یکی از پرسش های محوری که در حوزه سیاست خارجی دولت باراک اوباما مطرح است، این سوال است که چگونه می توان ایران را برای پایان دادن به برنامه غنی سازی اورانیوم اش، ترغیب کرد.
ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا، چندین سال است که گمان می برند برنامه غنی سازی اورانیوم در ایران، با هدف ساخت سلاح اتمی پیش می رود.
ایران می گوید برنامه اتمی اش فقط دارای اهدافی صلح آمیز نظر تولید برق است.
شورای امنیت سازمان ملل متحد تا کنون در چند کوشش برای پایان دادن به برنامه اتمی ایران، چهار قطعنامه تحریمی علیه ایران تصویب کرده است. علاوه بر این، چندین کشور نیز از جمله آمریکا تحریم های دیگری را علیه ایران اعمال کرده اند.
«آنتونی زینی»، ژنرال بازنشسته آمریکایی تحریم ها را به یک شمشیر دو لبه تشبیه می کند. او می گوید:« باید اطمینان یابیم که تحریم ها باعث نشوند که مردم بیشتر از حکومت آسیب ببینند.»
این ژنرال بازنشسته می گوید: «تحریم ها ابزار کند ذهنی هستند، در بسیاری از موارد شما سعی دارید که دولت را هدف قرار دهید، اما این مردم هستند که آسیب می بینند.»
اما «لارنس ایگلبرگر»، که زمانی وزیر امورخارجه آمریکا در دولت جورج هربرت واکر بوش بود، می گوید جامعه جهانی باید فشار بیشتری بر ایران وارد کند.
او می گوید:« جامعه جهانی توانایی این را دارد که به اقدامات خیلی بیشتری نسبت به آنچه تاکنون انجام داده دست بزند.»
ایگلبرگ با تاکید بر تلاش جهانی می گوید:« معنی این سخن این است که باید تلاشی بین المللی صورت بگیرد تا دسترسی ایران از مواد لازم برای ساخت سلاح قطع شود و فراتر از آن، زندگی اقتصادی آنان را در صورت ادامه فعالیتشان به شدت سخت کنیم.»
ساختار امنیتی منطقه
ژنرال زینی می گوید اطراف ایران باید یک ساختار امنیتی برپا شود:« ما مردمی در منطقه داریم که بسیار نگران اقدامات ایران هستند.» او می گوید:«من فکر نمی کنم که برای ایجاد یک ساختار امنیتی در آن نقطه از جهان که نشان دهد ایران به روشنی در انزوا قرار خواهد گرفت کاری شده باشد.»
او اضافه می کند که ایران برای همسایگانش تهدیدی پنهان ایجاد می کند، و همسایگان ایران به ما و دیگران برای نوعی نظام همکاری دفاعی نگاه می کنند، شاید همکاری از نوع هوایی و دفاع موشکی و یا انواع دیگر برنامه هایی که به آنها نشان دهیم که ما آماده ایم با هر نوع تهدیدی برخورد کنیم.»
اقدام نظامی
دولت اوباما ضمن اینکه رویکرد دیپلماسی را با ایران در پیش گرفته است، اما اعلام کرده است که تمامی گزینه ها در مورد ایران روی میز قرار دارد - به عبارت دیگر، اقدام نظامی از سوی ایالات متحده رد نشده است.
لارنس ایگلبرگر موافق اقدام نظامی اما نه فقط در مقابل ایران:« در مورد کره شمالی اگر لازم بود ما دست به اقدام نظامی بزنیم، من می گویم که باید از این گزینه استفاده می کردیم.» او می گوید:« اگر راه دیگری در مورد موضوع برنامه تسلیحات اتمی ایران وجود نداشته باشد، همین حرف را درباره ایران نیز می زنم.»
لارینس ایگلبرگر در ادامه می گوید:« اما مشکل گزینه ی نظامی این است - و من اولین نفری هستم که به آن اعتراف می کنم - که افکارعمومی جهان وحشت زده می شود. اگر ما علیه ایران دست به اقدام نظامی بزنیم، افکار عمومی بیشتر آمریکاییان نیز وحشت زده می شود. اما من به شما می گویم که آن وحشت امروز، در مقایسه با وحشتی که تمامی جهان آن را زمانی که ما خودمان را وسط یک جنگ اتمی ببینیم حس خواهد کرد، ناچیز است.»
عواقب حمله نظامی
ژنرال زینی با این موضوع موافق است که تمامی گزینه ها باید در مورد ایران مطرح باشد. اما او هشدار می دهد که اقدام نظامی علیه ایران می تواند عواقب شومی در پی داشته باشد.
ژنرال زینی می گوید:« اگر ما سرانجام وارد یک درگیری شویم، حملات و ضد حملاتی در منطقه بوجود می آید که این درگیری بر دسترسی به منابع مهم انرژی تاثیر خواهد گذاشت، بر اقتصاد جهان تاثیر می گذارد، و اگر به عنوان یک حمله پیشگیرانه قملداد شود، ممکن است واکنش هایی را در جهان اسلام را به دنبال داشته باشد.»
این ژنرال بازنشسته می گوید:«توانایی ایرانی ها در پرتاب موشک از سایت های متحرک موشکی، قرار دادن مین های آبی در تنگه هرمز، فعال کردن سلولهای ترویستی خاموش، سلول های تروریستی - من فکر می کنم این مسئله می تواند به اندازه ای شدت یابد که در یک زمان شاهد یک درگیری بزرگی درست در قلب منابع انرژی جهان که اقتصاد جهان به آن وابسته است باشیم.»
زینی و تحلیلگرانی که مشابه او فکر می کنند، می گویند جامعه جهانی باید راه حلی دیپلماتیک برای انگیزه های اتمی ایران پیدا کند تا از عواقب شوم ناشی از حمله نظامی که برای همگان باعث نگرانی است جلوگیری کند.
