جان کری وزیر خارجه ایالات متحده که در قزاقستان به سر میبرد، بر همکاری امنیتی با این کشور به ویژه برای مبارزه با افراطگرایی و نفوذ داعش، تاکید کرد.
وزیر خارجه آمریکا که در سفر به ۵ کشور آسیای میانه از قزاقستان دیدار میکند، در دیدار با نورسلطان نظربایف، رئیس جمهوری این کشور به روابط دو کشور و مسائل منطقه پرداخت.
دیدار بیسابقه جان کری از ۵ کشور آسیای میانه آن هم در یک سفر در حالی صورت گرفته است که ناظران یکی از اهداف آن را مقابله با تلاش روسیه برای گسترش نفوذ در جمهوریهای شوروی پیشین دانستهاند.
روزنامه وال استریت جورنال، هدف سفر جان کری به این کشورها را گسترش پیوندهای امنیتی و تجاری با آنها میداند و مینویسد که این چند کشور در معرض سقوط به دامان مسکو قرار دارند. به نوشته این روزنامه، پوتین به دستاویز مبارزه با نفوذ داعش و القاعده در کشورهای آسیای میانه سعی در تقویت نفوذ مسکو در منطقه دارد.
جان کری روز یکشنبه اول نوامبر در ملاقات با مقامهای قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان در شهر باستانی سمرقند بر همکاری امنیتی و اقتصادی آمریکا با ۵ کشور عضو شوروی سابق تاکید کرد.
وزیر خارجه آمریکا روز دوشنبه نیز در دیدار با رئیس جمهوری قزاقستان، از جانب باراک اوباما از همکاری قزاقستان در زمینههایی چون عدم تولید و گسترش تسلیحات اتمی، مبارزه با افراطگرایی خشونتبار، همکاری در افغانستان و مبارزه با گروه موسوم به دولت اسلامی یا همان داعش قدردانی کرد.
آقای کری در این دیدار گفت: "ما ملاحظات امنیتی بسیار قوی مشترکی داریم."
چهارمین نشست همکاریهای استراتژیک آمریکا و قزاقستان نیز که دوشنبه دوم نوامبر برگزار شد نیز به همین مسائل پرداخت. علاوه بر این، آقای کری جلسهای نیز با دانشجویان دانشگاه نظربایف داشت.
او در این جلسه گفت: "در اینجا در قزاقستان، به همراه دولت شما با پیام داعش، که فقط رواج تنفرست، مبارزه میکنیم. در ژوئن شما میزبان کنفرانسی منطقهای برای مبارزه با افراطگرائی و تروریسم بود. ما با هم تبادل اطلاعات میکنیم و امنیت در مرزهای شما را تقویت میکنیم."
از سوی دیگر اما قزاقستان و دیگر کشورهای منطقه در حقوق بشر سابقه خوبی ندارند. آمریکا امیدوارست قزاقستان بتواند الگویی برای اصلاحات سیاسی برای کشورهای همسایه باشد، اما به نظر نمیرسد نظربایف علاقهای به این کار داشته باشد. او ۲۶ سالست که در مسند قدرت است.
با این حال نظربایف اولین رهبر یکی از کشورهای عضو سابق اتحاد جماهیر شوروی سابق بود که تشکیلات اتمی خود را برچید، منطقه عاری از چنین سلاحهایی اعلام کرد و هنوز خواهان کاهش هرچه بیشتر اینگونه سلاحها در سراسر جهانست.
قزاقستان در حوزه اقتصادی سرمایه گذاری قابل توجهی را از سوی غرب جلب کرده است اما در حوزه سیاسی، قزاقستان، قزقیزستان و تاجیکستان کاملاً به سمت روسیه متمایل هستند، در حالیکه ترکمنستان و ازبکستان به سمت غرب تمایل دارند.
آمریکا و روسیه هر یک پایگاههای نظامی نیز در یک یا دو کشور این منطقه، از نظر ذخایر نفت و گاز نیز دارای اهمیت است، دارند.