لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
شنبه ۲۱ مهر ۱۴۰۳ ایران ۰۰:۳۶

نگاهی به شانزده روز مبارزه با خشونت علیه زنان (بخش یکم)


منیره یکی از قربنیان خشونت علیه زنان
منیره یکی از قربنیان خشونت علیه زنان

در دهمین سال برگزاری کمپین «شانزده روز اقدام جهانی علیه خشونت های جنسیتی» که از ۴ آذر ماه (۲۵ نوامبر) روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان تا ۱۹ آذر ماه (۱۰ دسامبر) روز جهانی حقوق بشر را در بر می گیرد، زنان و مردان مدافع حقوق برابری جنسیتی در سراسر جهان با فعالیت های گوناگون هنری، رسانه ای، تحقیقی و علمی کوشیدند افکار عمومی جهان را از این پدیده جهان گیر و عواقب آن آگاه کنند. نگاهی داریم به این فعالیت ها:

روز دهم دسامبر، هم زمان با روز جهانی حقوق بشر یا تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال ۱۹۴۸، در عین حال آخرین روز کمپین ۱۶ روزه مبارزه جهانی با خشونت علیه زنان بود. این کمپین که در سال ۱۹۹۱ با ابتکار مرکز رهبری جهانی زنان در دانشگاه راتگرز و با عنوان «شانزده روز اقدام علیه خشونت جنسیتی» راه اندازی شده هر سال از روز ۲۵ نوامبر آغاز می شود و تا ۱۰ دسامبر، ادامه می یابد. در این مدت سازمان ها و نهادهای دولتی، غیردولتی و بین المللی حقوق بشر و زنان، رسانه ها، فعالان حقوق زنان، هنرمندان، محققان و سازمان های جهانی در سراسر جهان با برگزاری سخنرانی و کنفرانس، کنسرت، نمایش و نمایشگاه عکس و نقاشی در مکان های عمومی، همراه با نوشتن مقاله و انتشار آمارها و نتایج تحقیقات جامع به آگاه سازی عموم و اطلاع رسانی در زمینه خشونت های جنسیتی در جهان دست می زنند. میزان مشارکت زنان و مردان در این کمپین شانزده روزه در کشورهای گوناگون البته به میزان حمایت یا مخالفت دولت ها بستگی دارد. در حالی که حکومت های دمکراتیک و برخوردار از قوانین سکولار و بی تبعیض، از این فعالیت ها استقبال می کنند، در نظام های استبدادی که از قوانین تبعیض آمیز شرع یا غیر شرع تبعیت می کنند، این اقدام ها با محدودیت ها و حتی خطر سرکوبی و بازداشت روبرو می شود. در این بخش و بخش های بعدی نگاهی خواهیم داشت به برخی از این اقدام ها در جهان.

هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا که از حامیان پیگیر حقوق برابر جنسیتی است، درباره این اقدام شانزده روزه مقاله ای دارد که در دنیای مجازی منتشرشده است. عنوان این مقاله «۱۶ روز فعالیت علیه خشونت جنسیتی» است که ترجمه ای از آن از نظر می گذرد.

«تصویر یک زن: می تواند در هر جای جهان زندگی کند. می تواند به هر گروه یا رده اجتماعی و اقتصادی تعلق داشته باشد. از هر قومیت، با هرمذهب. یک روز از زندگی این زن. روز او پیش از طلوع خورشید آغاز می شود. روزانه ۸ تا ۱۲ ساعت در فروشگاه یا در مزرعه یا در کارخانه یا در خانه ای دیگر با دستمزدی ناچیز کار می کند. اما کودکان و خویشان سالمندش به همین اندک برای ادامه زندگی نیاز دارند. وقتی از سر کار به خانه می آید، باید از بچه ها بپرسد آن روز در مدرسه چه کرده و آموخته اند و می خواهند در بزرگی چه کاره شوند. ساعت ها روی اجاق کوچک یا تنور خم می شود تا غذای این خانواده گسترده را تهیه کند. در بسیاری از نقاط جهان، حتی باید غذایی را که برای دیگران بر سر سفره می آورد، خود بکارد. حال تصویر همین زن وقتی که به خاطر خشونتی جنسیتی که بر او رفته قادر به انجام این امور نیست: هزینه درمانش بودجه اندک خانواده را تنگ تر می کند. اگر به خاطر آسیب جسمی یا روحی که به دلیل این خشونت بر او وارد شده نتواند کار کند یا به بچه هایش برسد، بچه ها مدرسه را رها می کنند تا برای گذران خانواده کار کنند. حتی کاسب محله که این زن از او خرید می کرد یک مشتری را ازدست می دهد و به درآمد و کاسبی او هم لطمه می خورد.

احتمال دارد که این زن را بشناسید. در جهان از هر سه زن یک تن شکلی از خشونت جنسیتی را تجربه می کند. از هر پنج زن در جهان یک زن یا مورد تجاوز جنسی واقع شده و یا در معرض این تجاوز قرار گرفته است. خشونت می تواند از همان آغاز زندگی اعمال شود. از همان زمان که مادری مجبور می شود فرزندش را که در شکم دارد به خاطر جنسیت دخترانه او بکشد. یا وقتی که خانواده ها از تحصیل دختران شان جلوگیری می کنند، یا وقتی که سهم غذای پسر بچه ها بر سر سفره دو برابر دخترهاست و آن هم بعد از آن که پسرها سیر شده و دست از خوردن کشیده باشند. بزرگ تر که می شوند خشونت شکل های دیگری می یابد: ازدواج در سنین کودکی و ازدواج اجباری، خشونت خانگی، یا استثمار جنسی.

خشونت جنسیتی، به هر شکل که باشد، نقض غیر قابل قبول حیثیت و کرامت انسانی است. هیچ کس نمی تواند میزان درد و عذاب هر یک از این اشکال خشونت را اندازه گیری کند. اما صورت حساب های پزشکی و هزینه های حقوقی، دستمزدهای از دست رفته و کاهش تولید، آسیب های بهداشتی مانند بالا رفتن خطر ابتلا به اچ ای وی، همه و همه جزو مواردی هستند که باید برایشان بودجه منظور کرد. و در این هنگام است که متوجه می شویم خشونت علیه زنان و دختران – حتی به دلار و سنت- تا چه میزان برای هر جامعه ای گران تمام می شود.

مثالی از اوگاندا: ۱۳ در صد از زنان اوقات کاری خود را به دلیل خشونت شریک زندگی خود از دست می دهند. برخی از این زنان تا یازده روز کاری را در سال از دست داده اند. در بنگلادش: بیش از دوسوم خانوارهای تحت بررسی به دلیل خشونت خانگی ماهانه پنج دلار از درآمد خود را ازدست می دهند. که برابر حدود پنج در صد درآمد اکثر زنان این کشور است. این هزینه ها برای خانواده های زن سرپرست یا تک سرپرست (که زنان تنها نان آور خانواده اند) با افزایش بیشتری روبروست اما معمولا مورد توجه قرار نمی گیرد.

اما دامنه آسیب از این ها بیشتر است و از طریق بالا رفتن هزینه های حقوقی و قضایی، بهداشتی و خدمات تامین اجتماعی دامن تمام جامعه را می گیرد.

هیچ کشور یا منطقه ای در جهان نیست که از این هزینه ها مصون باشد. در آمریکا نتیجه تحقیقی که در سال ۲۰۰۳ توسط مراکز کنترل بیماری ها صورت گرفت نشان داد که زیان مالی ناشی از خشونت از سوی شریک زندگی به تنهایی سالانه بیش از ۵ و ۸ دهم میلیارد دلار است. که ۴ و ۱ دهم میلیارد آن مستقیما خرج خدمات پزشکی و درمانی می شود و ۱ و ۸ دهم میلیار دلار آن زیانِ ناشی از از کارافتادگی و کسر تولید است.

خشونت بر زنان و دختر بچه ها در عین حال در مقوله حقوق بشر بین المللی و امنیت ملی نیز قرار دارد. عواقب خشونت های گسترده از جراحت های فوری یا زیان های اقتصادی فراتر می رود و غالبا به صورت خطرهایی جدی و درمان ناپذیر برای سلامت زنان بروز می کند. مانند ابتلا به بیماری های مقاربتی و عفونی و آسیب های روانی و اجتماعی ناشی از خشونت جنسیتی بر زنان قربانی، فرزندان آنان، خانواده ها و سراسر جامعه تاثیر سو خود را باقی می گذارد.

اما اگر خشونت و آزار زنان، آنان را از نیروی کار خارج می کند و تا نسل ها مایه افت جوامع می شود، حمایت از مشارکت اقتصادی زنان درآمد ناخالص ملی و درآمد افراد را بالا می برد. نتایج یک پژوهش نشان داده است که در اقتصادهای رو به رشد هر قدر موانع بر سرراه مشارکت اقتصادی زنان کمتر شده، درآمد سرانه گاه تا ۱۴ درصد افزایش یافته است. درآمد بیشتر یعنی پول بیشتر برای تغذیه بهتر خانواده، امکان بیشتر برای تحصیل بچه ها، حمایت از کسبه و تولیدگران محلی و آغاز دوری پر برکت برای رشد اقتصادی.

ما شانزده روزی را که بین ۲۵ نوامبر، یا روز جهانی رفع خشونت علیه زنان تا ۱۰ دسامبر، که روز جهانی حقوق بشر قرار دارد، «۱۶ روز اقدام علیه خشونت جنسیتی» نام داده ایم. در این مدت همَ خود را صرف توضیح و افشاگری درباره خشونت به زنان و دختر بچه ها و ارتقای مشارکت و حمایت از زنان در سراسر جهان می کنیم. در این راه ما به همه نیاز داریم - شرکت مردان و پسران، رهبران مذهبی و اجتماعی، جوانان و همه افراد در همه سطوح جامعه برای مبارزه با بیماری جهان گیر خشونت ضروری است.

خشونت و آزار همه جا می تواند روی دهد. در خانه و خانواده، در سرزمین های جنگ زده که تجاوز جنسی به زنان را به عنوان سلاحی جنگی به کار می برند و در هر جا که دختران به خاطر دختر بودن مورد تحقیر و توهین قرار می گیرند. اما به هر شکل و شیوه ای که باشد غیرقابل قبول است. هیچ کشوری نمی تواند دم از پیشرفت بزند وقتی نیمی از جمعیتش منزوی و حاشیه نشین، آزار دیده یا محکوم به تبعیض باشد.

امسال بیایید در این شانزده روز بار دیگر عهدی را که برای پایان دادن به خشونت بسته ایم- خشونتی که این همه زنان و دختران را در سراسر جهان به اسارت کشیده- از نو تجدید کنیم. بیایید فرهنگ مصونیت از مجازات را، که به دورِ خشونت، تسلسل و تداوم می بخشد، به چالش بکشیم. و بیایید با هم کار کنیم و با مشارکت هم، کاری کنیم که همه شکل های خشونت به وقایعی در قصه های قدیمی تبدیل شود. »

در بخش های بعد نگاهی خواهیم داشت به اقدام هایی که در این شانزده روز در سطح جهان و نیز در ایران برای مبارزه با خشونت و آگاهی رسانی به مردم جهان درباره آن انجام گرفته است.

XS
SM
MD
LG