محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، می‌گوید در ابتدای دوران وزارت خود به سعود الفیصل، وزیر امور خارجه وقت عربستان سعودی، پیشنهاد مذاکره داده و گفته است: «اگر فکر می کنید به قول خودتان من ماله کش اعظم هستم، آقای سلیمانی با شما صحبت کند.»
ایرنا، خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی، سخنان ظریف را در جمع ایرانیان مقیم سوئد نقل کرده است. وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در این نشست گفت: «سعودی‌ها می گویند ظریف کاره ای نیست و مشکل ما با سردار سلیمانی است. ... وقتی که وزیر شدم با آقای سلیمانی صحبت کردم. به سعود الفیصل پیشنهاد کردیم حاضریم راجع به یمن، بحرین، عراق، سوریه و لبنان صحبت کنیم.»
ظریف مدعی است که در همان پیشنهاد گفته است: «اگر فکر می کنید به قول خودتان من ماله کش اعظم هستم، آقای سلیمانی با شما صحبت کند.»
اشاره ظریف به «ماله‌کش اعظم»، عبارتی است که توئیتر فارسی وزارت خارجه آمریکا پس از تحریم ظریف در ترجمه متن توئیت انگلیسی مایک پمپئو، وزیر خارجه ایالات متحده، از آن استفاده کرد.
وزارت خزانه‌داری آمریکا روز چهارشنبه ۹ مرداد در بیانیه‌ای اعلام کرد که وزیر خارجه ایران را تحریم کرده است.
پس از آن وزارت امور خارجه آمریکا در حساب توئیتری فارسی خود نوشت: «امروز ایالات متحده جواد ظریف، ماله‌کش اعظم وی [خامنه‌ای]، را نیز تحریم کرد. او مانند سایر اعضای مافیای خامنه‌ای در رفتار یاغیانه رژیم همدست است.»
نقش سلیمانی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی
سخنرانی وزیر امور خارجه ایران در سوئد، از معدود مواردی است که ظریف به نقش قاسم سلیمانی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی اذعان می‌کند.
پیش از این بارها مقام های آمریکا تاکید کرده بودند که ظریف در سیاست خارجی کاره ای نیست و حتی مایک پمپئو یکبار گفت او و روحانی ویترین رژیم مذهبی ایران هستند و خامنه ای همه کاره است.
قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است. این نیرو «شاخه عملیات خارجی» سپاه پاسداران است. سفرهای متعدد او به کشورهایی چون عراق و سوریه و رابطه‌اش با گروه‌های شبه‌نظامی در این کشورها، نشانه‌ای از نقش او در پیاده کردن سیاست‌های ایران در این کشورها است.
تابستان امسال محمدجعفر اسدی، به عنوان فرمانده نیروهای مستشاری سپاه در سوریه، گفته بود که سلیمانی در سفری به روسیه با ولادیمیر پوتین دیدار داشت و در نهایت او را راضی کرد که نیروی هوایی روسیه را به سوریه اعزام کند: «سردار سلیمانی در سفری به روسیه بود که به مدت دو ساعت و بیست دقیقه با پوتین دیدار و گفتگو کرد تا روس‌ها را قانع کند در سوریه حضور یابند.»
بهار سال جاری و در سالگرد خروج ایالات متحده از توافق هسته‌ای، برایان هوک نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران، گفته بود: «جواد ظریف متخصص خوب صحبت کردن است اما اختیار چندانی ندارد. وزیر خارجه اصلی ایران قاسم سلیمانی است. ظریف تنها یک ویترین زیبا برای جمهوری اسلامی است.»
دیوید پترائوس، مدیر پیشین سازمان اطلاعات مرکزی ایالات متحده آمریکا و فرمانده سابق نیروهای آمریکا در خاورمیانه و عراق، هم در مستندی ساخته شبکه جهانی بی‌بی‌سی درباره یک پیغام دریافتی از سوی قاسم سلیمانی سخن گفته بود.
به گفته آقای پترائوس، جلال طالبانی رئیس جمهوری وقت عراق در جریان نبردهای بصره و قدرت گرفتن شبه نظامیان شیعه پیامی از قاسم سلیمانی را به او داده بود. قاسم سلیمانی در این پیام خود را فردی معرفی کرده بود که سیاست‌های جمهوری اسلامی را «در عراق، لبنان، غزه و افغانستان» کنترل می‌کند.
سلیمانی در این پیام همچنین اشاره کرده بود که «در واقع سفیر ایران در بغداد نیز عضو سپاه قدس است و کسی که جایگزین او می‌شود نیز عضو سپاه قدس است» و در نهایت به پترائوس گفته بود: «تو باید با من توافق کنی. بقیه را فراموش کن.»
ژنرال پترائوس که این سخنان را عنوان کرده، درخواست سلیمانی را رد کرده و گفته بود امکان ندارد با سرداری که نیروهای قاتل سربازان آمریکایی را هدایت می‌کند، بنشیند و مذاکره کند.
نقش داشتن سپاه پاسداران در سیاست خارجی ایران، به خصوص در منطقه، نکته‌ای جدید نیست. چند سال پیش اکبر هاشمی‌رفسنجانی در گفت‌وگویی با اشاره به یک «اشکال واقعی» سپاه قدس، گفته بود این نیرو «وزارت خارجه را از اعمال مسئولیت خودش در حساس‌ترین نقاطی که به ما مربوط می‌شود، محروم کرده است. در عراق، سوریه، لبنان، افغانستان، یمن و هرجایی که این‌گونه می‌شود، ما حقیقتا، مشکل داریم. در این کشورها، کسی نمی‌تواند سفیری را بدون موافقت سپاه قدس بگذارد.»
اوج اختلاف‌ها و ظهور قاسم سلیمانی به عنوان وزیر امور خارجه در سایه ایران به زمستان گذشته باز می‌گردد. آن زمان بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه، سفری ناگهانی به تهران داشت و با علی خامنه‌ای و حسن روحانی دیدار کرد. دیدارهایی که در هر دوی آن‌ها غیبت محمدجواد ظریف به چشم می‌خورد.
چند ساعت پس از انتشار عکس‌ها و خبرهای مربوط به این دیدار، محمدجواد ظریف از سمت خود استعفا کرد. او گفته بود که «بعد از عکس‌های ملاقات‌های امروز دیگر جواد ظریف به عنوان وزیر خارجه در جهان اعتباری ندارد.»
استعفای ظریف البته پس از حذف عکس‌ها از سایت‌های رهبر و رئیس جمهوری ایران، مخالفت روحانی با استعفای او، و سخنان سلیمانی درباره این‌که ظریف «مسئول اصلی سیاست خارجی ایران» است، منتفی شد.
سلیمانی چند ماه بعد و پس از تحریم وزیر امور خارجه ایران، با لباس سپاه به دفتر وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی رفت و به جواد ظریف بابت تحریم شدن از سوی آمریکا «تبریک گفت.»
ایالات متحده آمریکا ده مرداد با قراردادن محمدجواد ظریف وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در فهرست تحریم‌ها تاکید کرد که ظریف را بخشی از مافیای وابسته به رهبر این رژیم می‌داند و او را مقامی صالح برای گفتگو نمی‌شناسد.
همان زمان، مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا در واکنش به تحریم ظریف گفت او نیز مانند بقیه اعضای مافیای خامنه‌ای است.
در تاریخ ۱۲ مرداد نیز، جان بولتون گفت که تحریم ظریف در راستای کمپین فشار حداکثری پرزیدنت ترامپ است.
جان بولتون پس از تحریم محمد جواد ظریف همچنین گفت: «ایالات متحده مقامات فاسد و نابکار رژیم ایران را که دروغ‌پراکنی می‌کنند، حامی تروریسم هستند و ایرانیان بی‌گناه را آزار می‌دهند، تحمل نخواهد کرد... من فکر می‌کنم این ایده که او یک طرف صحبت جدی با ایالات متحده است، نادرست است. تصمیم‌گیرنده واقعی در ایران آیت‌الله خامنه‌ای است که باید یادمان باشد لقب او در ایران، رهبر معظم است. ظریف فقط یک بلندگو است.»
