دیوان عالی کشور به درخواست اعاده دادرسی امید کوکبی، دانشجوی نخبه ایرانی که حدود چهار سال است در ایران زندانی است، پاسخ مثبت داد.
امید کوکبی، دانشجوی فوق دکترای فیزیک اتمی با گرایش لیزر در دانشگاه تگزاس است که سال ۱۳۸۹ در ایران بازداشت و به اتهام همکاری با آنچه که «دولت متخاصم» آمریکا عنوان شد، و همینطور کسب درآمد نامشروع، به ۱۰ سال زندان محکوم شد.
شعبه ۳۶ دیوان عالی کشور در حکم خود نوشته است که اداره کل حقوقی بین‌المللی وزارت امور خارجه ایران در سال ۱۳۹۲ اعلام کرده است که هیچ دولتی با ایران در تخاصم نیست و آقای کوکبی هم در شرایطی نبوده که دسترسی به اطلاعات طبقه‌بندی شده و محرمانه داشته باشد تا بتواند در اختیار «دولت متخاصم» قرار دهد.
پیشتر نهادهای بین‌المللی مدافع حقوق بشر، دلیل اصلی بازداشت امید کوکبی را عدم همکاری او با برنامه هسته‌ای ایران عنوان کرده بودند. وی برنده جایزه ساخاروف، جایزه حقوق بشر پارلمان اروپا وهمچنین جایزه سال ۲۰۱۴ انجمن فیزیک آمریکا است.
اواسط تیر ماه، ۲۵ نفر از برندگان جایزه نوبل فیزیک، در نامه‌ای به رهبر ایران، خواستار آزادی این فیزیکدان ۳۲ ساله ایرانی شدند.
او که رتبه ۳۹ کنکور سراسری و رتبه سوم المپیاد علمی آزمایشگاهی شیمی ایران را به دست آورده است، دوره دکتری را در بارسلون به اتمام رساند و برای تکمیل تحصیلاتش به دانشگاه آستین در ایالت تگزاس دعوت شد. ظاهراً دریافت کمک هزینه تحصیلی از این دانشگاه آمریکایی، دلیل اتهام کسب «مال نامشروع» علیه او بوده است.
وی همچنین اوایل آبان ماه، از سوی سازمان غیردولتی بین‌المللی پیشرفت علوم (AAAS) به عنوان برنده جایزه «آزادی و مسئولیت علمی» معرفی شد.
آقای کوکبی سه سال پیش و در پایان دوره بازجویی خود، در نامه‌ای خطاب به رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران نوشت که تحت فشار و ارعاب بازجویان، خواسته‌های آنها را روی کاغذ آورده و از این بابت متاسف است.
