لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
جمعه ۲ آذر ۱۴۰۳ ایران ۰۳:۵۲

گزارش رصدخانه اختلالات شبکه از سانسور اینترنت پس از آغاز اعتراضات ۱۴۰۱


Censorship
Censorship

رصدخانه باز اختلالات شبکه (OONI)، پروژه نرم‌افزاری غیرانتفاعی که از سال ۲۰۱۲ به مستند سازی سانسور اینترنت در جهان مشغول است، با همراهی چند منبع و شرکت بزرگ صنعت اینترنت مانند (Cloudflare)، (M-Lab)، (ISOC) و (Article19) گزارشی را از سانسور و اخلال عمدی خدمات اینترنتی، مسدودسازی شبکه‌های اجتماعی، فیلترینگ وبسایت‌ها، قطع شبکه و تلاش برای قطع دسترسی کاربران به ابزارهای عبور از فیلترینگ پس از اعتراضات سراسری به قتل مهسا امینی منتشر کرده است.

بنابر این گزارش، سه اپراتور همراه اول، ایرانسل و رایتل از ۳۰ شهریور تا بیست و سه مهرماه، اعمال سیاست «منع تردد اینترنتی»، دسترسی کاربران را به تمام اتصالات اینترنتی قطع کرده‌اند.

از۳۱ شهریور تا دهم مهرماه نیز اخلال گسترده‌ای در پروتکل (IPv6) سرویس اینترنت ایرانسل مشاهده شده که می‌تواند نشانه‌ای از مسدود سازی اینترنتی تلقی شود. همچنین از ۲۱ شهریور‌ماه، در مواردی افزایش توان عملیاتی ده تا ۱۵ مگابایتی در شکبه‌های تلفن همراه ایرانسل و همراه اول دیده شده که احتمالا به دلیل افزایش زیرساخت ایستگاه پایه سلولی برای نظارت دقیق تر بوده است.

در خصوص قطعی منطقه‌ای اینترنت نیز از نوزدهم شهریور تا حدود ۲۴ مهرماه به صورت نیم روز و یا تمام روز، خدمات اینترنتی در شهر‌ها و مناطق مختلفی از استان‌های کردستان و خوزستان، به خصوص در مناطقی که سابقه سرکوب شدید اقوام کرد و عرب وجود داشته، قطع شده است.

از ۳۱ شهریور به این سو نیز مواردی از مسدود‌سازی ترافیک (HTTP/3)، آخرین پروتکل انتقال داده‌های وب، و پروتکل جدید انتقال اینترنت رمزگذاری (QUIC) مربوط به سرویس شرکت (Cloudflare) نیز رصد شده که جدا از بحث سانسور اینترنتی، تاثیر چشمگیری بر امنیت تبادل اطلاعات کاربران دارد.

از ۲۹ شهریور بسیاری از شرکت‌های ارائه دهنده خدمات اینترنتی در ایران، اقدام به مسدود سازی (DNS) کرده و گاهی نیز از طریق مسدود کردن (DNS over HTTPS) یا (DoH) تلاش کاربران را برای استفاده از ابزارهای عبور از فیلترینگ ناکام گذاشته‌اند.

از سی شهریور کار مسدود سازی واتس‌اپ و اینستاگرام و از اول مهرماه کار مسدود سازی اسکایپ، وایبر و لینکدین در شرکت‌های مختلف ارائه دهنده خدمات اینترنتی آغاز شده و به شکلی ادامه پیدا کرده که کاربران حتی با استفاده از وی پی ان و ابزارهای عبور از فیلترینگ نیز قادر به دسترسی به این شبکه‌های اجتماعی نبودند.

فروشگاه گوگل (Google Play Store) و فروشگاه اپل (Apple App Store) نیز از ۳۱ شهریورماه به زیر تیغ سانسور رفته و حتی به روزرسانی برنامه‌های نصب شده از این فروشگاه‌ها نیز با اخلال مواجه شد.

از چهارم مهرماه نیز بسیاری از سرویس‌های ارائه دهنده اینترنت در ایران، دسترسی کاربران به مخازن افزونه‌ مرورگر‌های فایرفاکس، کروم، مایکروسافت اج و اپرا را مسدود کردند.

ایرانیان در خلال اعتراضات ۱۴۰۱ برای اولین بار، صد ساعت قطعی کامل اینترنت را در یک دوره ۱۳ روزه تجربه کرده‌اند. این اخلال به جز بر کاربران، بر اقتصاد کشور، سهام و همچنین صادرات و واردات تاثیر سوء داشته است. در مجموع، این اخلال در مقایسه با محدودیت‌های اینترنتی اعتراضات سال ۹۸عمق و دامنه بیشتری داشت.

XS
SM
MD
LG