتی در خانه جنگ برقرار است صلح در جهان برقرارنمی شود.»

مرکز با توجه به اظهار نظر این فعال موزامبیکی و با توجه به رابطه پیچیده میان صلح در خانه و درجهان، و نیز با توجه به عرصه های گوناگونی که نظامی گری در آنها نفوذ و بر آنها تاثیر می کند، تم یا شعار سال ۲۰۱۱-۲۰۱۲ را با عنوان «از صلح در جهان تا صلح در خانه» برگزید و پنج موضوع زیر را به عنوان پنج اولویت برای کنشگرانی که در زمینه های خشونت علیه زنان و نظامی گری کار می کنند، تعیین کرد.

۱-گرد آمدن جنبش های زنان، صلح و حقوق بشر بر محور مبارزه با نظامی گری:

جنبش های زنان، جنبش های صلح و جنبش های حقوق بشر دهه هاست که برای اتخاذ راهبردهای صلح آمیز برای پایان دادن به جنگ و خشونت و دست یابی به حقوق زنان تلاش می کنند. این جنبش ها سعی در هدف گرفتن ساختارهای اجتماعی دارند که راه را بر تداوم خشونت و تبعیض هموار می کنند. اگرچه فعالان این جنبش ها در پیگیری هدف های خود شیوه های مختلفی دارند اما مبارزه با نظامی گری و برقراری راه حل های فمینیستی در ذات همه آنها نهادینه است. جامعه مدنی نقشی اساسی در در راه دادن به درک گسترده از امنیت و تاکید بر صلح و رعایت حقوق بشر به عنوان راهی برای دست یابی به امنیت واقعی برای همه مرددم جهان دارد. سازوکارهاو ابزار های بین المللی متعددی وجود دارد که به این فعالان کمک می کند تا حکومت هایشان را در برابر حمایت و رعایت حقوق بشر پاسخگو سازند.( مانند برنامه کنفرانس پکن برای عمل، کمیته محو انواع تبعیض علیه زنان، شورای حقوق بشر، قطعنامه های ۱۳۲۵، ۱۲۸۰، ۱۸۸۸، ۱۸۸۹، ۱۹۶۰شورای امنیت درمورد زنان، صلح، امنیت و بسیاری دیگر). این روش ها و ابزارها مدخل هایی هستند که راه ورود به تغییر دادن معنا و تلقی از امنیت را، به عنوان امری حقوق بشری و نه نظامی، به جنبش های اجتماعی نشان می دهند.

۲- تکثیر و تولید سلاح های کوچک و نقش آن در خشونت خانگی:

خشونت خانگی در همه کشورهای جهان وجود و واقعیت دارد. این خشونت با موجود بودن سلاح هایی چون تفنگ و مانند آن در خانه، که می تواند به عنوان وسیله ای برای تهدید، ارعاب ، مجروح کردن یا کشتن زنان و کودکان به کار رود، به مراتب خطرناک تر می شود. بر اساس آمارهای شبکه زنان ِ مربوط به شبکه بین المللی اقدام علیه سلاح های کوچک ( IANSA)، وجود تفنگ در خانه احتمال کشته شدن زنان را بر اثر خشونت سه برابر افزایش می دهد. سلاح های کوچک در ضمن یکی از علل عمده تلفات و صدمات جانی به شهروندان در جنگ های مدرن است. سلاح های کوچک نه تنها خشونت علیه زنان را سهل تر می کند، بلکه از آنجا که نشانه و یادآور خشونت مردانه است، غالبا سبب استمرار و تداوم نفس خشونت می شود. وجود سلاح های کوچک یا ابزارهای مستقیم خشونت در خانه، چه در دوران جنگ و چه در زمان صلح، بر تشدید خشونت خانگی تاثیری یک سان دارد. سلاح بیشتر یعنی خطر بیشتر برای زنان. از همین روست که امسال فعالان باید امر فروش و تجارت و تکثیر و سوءاستفاده از سلاح های گرم کوچک را مورد توجه قرار دهند.

۳- خشونت جنسی در دوران درگیری ها و پس از آن:

تجاوز جنسی غالبا به عنوان تاکتیکی جنگی برای ایجاد ترس، و برای تحقیر یا تنبیه زنان و جامعه ای که در آن زندگی می کنند ، به کار می رود. خشونت جنسی در زمان جنگ و پس از جنگ همچنین برای استقرار سلطه ی جنسیتی و تسلط سیاسی مورد استفاده قرار می گیرد. با وجود این که در سال های اخیر به این عمل مجرمانه توجه بیشتری شده، اما خشونت جنسی همچنان مهم ترین سد و مانع در راه سلامت و حضور دوباره زنان در جوامع پس از درگیری های مسلحانه است، زیرا تاثیر ویرانگر آن بر زنان نه تنها جسمانی ، که روانی و اجتماعی نیز هست.

۴- خشونت سیاسی علیه زنان ، و خشونت در دوره های پیش، پس، و در زمان برگزاری انتخابات

اعمال خشونت برای رسیدن به هدف های سیاسی با شیوه های خاص جنسیت- محور نیز صورت می گیرد. از خشونت در برگزاری انتخابات که زنان را از طریق خشونت جنسی هدف قرار می دهد، تا ارعاب زنان معترض و نامزدهای سیاسی زن از طریق «آزارهای جنسیتی»، و تا کاربرد اََعمال و سخنان زن- ستیزانه در عرصه های عمومی و سیاسی که نتیجه همه آن ها نقض حقوق بشری زنان است. زنان حتی با وجود داشتن نقشی اساسی در بسیاری از انقلاب های صلح آمیز، در حکومت های جدید از نقش های سیاسی حذف می شوند. حکومت هایی که شهروندان خودرا با اعمال قهر سرکوب می کنند، یا با برقراری وضعیت های «اضطراری» حکومت قانون را به عهده تعویق می اندازند، یا با وضع قوانین «ضد تروریستی»، جنبش های دمکراسی خواه را منحل و صدای مدافعان حقوق بشر را خفه می کنند، در واقع از ایدئولوژی های نظامی گرانه استفاده می کنند تا خشونت را به عنوان ضامن حفظ «امنیت» توجیه کنند.

۵- اعمال خشونت های جنسی و جنسیتی توسط ماموران دولتی، بویژه ماموران نظامی وانتظامی:

حتی در نقاطی که جنگی در کار نیست نیز خشونت نظامی گرانه علیه شهروندان توسط ماموران اونیفورم پوش روی می دهد. نظامی گری در ذات خود با شکل خاصی از خشونت مردانگی تهاجمی درآمیخته است و خشونت جنسی یکی از ابزارهایی ست که برای تثبیت و تامین سلطه قدرت بر دیگران به کار می رود. کسانی که در مواضع قدرت قرار دارند معمولا گمان دارند که می توانند بدون پاسخگویی به هر جنایتی دست بزنند. میزان بالای تجاوزهای جنسی در درون نهادهای نظامی، گزارش های مربوط به شکایت های زنان از موارد تجاوز یا تهاجم جنسی ماموران پلیس، تجاوزهای جنسی و قانون شکنی های جنسیتی نیروهای حافظ صلح، و خشونت علیه زنانی که در پایگاه های نظامی یا در جوار آنها کار یا زندگی می کنند، مصداق بارز این امر است.

در بخش سوم این نوشته به گزارش سازمان ابتکار زنان برنده جایزه صلح نوبل از شانزده روز مبارزه با خشونت علیه زنان می پردازیم.

XS
SM
MD
LG