یک روزنامه چاپ تهران در گزارشی از مصوبه شورای عالی فضای مجازی و شرایط اینترنت در ایران نوشت که این شورا به دنبال ایجاد «رانت» در فروش فیلترشکن است.
روزنامه «شرق» مصوبه اخیر این شورا مبنی بر ممنوعیت استفاده از فیلترشکن را نشان دهنده وخامت اوضاع «قاعدهگذاریهای بیحساب» دانسته است.
در گزارش این روزنامه آمده است که در ماده ششم این مصوبه تاکید شده است که: «استفاده از ابزارهای پالایششکن ممنوع است؛ مگر مواردی که دارای مجوز قانونی هستند.»
نویسنده گزارش پرسیده است: «این شورا چنین حقی را از کجا آورده است که ممنوعیت یا جوازی برای فعلی یا ترک فعلی ایجاد کند؟»
سوال دیگری هم مطرح شده و آن پرسش از «معنای ممنوعیت» است که تاکید شده اگر کسی از «پالایششکن» استفاده کرد، چه رفتاری باید با او انجام شود؟ مجرم است یا متخلف؟
بزرگترین علامت سوال ایجاد شده در این گزارش «مقصود از جواز قانونی» است که مشخص نیست این چه تعبیری خواهد داشت و برهمین اساس این موضوع به ایجاد رانت جدید برای فروش فیلترشکن تفسیر شده است.
شورای عالی فضای مجازی اول اسفند ماه مصوبه جدیدی را در شش ماده، جهت اجرا ابلاغ کرد که مهمترین موضوع این مصوبه، ممنوعیت استفاده از ابزارهای فیلترشکن، «مگر با داشتن مجوز قانونی» بود.
یک روز پس از انتشار این مصوبه، حجم انتقادات به اندازهای شد که دبیر شورای عالی فضای مجازی برداشتها از این مصوبه را «نادرست» خواند و اعلام کرد این مصوبه «مخاطب عمومی ندارد.»
شائبه ایجاد رانت برای فروشندگان فیلترشکن زمانی جدیتر میشود که نگاهی به گردش مالی این بخش داشته باشیم.
براساس اظهارات معین الدین سعدی، نماینده چابهار در مجلس شورای اسلامی، بازار فیلترشکن، ۵۰ هزار میلیارد تومان گردش مالی دارد.
وبسایت «اقتصاد آنلاین» نیز پنجم شهریور در مورد میزان افرادی که از فیلترشکن استفاده میکنند، نوشته بود که ایرانیان روزانه ۱۶۹ دقیقه از اینترنت استفاده میکنند و ۸۰ درصد از مردم، برای ورود به شبکههای اجتماعی و پیامرسانها از فیلترشکن استفاده میکنند.
اعلام غیرقانونی شدن فیلترشکن برای عموم مردم در ایران پس از آن صورت میگیرد که شرکت «متا» یک هفته پیش از این مصوبه حسابهای مربوط به علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی را از پلتفرمهای خود حذف کرد و این اقدام مورد استقبال شمار قابل توجهی از کاربران ایرانی شبکههای مجازی قرار گرفت.
هفته گذشته، متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، در پاسخ به پرسش صدای آمریکا درباره «غیرقانونی شدن ویپیان در ایران» در کنفرانس خبری دوم اسفند، گفت: «پشتیبانی از آزادی اینترنت و تضمین دسترسی شهروندان ایران به اینترنت کماکان یکی از ارکان محوری تعامل ما در آن کشور است.»
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا توضیح نداد که دولت بایدن چگونه و در چه سطحی میخواهد این ممنوعیت را جبران کند، اما اشاره کرد که در اوج تظاهرات مردمی دو سال پیش، «از هر سه ایرانی یک نفر از ابزار امنیتی دیجیتال و ضد سانسور آمریکایی مانند ویپیان» استفاده میکرد.
به گفته او، هنوز میلیونها شهروند ایران از این ابزار استفاده میکنند.
دولتهای آمریکا، فارغ از این که کدام حزب در قدرت باشد، همواره اعلام کردهاند که حمایت از حقوق بشر در هر جای دنیا یکی از ارکان سیاست خارجی ایالات متحده است.
به گفته میلر، این سیاست نسبت به مردم ایران کماکان ادامه خواهد داشت.