شش منبع ایرانی، مقامات منطقه‌ای و دیپلمات‌هایی که خواستند نام‌شان فاش نشود، به رویترز گفته‌اند که ارتش سودان طی چند ماه گذشته به هواپیماهای بدون سرنشین (پهپاد) ساخت ایران دست یافته است.
به نوشته این خبرگزاری، نیروهای مسلح سودان در ماه‌های اول جنگ داخلی از برخی پهپادهای قدیمی‌تر استفاده کرده بودند، اما موفقیت چندانی در برخورد با نیروهای شبه‌نظامی موسوم به «نیروهای پشتیبانی سریع»، مستقر در خارطوم، پایتخت، و شهرهای دیگر نداشتند.
به گزارش رویترز، پنج شاهد عینی در شمال خارطوم گفتند در ماه ژانویه سال جاری میلادی و ۹ ماه پس از شروع درگیری‌ها، پهپادهای بسیار موثرتری از پایگاه «وادی سیدنا» پرواز و در شمال خارطوم شروع به فعالیت کردند.
ساکنان محلی گفتند که به نظر می‌رسد پهپادها حرکات «نیروهای پشتیبانی سریع» را رصد می‌کنند، مواضع آنها را هدف قرار می‌دهند و به حملات توپخانه‌ای در «اوم‌دورمان» کمک می‌کنند.
محمد عثمان در اوم‌دورمان گفت: طی هفته‌های اخیر، ارتش شروع به استفاده از پهپادهای دقیق در عملیات نظامی کرده است که در نتیجه، «نیروهای پشتیبانی سریع» را مجبور به فرار از بسیاری از مناطق کرد و به ارتش اجازه داد نیروهایش را مستقر کند.
پیشتر نیز خبرگزاری بلومبرگ و رسانه‌های سودانی از حضور پهپادهای ایرانی در این کشور خبر داده بودند.
یک منبع ارشد ارتش سودان «ورود مستقیم» پهپادهای ساخت جمهوری اسلامی از ایران را رد کرد ولی از بیان چگونگی تهیه آنها یا تعداد دریافتی ارتش خودداری ورزید.
او گفت در شرایطی که همکاری دیپلماتیک بین سودان و جمهوری اسلامی در سال گذشته میلادی از سر گرفته شد، همکاری نظامی رسمی هنوز معلق است.
در این حال، علی صادق، سرپرست وزارت خارجه سودان، که سال گذشته میلادی به ایران سفر کرد و هم جهت با ارتش سودان است، در پاسخ به پرسشی درباره پهپادهای ایرانی به رویترز گفت که سودان هیچ سلاحی از ایران دریافت نکرده است.
وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز به درخواست‌های رویترز برای اظهارنظر پاسخ نداد.
در همین حال، «نیروهای پشتیبانی سریع» گفتند در اوم‌دورمان دچار شکست‌هایی شده است.
دفتر رسانه‌ای این گروه گفت که ارتش سودان پهپادهای ایرانی و سایر تسلیحات را دریافت کرده است اما به درخواست‌های رویترز برای ارائه مدرک پاسخ نداد.
منابع ایرانی و منطقه‌ای گفتند که حمایت تهران از ارتش سودان با هدف تقویت روابط با این کشور استراتژیک است.
سودان در سواحل دریای سرخ قرار دارد که محل رقابت بین کشورها از جمله جمهوری اسلامی است. از سوی دیگر، حوثی‌های یمن که جمهوری اسلامی نیز به آنها سلاح داده است، حملاتی را در مسیرهای کشتی‌رانی برای حمایت از حماس در جنگ با اسرائیل در غزه آغاز کرده‌اند.
یک دیپلمات غربی که خواست نامش فاش نشود، گفت جمهوری اسلامی «در ازای این کمک به سوان چه چیزی دریافت می‌کند؟ آنها اکنون در دریای سرخ و در سمت آفریقا یک ایستگاه دارند.»
پیشرفت‌های سرزمینی اخیر در سودان، مهم‌ترین پیشرفت‌های ارتش این کشور از زمان آغاز جنگ در شهر خارطوم در آوریل سال گذشته تاکنون است.
کارشناسان سازمان ملل متحد می گویند که «نیروهای پشتیبانی سریع» از حمایت کشورهای همسایه آفریقایی از جمله چاد، لیبی و سودان جنوبی برخوردار بوده است.
داده‌های پرواز «ویم زویجنبورگ» از سازمان هلندی صلح «پکس» نشان می دهد که بین دسامبر ۲۰۲۳ و ژانویه ۲۰۲۴، یک هواپیمای باری بوئینگ ۷۴۷-۲۰۰ «هواپیمایی فارس ایر قشم» شش سفر از ایران به «بور سودان»، یک پایگاه مهم ارتش سودان، داشته است.
تعداد این پرواز‌ها پیشتر گزارش نشده بود.
یک منبع منطقه‌ای نزدیک به مقام‌های جمهوری اسلامی گفت که پهپادهای ایرانی «مهاجر» و «ابابیل» از اواخر سال گذشته میلادی چندین بار با شرکت «فارس ایر قشم» ایران به سودان منتقل شده‌اند. این پهپادها در شرکت‌هایی تولید می‌شوند که تحت نظر وزارت دفاع جمهوری اسلامی فعالیت می‌کنند. این شرکت‌ها نیز به درخواست رویترز برای اظهارنظر، پاسخ فوری ندادند.
در این ارتباط، «نیروهای پشتیبانی سریع» اعلام کرد که ارتش سودان هفته‌ای دو بار از طریق پروازهای هواپیماهای باربری، «پهپادها و سایر تسلیحات» را از ایران دریافت می‌کند.
«نیروهای پشتیبانی سریع» بدون ارائه سندی به رویترز گفت که اطلاعاتش نشان می‌دهد پهپادهای ایرانی «مهاجر-۴»، «مهاجر-۶» و «ابابیل» به «بور سودان» فرستاده شده‌اند. این گروه گفت که چندین پهپاد را سرنگون کرده است.
تامین تسلیحات از جمهوری اسلامی می‌تواند روابط ارتش سودان با ایالات متحده را پیچیده کند. آمریکا تلاش دارد بین طرفین درگیر مذاکره انجام شود.
تام پریلو، فرستاده ویژه ایالات متحده در امور سودان، روز چهارشنبه ۲۲ فروردین، در مصاحبه‌ای گفت که ترس از نفوذ بیشتر جمهوری اسلامی یا عناصر افراطی اسلامی در سودان، از دلایلی است که ایالات متحده برای توافق سریع صلح تلاش می‌کند.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا نیز گفت که ایالات متحده گزارش‌های مربوط به حمایت تهران از ارتش سودان را دیده است و اوضاع را زیر نظر دارد.
