دور جدید گفتگوهای نمایندگان ایران و شش قدرت جهانی عضو گروه ۱+۵ برای نگارش متن توافق جامع و نهایی بر سر برنامه هستهای ایران از روز چهارشنبه در وین پایتخت اتریش در سطح معاونان وزیران خارجه آغاز شد.
در نخستین روز از این مذاکرات سه روزه، عباس عراقچی و مجید تختروانچی معاونان وزارت امور خارجه ایران با هلگا اشمیت معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و نماینده گروه ۱+۵ گفتگو کردند. کارشناسان ایران و اتحادیه اروپا سپس این مذاکرات را ادامه دادند.
به گزارش نیلوفر پورابراهیم خبرنگار بخش فارسی صدای آمریکا از پاریس، اعضای هیاتهای ایرانی و آمریکایی روز پنجشنبه با یکدیگر گفتگو خواهند کرد و معاونان وزرای خارجه دیگر اعضای گروه ۱+۵ نیز قرار است روز جمعه به این گفتگوها بپیوندند.
دو طرف در روز سیزدهم فروردین ماه، پس از هشت روز مذاکرات فشرده دیپلماتیک در شهر لوزان سوئیس، به یک تفاهم سیاسی درباره اجزای اساسی توافق جامع دست یافتند و تا پایان ماه ژوئن (۹ تیر ماه) فرصت دارند تا جزئیات آن را ثبت کنند.
بنابر گزارشها و اظهارات مقامات دو طرف، انتظار میرود نحوه لغو تحریمهایی که به دلیل فعالیتهای اتمی ایران وضع شدهاند، عمدهترین موضوع مورد بحث در این دور از گفتگوها باشد.
ایران این تحریمها را «ظالمانه» میخواند و خواستار لغو کامل و فوری همه آنها پس از توافق است. طرف مقابل میگوید بواسطه همین تحریمها بود که ایران به پای میز مذاکره آمد و در صورت توافق و پایبندی ایران به تعهدات خود، ترحیمها به صورت مرحلهای لغو خواهند شد.
این در حالی است که قانونگذاران ایرانی و آمریکایی، به عنوان دو سوی اصلی مذاکرات برای یافتن راه حلهای مسالمت آمیز برای پایان دادن به نگرانیهای جامعه بین الملل از ماهیت برنامه هستهای ایران و همینطور کاهش فشار تحریمهای بین المللی علیه ایران، حساسیتهای ویژهای به این مذاکرات و توافق برآمده از آن دارند.
انتظار میرود سنای آمریکا ظرف امروز یا فردا، مقدمات رسیدگی به طرح جدید لزوم ارجاع توافق هستهای با ایران به کنگره را برای رای گیری در صحن سنا در هفته آینده آغاز کند. این طرح هفته گذشته در کمیته روابط خارجی سنا تصویب شد.
نسخه اولیه این طرح با مخالفت شدید کاخ سفید روبرو شد و باراک اوباما حتی گفت آن را در صورت تصویب وتو خواهد کرد. اما سه شنبه هفته گذشته و پیش از تصویب طرح در کمیته روابط خارجی سنا، سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد در صورتی که این مصوبه به صورت طرح قانونی به تصویب نهایی کنگره برسد، رئیس جمهوری آن را امضا خواهد کرد.
جاش ارنست همچنین تاکید کرد محتوای این طرح، ارتباطی به رد یا تایید توافق جامع و نهایی هستهای با ایران ندارد، بلکه هدف آن رایگیری درباره حفظ یا لغو تحریمهای اعمال شده بر ایران توسط کنگره است.
به گزارش خبرنگار صدای آمریکا، عباس عراقچی روز چهارشنبه در وین، با بیان این که موضوع تحریمها در صدر دستور کار هیات ایرانی قرار دارد، گفته است در این دور از گفتگوها قطعا از هیات آمریکایی درباره طرح سنا توضیح خواهد خواست.
همزمان نمایندگان مجلس ایران روز چهارشنبه در بیانیهای بر رعایت خطوط قرمز تعیین شده توسط رهبر جمهوری اسلامی ایران، خواستار آن شدند که موضوع تحقیق و توسعه در امر غنیسازی اورانیوم مشمول «هیچ محدودیتی» نشود.
به گزارش رسانههای ایران، ۲۲۰ نماینده مجلس در این بیانیه همچنین از هیات مذاکره کننده ایرانی خواستند در توافق نهایی هیچگونه قراردادی که نظارت خاص و فراتر از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) را بر ایران تحمیل کند پذیرفته نشود؛ که ظاهراً اشاره به بازرسی از مراکز و تاسیاست نظامی کشور است.
با این حال رابرت کلی از کارشناسان پیشین آژانس بین المللی انرژی اتمی در گفتگو با صدای آمریکا در همین زمینه گفت معتقد است «تفاهم جدید میان گروه ۱+۵ و ایران ورای پروتکل الحاقی است و میتواند بسیار مؤثر واقع شود.»
آقای کلی در گفتگو با گیتا آرین خبرنگار بخش فارسی صدای آمریکا گفت با بازرسی آژانس از تاسیسات نظامی مخالفت است و بازدید از تاسیساتی مثل پارچین، در حوزه تخصصی آژانس نیست.
به عقیده این بازرس سابق بازوی نظارتی هستهای سازمان ملل متحده، آژانس در حال حاضر دسترسی بسیار خوبی به تمامی مراحل چرخه تولید سوخت هستهای در ایران دارد و باید به همین اکتفا کند.