لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
سه شنبه ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ ایران ۱۲:۳۹

چهل و دومین جلسه دادگاه حمید نوری؛ شاهد: پاسداری را دیدم که روی جنازه‌ اعدام شده‌ها راه می‌رفت


حسن اشرفیان، شاهد دادګاه.
حسن اشرفیان، شاهد دادګاه.

چهل و دومین جلسه دادگاه حمید نوری، متهم به مشارکت در اعدام های تابستان ۱۳۶۷ روز پنجشنبه بیست و هفتم آبان با ادای شهادت حسن اشرفیان، یکی از نجات یافتگان آن اعدام‌ها، در دورس آلبانی برگزار شد.

حسن اشرفیان چهاردهم دی ۱۳۶۱ به اتهام همکاری با سازمان مجاهدین خلق ایران دستگیر شد. او هشت ماه در زندان اوین بود و بعد از گذراندن مراحل بازجویی و شکنجه در دوم آبان ۱۳۶۲ به زندان قزل حصار منتقل شد. شاهد یازدهم فروردین ۱۳۶۵ از قزل حصار به زندان گوهردشت منتقل شد.

حسن اشرفیان توضیح داد که با انتقال شخصی به نام مرتضوی که از رؤسای زندان گوهردشت بود، ناصریان با حفظ سمت دادیاری، مسئولیت زندان گوهردشت را نیز بر عهده گرفت. او گفت از همان ابتدا حمید نوری معاون ناصریان و لشکری مسئول امور انتظامی زندان گوهردشت بودند.

شاهد چند ماه پس از انتقال برای اولین بار حمید نوری را در بند دو سالن هجده زندان گوهردشت دید. یکی از برخوردهای شاهد با متهم پرونده در جریان ضرب و شتم زندانیان توسط پاسداران در داخل به اصطلاح «تونل مرگ» به خاطر ورزش جمعی زندانیان بود.

«تونل مرگ» اصطلاحی است برای راهرویی که پاسداران با ایستادن در کنار و روبروی همدیگر ایجاد می کنند. حسن اشرفیان شهادت داد که در حال عبور از این تونل انسانی، صدای حمید نوری را شنیده که به پاسداران می گفت: «این منافق ها را بزنید که دفعه دیگر از این کارها نکنند.»

حسن اشرفیان شهادت داد که هشتم مرداد ماه از پنجره‌هایی که دید محدودی به محوطه زندان داشت گروهی را شامل داود لشکری، ملبس به لباس نظامی و مسلح به اسلحه کُلت، چند نفر لباس شخصی و دو زندانی افغانستانی دید. زندانیان هر کدام فرغونی پر از طناب های ضخیم را می کشیدند و به طرف سوله می رفتند. شاهد گفت این صحنه را به زندانیان دیگر از جمله محمد زند، ابوالحسن مرندی نشان داد.

شاهد در مورد وقایع هشتم و نهم و دهم مرداد ۱۳۶۷ توضیح داد. او گفت زندانیان را گروه گروه صدای می زدند و می بردند. او از نهم مرداد به عنوان روزی یاد کرد که اسامی زندانیان کرج خوانده و برده شدند.

حسن اشرفیان روز دهم مرداد با برائت از سازمان مجاهدین از اعدام نجات یافت. او گفت در پایان روز از سلول حدودا چهارده نفره آنها، تنها او و یک نفر دیگر زنده ماندند و بقیه از جمله مسعود دلیری، محسن شیری، شاهرخ رضایی، حمید صفوی، رشید قروی اشتیکی و روشن بلبلیان اعدام شدند.

حسن اشرفیان در غروب دوازدهم مرداد صدای خفیف ماشینی توجه اش را جلب می کند. او و چند زندانی دیگر خود را به پنجره ها رسانند و دو کامیون را دیدند. یکی از آنها روشن و دیگری خاموش بود. یکی از کامیون ها خالی بود و در درون دیگری حداقل ۳۰ کیسه حاوی جنازه دیده می شد. او پاسداری را دید که بر روی جنازه‌ها راه می رفت و سعی می کرد تا سقف چادری کامیون را بر روی آن بکشد.

حسن اشرفیان شهادت داد که در پایان اعدام ها از حدود ۲۰۰ زندانی بند سه، مجموعا حدود ۵۲ تن زنده مانده بودند. حدودا پانزده تا بیست نفر از این تعداد در سلول های انفرادی نگهداری می شدند. شاهد گفت پس از اعدام ها در اواسط مهرماه بود که ناصریان به همراه نوری و چند پاسدار دیگر به بند آمدند. ناصریان زندانیان را تهدید کرد که نوبت بعد شما را هم می کشیم. او گفت: «دیگر آن دورانی که شما در زندان دست به اعتصاب و اعتراض می زدید ، تمام شده.» شاهد گفت در این دیدار حمید نوری به وسیله حرکات دست و صورت، اظهارات ناصریان را مرتب تایید می کرد.

دیگر برخورد مستقیم شاهد با حمید نوری در آبان ۱۳۶۷ و پس از اعدام ها بود. برطبق شهادت آقای اشرفیان، حمید نوری در پاسخ به اعتراض زندانیان به وضعیت بهداشت و آب گرم و مسائل صنفی زندانیان گفت: «بروید خدا را شکر کنید که زنده هستید. ما اگر می خواستیم فتوای امام را به طور کامل اجرا کنیم، باید نصف مردم ایران را دستگیر و اعدام می کردیم.»

حسن اشرفیان در ۲۷ بهمن ۱۳۶۷ به همراه دیگر زندانیان نجات یافته از اعدام در زندان گوهردشت به زندان اوین منتقل شد. برخورد بعدی و آخرینِ شاهد با حمید نوری بهار سال ۱۳۷۱ در زندان اوین بود؛ جایی که ناصریان و متهم پرونده، باز هم مسئول دادیاری زندانیان بودند.

حسن اشرفیان چهار سال بعد از اعدام ها در ۳۰ آذر ۱۳۷۱ از زندان اوین آزاد شد. او بعدها به سازمان مجاهدین خلق پیوست و هم اکنون در اردوگاه اشرف سه در آلبانی مستقر است.

سی و چهار جلسه دادگاه حمید نوری – به جز جلسات فوق‌العاده – در استکهلم سوئد برگزار شده است. براساس یک برنامه از پیش تنظیم شده، جلسات سی و ششم تا چهل و دوم این دادگاه طی دو هفته به جای استکهلم در آلبانی، محل استقرار هفت نفر از شاهدان این دادگاه در اردوگاه سه اشرف برگزار شد.

اعضای دادگاه بعد از جلسه روز پنجشنبه، از آلبانی به استکهلم بازخواهند گشت. جلسات بعدی دادگاه روز سه شنبه آینده دوم آذرماه در استکهلم از سر گرفته خواهد شد.

اینک پس از بیش از چهل جلسه شهادت دادخواهان، نوبت حمید نوری است تا در جایگاه متهم از خود دفاع کند.

طبق برنامه قبلی، حمید نوری در جلسات چهل و سوم تا چهل و ششم دادگاه به دفاع از خود خواهد پرداخت. اتهامات علیه او ارتکاب جنایت جنگی و قتل عمد زندانیان سیاسی در تابستان ۱۳۶۷ است.

XS
SM
MD
LG