امارات متحده عربی بزرگ ترین شریک تجاری ایران است. بر اساس آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران در ۸ ماهه ابتدای سال جاری ارزش واردات ایران از این کشور حدود ۱۳ میلیارد دلار و ارزش صادرات ایران به این کشور بالغ بر ۳ میلیارد دلار بوده است.
بر اساس آمار رسمی، ۳۲ درصد کل تجارت ایران با امارات متحده عربی انجام می شود.
با این وجود خبرگزاری مهر، بعد از ظهر روز سه شنبه ۲۹ آذر ماه، اعلام کرد، «مهدی غضنفری وزیر صنعت، معدن و تجارت شب گذشته در دستورالعملی، توقف هرگونه مراوده تجاری با کشور امارات متحده عربی را تا اطلاع ثانوی ابلاغ کرده است.»
این اقدام در واکنش به حضور امارات متحده عربی در نشست (سه شنبه ۲۹ آذر ماه) ۱۱ کشور و سازمان بین المللی در رم (ایتالیا) برای پیگیری و تبادل نظر درباره تشدید تحریم ها بوده است، چرا که به گزارش خبرگزاری مهر، «این تصمیم در پی مواضع کشور امارات متحده عربی اتخاذ شده است» -- مواضعی که این خبرگزاری از آن به عنوان «مواضع ضد ایرانی» نام برده است.
بازتاب توقف مبادلات ایران و امارات متحده عربی، در عنوان اصلی روزنامه های امروز تهران (چهارشنبه ۳۰ آذر ماه) مانند دنیای اقتصاد، جهان صنعت، جام جم و تهران امروز به چشم می خورد.
روزنامه جهان صنعت از «بن بست در رابطه تجاری ایران و امارات» سخن می گوید، و روزنامه جام جم از «احتمال توقف رسمی مراودات تجاری ایران و امارات» خبر داده است. در این بین شاید عنوان اصلی صفجه اول روزنامه تهران امروز بیش از دیگر روزنامه ها جلب نظر کند، زيرا این روزنامه نوشته است، «ایران، امارات را تحریم کرد.»
انتشار توقف مبادلات تجاری ایران با امارات متحده عربی نخست عصر روز سه شنبه ۲۹ آذر ماه به وسیله محمد رضا فیاض، سفیر جمهوری اسلامی ایران در امارات متحده عربی، در گفت و گو با خبرگزاری جمهوری اسلامی ( ایرنا) تکذیب شد. سپس آقای سفیر در گفت و گو با خبرگزاری مهر، قطع مراودات تجاری تهران با امارات متحده عربی را تایید کرد.
و بالاخره محمد رضا رحیمی، معاون اول رئیس جمهوری اسلامی ایران، غروب سه شنبه ۲۹ آذر ماه، در گفت و گو با خبرگزاری فارس، در پاسخ به این سوال که آیا روابط تجاری ایران با امارات متوقف شده است، یا خیر؟ گفت، «خیر، به این سادگی نیست که روابط دو کشور همسایه یکباره قطع شود.»
به گفته محمد رضا رحيمي، تهران به مسوولان این کشور تذکر داده است که زیر بار فشار آمریکا نروند چرا که به صلاح‌شان نیست.»
رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران، نیز قطع مراودات تجاری ایران با امارات متحده عربی را تکذیب کرد و اظهار داشت چنین مطلبی صحت ندارد.
آقای رضا تقی زاده، کارشناس مسائل ایران، با تاکید بر این موضوع که نحوه برخورد جمهوری اسلامی ایران با امارات متحده عربی، شبیه اقدام تهران با لندن بعد از تحریم بانک مرکزی ایران به وسیله بریتانیا است» به صدای آمریکا گفت، «نحوه برخورد ایران با قضیه قطع روابط تجاری با امارات متحده عربی، شبیه اقدامی تلافی جویانه است که بعد از تحریم بانک مرکزی جمهوری اسلامی به وسیله بریتانیا درحمله به سفارت این کشور در تهران شاهدش بودیم. حتی وزرات خارجه جمهوری اسلامی ایران مجبور به عذر خواهی از کشورهای اروپايی شد. تهران در مورد امارات نیز نخست همین سیاست را اتخاذ کرد ولی با توجه به اهمیت فوق العاده امارات متحده عربی در تجارت خارجی ایران تنها به فاصله چند ساعت مجبور به عقب نشینی شد که نشان دهنده افزایش فشارهای خارجی علیه ایران است و این که بضاعت دولت برای مقاومت در برابر این فشارها رو به کاهش است. از این جهت دولت در گام اول دست به اقدامات تبلیغاتی زد ولی از آن جا که هزینه ها توقف ارتباط تجاری با امارات متحده عربی برای ایران بالاست، دوباره مجبور به عقب نشینی شد.»
رضا تقی زاده، نقش امارات متحده عربی را برای تجارت خارجی ایران حیاتی می داند و می گوید تا پایان سال حجم مبادلات تجاری دو کشور ۱۶ میلیارد دلار ارزیابی شده است.
در حالی که دیوید کوهن، معاون خزانه داری آمریکا، از روز شنبه ۲۶ آذر ماه، سفر خود را به خاورمیانه آغاز کرده است، تا بر اساس بیانیه وزارت خانه داری آمریکا، در زمینه تحریم احتمالی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با مقامات کشورهای عربی حوزه خلیج فارس دیدار و گفت و گو کند.
خبرگزاری مهر، بعد از ظهر روز چهارشنبه ۳۰ آذر ماه، با اشاره به حضور معاون خزانه داری آمریکا در امارات متحده عربی، اعلام کرد، «مسئولان ارزی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به کشورهای منطقه به ویژه امارات برای مذاکره درباره مسائل پولی و ارزی سفر کرده اند.»
به گزارش همین منبع خبری «دو سفر ویژه مقامات ارزی ایران و آمریکا در منطقه به ویژه امارات به عنوان رویارویی اقتصادی جدید ایران و آمریکا در منطقه ارزیابی می شود.»
رضا تقی زاده، با اشاره به این موضوع که «مشکلات مناسبات تجاری و بانکی ایران با امارات متحده عربی از سال گذشته و با افزایش فشارهای واشنگتن و اتحادیه اروپا، برای تشدید تحریم ها علیه جمهوری اسلامی ایران، آغاز شد به صدای آمریکا گفت، «مذاکرات مقامات واشنگتن و تهران در دو مسیر متفاوت صورت گرفته است ولی طبیعی است که با وضعیت امروز اقتصاد ایران، افزایش بی سابقه نرخ ارزهای خارجی، افزایش بی سابقه قیمت طلا و سکه، آن هم با وجود ادعای دولت مبنی بر در دست داشتن بزرگ ترین منابع ارزی در کنار بزرگ ترین ذخیره طلا در طول تاریخ ایران، نشان می دهد که موفقیت دولت آقای احمدی نژاد و یا مخالفین برنامه هسته ای ایران تا چه حدی بوده است.»
در حال حاضر امارات متحده عربی و ترکیه، تنها کشورهای هستند که از این طریق کالا به ایران وارد و یا صادر می شود، در صورتی که امارات متحده عربی دروازه خود را به سمت ایران ببند تنها ترکیه باقی می ماند که عضو ناتو است و متحد غرب به حساب می آید. شاید از این رو است که رضا تقی زاده، کارشناس مسائل ایران، در ادامه گفت و گو با صدای آمریکا، اقتصاد ایران را به اقتصادی توصیف می کند «که تا پیش از این در مرحله بحران قرار داشته، هر چند در حال حاضر در شرف ورشکستگی است.»
