پس از آزادسازی قیمت کالاهای اساسی و حذف «ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی» توسط ابراهیم رئیسی، تقاضا برای دریافت یارانه و اعلام قرار گرفتن در دهکهای اقتصادی مشمول دریافت مبالغ «کمک معیشتی» افزایش یافته است.
اعتراضها تا آنجا پیش رفت که وبسایت در نظر گرفته شده برای ثبتنام افراد «معترض به حذف» یا «متقاضیان جدید دریافت یارانهها» نتوانست جوابگو باشد و مسئولان دولت سیزدهم جمهوری اسلامی از جمله وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی مجبور شدند اعلام کنند که «ظرف یک ماه درخواستها را بررسی میکنیم.»
در این حال، حجتالله عبدالملکی علاوه بر وعده یک ماهه بررسی، برای کاستن از نارضایتیهای فزاینده عمومی از تصمیمات اخیر اقتصادی دولت جمهوری اسلامی، گفته است که یارانه «کمک معیشتی» ماه اول، به حساب «همه افرادی که نسبت به حذف یارانه خود اعتراض کردهاند» واریز میشود.
شامگاه دوشنبه نوزدهم اردیبهشتماه، ابراهیم رئیسی طی گفتوگوی زنده تلویزیونی در صداوسیمای جمهوری اسلامی، از حذف «ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی» و جایگزینی آن با «نرخ ۲۳ هزار تومانی» برای تهیه «اقلام ضروری و کالاهای اساسی» خبر داد و گفت که تاثیرات تورمی این تصمیم، با ارائه «کالابرگ الکترونیک» که بعدا توزیع خواهد شد، جبران میشود.
اعلام رسمی آزادسازی بهای «آرد مصرفی صنف و صنعت» در کنار حذف «ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی» پیشتر اختصاص یافته به برخی کالاهای پر مصرف در سبد خانوار ایرانیان، موجب بروز اعتراضات فراوان به سیاستهای اقتصادی جمهوری اسلامی و نگرانی شهروندان از احتمال افزایش شدید بهای سایر کالاها و خدمات به دنبال تصمیمات اخیر دولت ابراهیم رئیسی شده است.
از همین رو بود که محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی نیز روز گذشته بیست و پنجم اردیبهشتماه در صحن علنی گفت «ممکن است مردم به دلایل مختلف نسبت به تعیین دهک خود معترض باشند» و تاکید کرد که «موضوع دهکبندی و حذف برخی یارانهبگیران در نشست سران قوا بررسی شد.»
همزمان رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی هم در نامهای به ابراهیم رئیسی، رئیس دولت جمهوری اسلامی، نسبت به «نحوه دهکبندی» افراد واکنش نشان داده و آن را ناعادلانه دانسته است.
محمدرضا پورابراهیمی نحوه دهکبندی افراد به دلیل «بهروز نشدن اطلاعات و نحوه فرمول اعمالی در آن» را موجب «حذف جمعیت زیادی از کشور» از «مجموعه دریافت عادلانه» دانسته و خواهان تجدیدنظر در فرایند محاسباتی آن شده است.
ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم جمهوری اسلامی بیست و چهارم اردیبهشتماه با اعلام اینکه در مسیر حذف ارز ترجیحی «بیتدبیریهایی شده»، خطاب به مدیران «دستگاههای متولی» اظهار داشته بود: قیمتها را کنترل کنید تا «مردم آسیب نبینند» و از هرگونه افزایش قیمت بالاتر از «قیمت مصوب»، جلوگیری شود.
نایب رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی هم با اعلام اینکه قرار است وبسایت جدیدی برای ثبتنام «معترضان به عدم دریافت یارانهها» ایجاد شود، به «ایسنا» گفته است که «افراد زیادی» از دریافت یارانه حذف شدهاند، «کسانی که جزو دهک دهم نیستند.»
محمدرضا میرتاجالدینی با بیان اینکه «وزارت کار به گونهای شاخصها را تعیین کرده که افراد زیادی از دریافت یارانه حذف شدهاند» اظهار داشته است: «باید اصلاح شاخصها انجام شده و تطبیق شاخصها اصلاح شود.»
پرداخت یارانهها در ایران از آذرماه ۸۹ براساس تقسیمبندی جامعه به «ده دهک درآمدی» با شیب تصاعدی از دهک اول به عنوان دارنده «پایینترین سطح درآمد» و نیازمند دریافت بیشترین «کمکهای دولتی» تا دهک دهم با بیشترین سطح درآمد و دارایی، انجام میشود.
پرداخت مبالغ «کمک معیشتی» که ابراهیم رئیسی وعده پرداخت آن را برای جبران گرانیهای ناشی از آزادسازی قیمت کالاها داده، بناست شامل دهکهای اول تا نهم و با ضرایب متفاوتی میشود اما بر اساس گزارشهای رسانههای ایران و کاربران شبکههای اجتماعی، بسیاری افراد به دلیل دریافت «حقوقهای حداقلی»، سقوط شدید «سطح توان خرید» یا دارا بودن «خانهای که در پی تورم سالیان اخیر بهای آن نجومی شده»، از چرخه «دریافت یارانه» کنار گذشته شدهاند.