تلاش بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل بر این متمرکز بوده که به مردم اسرائیل اطمینان بدهد موضع او در قبال برنامه اتمی ایران تغییر نکرده است. او در دانشگاه بار ایلان به حضار گفت تا زمانی که تهران برنامه ساخت سلاح های اتمی را متوقف نکند، جامعه بین الملل باید به جای کاهش تحریم های اقتصادی علیه ایران، تحریم ها علیه تهران را تشدید کند.
اسرائیل فعالیت های ایران را به نوعی تهدید نظامی تلقی می کند و ادعا کرده است در صورت لزوم به تاسیسات اتمی این کشور حمله خواهد کرد.
ایران طی سال های گذشته بارها تاکید کرده که برنامه اتمی این کشور صلح آمیز است. حسن روحانی، رئیس جمهوری جدید ایران نیز روز ٢٤ سپتامبر در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد بر این موضع تاکید ورزید.
الیوت آبرامز، پژوهشگر ارشد «مطالعات خاورمیانه شورای روابط خارجی» اخیراً در نشریه «مناسبات خارجی» مقاله ای در مورد نفوذ اسرائیل بر واکنش بین المللی در قبال بلندپروازی های اتمی ایران منتشر کرده است. سوزان یاکی، خبرنگار صدای آمریکا در مورد این تحلیل با او مصاحبه کرده است.
یادداشت زیر برگردان این مصاحبه است:
آبرامز: حمله نظامی (اسرائیل) به ایران تنها راهی است که به طور قطع می تواند از توافق تهران با جامعه بین الملل اطمینان حاصل کند. ممکن است اسرائیل به صورت علنی و یا در محافل خصوصی نسبت به این توافق نامه ابراز ناخشنودی کند اما واقعاً توانایی ممانعت ایجاد کردن پیش روی این موافقت نامه را نخواهد داشت. اسرائیل به جز استفاده از توان نظامی خود هیج حق وتوی دیگری ندارد.
یاکی: شما سناریوی «پلیس خوب، پلیس بد» را مطرح می کنید. برای کسب یک توافق محکم و سخت گیرانه با ایران، آیا اسرائیل باید نقش پلیس بد را بازی کند؟
آبرامز: درست است. اسرائیل طی چند سال گذشته همین نقش را بازی می کرده است و همین اصرارها برای ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه و آلمان انگیزه ای ایجاد کرد تا علیه ایران تحریم اعمال کنند و چارچوب مذاکرات را در قالب سختگیرانه تری مطرح کنند. من فکر می کنم فشار سیاسی و اخلاقی اسرائیل نقش موثری در این امر ایفا کرد.
اسرائیل در این مسیر تنها نخواهد بود. اسرائیل تنها کشوری نیست که نگران عقد یک توافق نامه بد با ایران است. در مقام نمونه، من می دانم که فرانسه هم تا حدودی نگران است که ایالات متحده وسوسه شود تا برای یافتن راهکاری برای این بن بست، توافق نامه بدی امضا کند. بنابراین اسرائیل در محافل دولتی و غیردولتی لندن، واشنگتن و در برخی کشورهای دیگر نیز متحدانی خواهد داشت.
یاکی: نظر شما این است که ممکن است اسرائیل خواهان تشدید تحریم ها علیه ایران شود. با توجه به این که ایران شواهد مثبتی در لحن و ادبیات خود نشان داده است، آیا شما فکر می کنید جامعه بین الملل با این امر موافقت خواهد کرد؟
آبرامز: من فکر می کنم چنین امری دور از ذهن خواهد بود. به نظر من، تصور این که اسرائیل بتواند گروه ٥ +١ و مثلا اروپایی ها را متقاعد کند با وجهه ای که روحانی از خود نشان داد، همین الان تحریم ها را تشدید کنند، دشوار است. شاید نهایت کاری که بتوانند بکنند این است که به جای درخواست افزایش تحریم ها، موفق شوند تا راه کاهش تحریم ها علیه ایران را سد کنند تا این که ایران در واقع به جای حرف های خوشایند یک اقدام عملی در مورد برنامه اتمی هم انجام دهد. بنابراین شاید در نهایت این تاکتیک اسرائیل باشد که برای کسب امتیاز بیشتر در این زمینه فشار اعمال کند و در نهایت ببیند چه منفعتی کسب خواهد کرد.
یاکی: آیا توافق و یا ترمیم احتمالی مناسبات ایالات متحده با ایران که ظاهراً شاهد آن هستیم، اسرائیل را در مقایسه با گذشته در شرایط بدتری قرار می دهد؟
آبرامز: بله. من فکر می کنم مشکل اسرائیل این است که از دید بسیاری از اسرائیلی ها ایالات متحده به دام دلربایی های ظاهری ایران افتاده است. در مقام نمونه، اسرائیل یک سال پیش با ایرانی روبرو بود که محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری آن بود و به غرب بد و بیراه می گفت و سخنرانی های وحشتناکی در سازمان ملل متحد ایراد می کرد و تهدیدهای اسرائیل برای حمله نظامی به ایران از چشم بسیاری از غربی ها چندان بیراه نبود. اما امروز به دلیل دلربایی های ایران، اسرائیل در شرایط بدتری قرار دارد. همه در مورد دیپلماسی صحبت می کنند و همین امر سبب شده است که اسرائیلی ها تا حدودی منزوی شوند و نسبت به توخالی بودن ادبیات شیرین و دلربایی های مقامات ایران هشدار دهند.
یاکی: ایالات متحده و اسرائیل سالیان بسیار طولانی متحد توانمند و نزدیکی بوده اند. آیا فکر می کنید ممکن است مسئله (دستیابی) ایران به سلاح های اتمی شکافی بین این دو کشور ایجاد کند؟
آبرامز: فکر نمی کنم. در کنگره ایالات متحده و در سراسر کشور اتخاذ موضع سخت گیرانه نسبت به ایران از حمایت بسیار بسیار زیادی برخوردار است. ایران از زمان گروگان گیری سال ١٩٧٩ تا به حال دشمن ایالات متحده بوده است. من فکر می کنم تعداد زیادی از مردم آمریکا با این ایده موافق خواهند بود که ایران نباید اجازه داشته باشد که به سلاح های اتمی دست پیدا کند و این در واقع سیاست ایالات متحده است، در اظهارات پرزیدنت باراک اوباما تکرار شده اند. بنابراین من فکر می کنم که بدترین چیزی که ممکن است اتفاق بیفتد این است که ایالات متحده و اسرائیل در مورد عقد یک توافق مثبت و خوب با ایران اختلاف نظر داشته باشند و ما فکر کنیم که توافق خوبی کسب کرده ایم و اسرائیلی ها آن ها را بد بدانند. خوب البته اختلاف نظر وجود دارد و خوشایندشان نخواهد بود اما به هر حال ما کماکان توانمندترین و مهمترین متحد آن ها خواهیم بود. شاید هم فکر کنند که این موافقت نامه خوب نیست، البته اگر توافقی حاصل شود، بعد هم تصمیم بگیرند علیه ایران حمله نظامی راه بیندازند. من فکر می کنم بسیاری از آمریکایی ها آن را اقدام شجاعانه ای ببینند و به نظر من، ایالات متحده در چنین شرایطی احتمالاً پس از حمله از اسرائیل حمایت خواهد کرد. اما به نظر من شکاف عمیقی بین دو کشور ایجاد نخواهد شد.
اسرائیل فعالیت های ایران را به نوعی تهدید نظامی تلقی می کند و ادعا کرده است در صورت لزوم به تاسیسات اتمی این کشور حمله خواهد کرد.
ایران طی سال های گذشته بارها تاکید کرده که برنامه اتمی این کشور صلح آمیز است. حسن روحانی، رئیس جمهوری جدید ایران نیز روز ٢٤ سپتامبر در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد بر این موضع تاکید ورزید.
الیوت آبرامز، پژوهشگر ارشد «مطالعات خاورمیانه شورای روابط خارجی» اخیراً در نشریه «مناسبات خارجی» مقاله ای در مورد نفوذ اسرائیل بر واکنش بین المللی در قبال بلندپروازی های اتمی ایران منتشر کرده است. سوزان یاکی، خبرنگار صدای آمریکا در مورد این تحلیل با او مصاحبه کرده است.
یادداشت زیر برگردان این مصاحبه است:
آبرامز: حمله نظامی (اسرائیل) به ایران تنها راهی است که به طور قطع می تواند از توافق تهران با جامعه بین الملل اطمینان حاصل کند. ممکن است اسرائیل به صورت علنی و یا در محافل خصوصی نسبت به این توافق نامه ابراز ناخشنودی کند اما واقعاً توانایی ممانعت ایجاد کردن پیش روی این موافقت نامه را نخواهد داشت. اسرائیل به جز استفاده از توان نظامی خود هیج حق وتوی دیگری ندارد.
یاکی: شما سناریوی «پلیس خوب، پلیس بد» را مطرح می کنید. برای کسب یک توافق محکم و سخت گیرانه با ایران، آیا اسرائیل باید نقش پلیس بد را بازی کند؟
آبرامز: درست است. اسرائیل طی چند سال گذشته همین نقش را بازی می کرده است و همین اصرارها برای ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه و آلمان انگیزه ای ایجاد کرد تا علیه ایران تحریم اعمال کنند و چارچوب مذاکرات را در قالب سختگیرانه تری مطرح کنند. من فکر می کنم فشار سیاسی و اخلاقی اسرائیل نقش موثری در این امر ایفا کرد.
اسرائیل در این مسیر تنها نخواهد بود. اسرائیل تنها کشوری نیست که نگران عقد یک توافق نامه بد با ایران است. در مقام نمونه، من می دانم که فرانسه هم تا حدودی نگران است که ایالات متحده وسوسه شود تا برای یافتن راهکاری برای این بن بست، توافق نامه بدی امضا کند. بنابراین اسرائیل در محافل دولتی و غیردولتی لندن، واشنگتن و در برخی کشورهای دیگر نیز متحدانی خواهد داشت.
یاکی: نظر شما این است که ممکن است اسرائیل خواهان تشدید تحریم ها علیه ایران شود. با توجه به این که ایران شواهد مثبتی در لحن و ادبیات خود نشان داده است، آیا شما فکر می کنید جامعه بین الملل با این امر موافقت خواهد کرد؟
آبرامز: من فکر می کنم چنین امری دور از ذهن خواهد بود. به نظر من، تصور این که اسرائیل بتواند گروه ٥ +١ و مثلا اروپایی ها را متقاعد کند با وجهه ای که روحانی از خود نشان داد، همین الان تحریم ها را تشدید کنند، دشوار است. شاید نهایت کاری که بتوانند بکنند این است که به جای درخواست افزایش تحریم ها، موفق شوند تا راه کاهش تحریم ها علیه ایران را سد کنند تا این که ایران در واقع به جای حرف های خوشایند یک اقدام عملی در مورد برنامه اتمی هم انجام دهد. بنابراین شاید در نهایت این تاکتیک اسرائیل باشد که برای کسب امتیاز بیشتر در این زمینه فشار اعمال کند و در نهایت ببیند چه منفعتی کسب خواهد کرد.
یاکی: آیا توافق و یا ترمیم احتمالی مناسبات ایالات متحده با ایران که ظاهراً شاهد آن هستیم، اسرائیل را در مقایسه با گذشته در شرایط بدتری قرار می دهد؟
آبرامز: بله. من فکر می کنم مشکل اسرائیل این است که از دید بسیاری از اسرائیلی ها ایالات متحده به دام دلربایی های ظاهری ایران افتاده است. در مقام نمونه، اسرائیل یک سال پیش با ایرانی روبرو بود که محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری آن بود و به غرب بد و بیراه می گفت و سخنرانی های وحشتناکی در سازمان ملل متحد ایراد می کرد و تهدیدهای اسرائیل برای حمله نظامی به ایران از چشم بسیاری از غربی ها چندان بیراه نبود. اما امروز به دلیل دلربایی های ایران، اسرائیل در شرایط بدتری قرار دارد. همه در مورد دیپلماسی صحبت می کنند و همین امر سبب شده است که اسرائیلی ها تا حدودی منزوی شوند و نسبت به توخالی بودن ادبیات شیرین و دلربایی های مقامات ایران هشدار دهند.
یاکی: ایالات متحده و اسرائیل سالیان بسیار طولانی متحد توانمند و نزدیکی بوده اند. آیا فکر می کنید ممکن است مسئله (دستیابی) ایران به سلاح های اتمی شکافی بین این دو کشور ایجاد کند؟
آبرامز: فکر نمی کنم. در کنگره ایالات متحده و در سراسر کشور اتخاذ موضع سخت گیرانه نسبت به ایران از حمایت بسیار بسیار زیادی برخوردار است. ایران از زمان گروگان گیری سال ١٩٧٩ تا به حال دشمن ایالات متحده بوده است. من فکر می کنم تعداد زیادی از مردم آمریکا با این ایده موافق خواهند بود که ایران نباید اجازه داشته باشد که به سلاح های اتمی دست پیدا کند و این در واقع سیاست ایالات متحده است، در اظهارات پرزیدنت باراک اوباما تکرار شده اند. بنابراین من فکر می کنم که بدترین چیزی که ممکن است اتفاق بیفتد این است که ایالات متحده و اسرائیل در مورد عقد یک توافق مثبت و خوب با ایران اختلاف نظر داشته باشند و ما فکر کنیم که توافق خوبی کسب کرده ایم و اسرائیلی ها آن ها را بد بدانند. خوب البته اختلاف نظر وجود دارد و خوشایندشان نخواهد بود اما به هر حال ما کماکان توانمندترین و مهمترین متحد آن ها خواهیم بود. شاید هم فکر کنند که این موافقت نامه خوب نیست، البته اگر توافقی حاصل شود، بعد هم تصمیم بگیرند علیه ایران حمله نظامی راه بیندازند. من فکر می کنم بسیاری از آمریکایی ها آن را اقدام شجاعانه ای ببینند و به نظر من، ایالات متحده در چنین شرایطی احتمالاً پس از حمله از اسرائیل حمایت خواهد کرد. اما به نظر من شکاف عمیقی بین دو کشور ایجاد نخواهد شد.
