در حالی که فعالان محیطزیست و بسیاری از علاقمندان حیات‌وحش ایران نگران زندگی سومین و آخرین توله باقی مانده از فرزندان ماده‌یوزپلنگی به اسم «ایران» هستند، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست از تشکیل یک کمیته حقیقت‌یاب برای پیدا کردن دلایل تلف شدن دو توله دیگر خبر داد.
مقامات جمهوری اسلامی ایران پیش از این نیز در رویارویی با کمبودها و انتقادها، کمیته حقیقت‌یاب تشکیل داده‌اند اما در بیشتر موارد نتیجه عملکرد این کمیته‌ها اعلام نشده است.
مدیرعامل پیشین انجمن یوز ایران عدم رعایت اصول بهداشتی، محیط نامناسب نگهداری توله‌ها و شیوه غیرحرفه‌ای شیردهی به آنها را از جمله نقایص مشاهده شده در‌این ماجرا دانسته است.
مرتضی اسلامی گفته است به رغم اشتباهات رخ داده، تکثیر در اسارت، «آخرین تیر ترکش» برای احیای یوز است.
او همچنین تأکید کرد که هنوز «سرمایه کافی» از نظر تعداد گونه وجود ندارد و نسل‌های اول نمی‌توانند در طبیعت رها شوند.
یوزپلنگ‌هایی که در اسارت پرورش داده می‌شوند، باید پیش از رهاسازی در طبیعت تعلیم ببینند و این نیز چالشی است که به نظر نمی‌آید راه‌حلی برای آن وجود داشته باشد.
سه توله «ایران» و «فیروز» در یازدهم اردیبهشت ۱۴۰۱ به دنیا آمدند. ایران و فیروز در بهمن سال ۱۴۰۰ جفتگیری کرده بودند.
توله‌های ایران در پارک توران استان سمنان با عمل سزارین صحرایی و در شرایط اسارت به دنیا آمدند.
یکی از آنها، چهار روز بعد به دلیل آنچه آن «ناهنجاری مادرزادی و چسبندگی ریه» اعلام شد از بین رفت.
مدتی بعد مشخص شد شیوه شیردهی به توله‌ها اشتباه بوده است.
توله دوم نیز روز ۲۷ اردیبهشت موقع انتقال از سمنان به بیمارستانی در تهران تلف شد.
معاون سازمان محیط زیست علت اصلی مرگ دومین توله را «شیر بی‌کیفیت» عنوان کرد و آن را به تحریم‌ها ارتباط داد حسن اکبری همچنین اذعان کرد که تجربه این کار در کشور وجود نداشته است.
او گفت هیچ کارشناس، محیط‌بان یا دامپزشک درون سازمانی نبود که تجربه‌ای در رابطه با تکثیر گوشتخواران در اسارت داشته باشد.
معاون سازمان محیط زیست ضمن پذیرفتن تنها «بخشی از خطاها» گفت: «زمانی که تجربه کسب شود این خطاها کم می‌شود.»
به دنیا آمدن سه فرزند «ایران و فیروز» در دورانی که گونه یوزپلنگ آسیایی در خطر انقراض است، خبری امیدبخش برای فعالان محیطزیست و همچنین شهروندان عادی بود.
گفته می‌شود تنها ۲۰ قلاده یوزپلنگ در ایران باقی مانده است. استان‌های سمنان، کرمان، یزد، خراسان رضوی از جمله زیستگاه‌های اصلی یوزپلنگ در ایران هستند.
