مقامهای ایران و ۶ قدرت بزرگ: ایالات متحده، فرانسه، بریتانیا، روسیه، چین و آلمان وارد استانبول شده اند. ایران و ۶ قدرت بزرگ جهانی ممکن است بالاخره قادر شوند روز شنبه مذاکرات پیرامون برنامه اتمی ایران را پس از سالها شکست زنده کنند. کشورهای غربی در حالی به پای میز مذاکره آمده اند که کارت برنده شان تحریمهای اعمال شده بر ایران است، تحریمهایی که به نظر می رسد تاثیرگذار بوده است. کارت برنده ایران احتمال متوقف کردن غنی سازی اورانیوم در حدی است که راه رسیدن به توانایی تولید سلاح اتمی را کاهش دهد، اگر ایران واقعا قصد تولید بمب اتمی داشته باشد.
تحریمهای سازمان ملل در ماههای اخیر توسط ایالات متحده و اتحادیه اروپا تشدید شده است و منبع درآمد اصلی ایران یعنی نفت را نیز دربر گرفته. این تحریمها فشارهای زیادی بر اوضاع اقتصادی ایران وارد کرده و می کند که آثار آن در بسیاری از زمینه های اقتصادی و اجتماعی دیده می شود. دیپلماتها می گویند اگر ایران برای مصالحه از خود آمادگی نشان دهد، ممکن است برخی از تحریمها اجرا نشود.
غرب ایران را متهم می کند که قصد تولید سلاح اتمی را دارد و اسرائیل گفته ممکن است دست به حملات پیشگیرانه بزند تا ایران را از دستیابی به سلاح اتمی بازدارد. ایران می گویند برنامه هسته ای اش صلح آمیز است و بارها گفته است که قصد متوقف کردن آن را ندارد.
انتظارات دیپلماتها و تحلیلگران از مذاکرات دور اول در روز شنبه زیاد نیست، اما می گویند این ملاقات ممکن است هموار کننده راه برای مذاکراتی باشد که به سوی حل بن بست ده ساله برود.
مقامهای غربی می گویند اولویتشان این است که تهران را متقاعد کنند دست از غنی سازی بالای اورانیوم که از سال ۲۰۱۰ شروع کرده بردارد. ایران میزان غنی سازی را از ۲۰۱۰ افزوده و با تولید اورانیوم ۲۰ درصد غنی شده راه را برای احتمال دست یابی به سلاح اتمی کوتاهتر کرده است.
روز جمعه علی باقری یکی از اعضای هیات نمایندگی ایران بعد از ورود به استانبول با یکی از اعضای ارشد هیات چینی ملاقات و گفتگو کرد و قراراست گفتگوهای مشابهی نیز با نمایندگان روسیه انجام دهد.
مذاکرات رسمی روز شنبه آغاز می شود ولی قرار است کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و سعید جلیلی شام جمعه را به اتفاق صرف کنند. آخرین باری که این دو طرف با یکدیگر ملاقات کردند ژانویه سال قبل بود که هیچ توفیقی حاصل نشد و حتی نتوانستند درباره دستور اجلاس به توافق برسند. این بار هر دو طرف گفته اند که قصد دارند شانس واقعی به دیپلماسی بدهند. مایکل من سخنگوی خانم اشتون گفته است «ما امیدواریم اولین دور محیطی مناسب برای نتیجه ای مشخص و ادامه روند مذاکرات فراهم کند.»
علی اکبر صالحی وزیر امور خارجه ایران در مقاله ای در واشنگتن پست با عنوان «شانس بازگرداندن اعتماد» گفت کشورش امیدوار است همه طرفهای مذاکره به یک گفتگوی همه جانبه متعهد باشند و تلاش واقعی خود را برای ایجاد اعتماد و اطمینان متقابل بکار گیرند.
ایران به رغم تحریمهای شدید به غنی سازی اورانیوم که کاربرد دوگانه صلح آمیز و نظامی دارد ادامه می دهد و کارشناسان می گویند در حال حاضر به اندازه تولید ۴ بمب اتمی اورانیوم تولید کرده است.
مارک فیتزپاتریک؛ مدیر انستیتوی بین المللی استراتژیک می گوید متقاعد کردن ایران به متوقف ساختن غنی سازی ۲۰ درصدی اورانیوم هدف نخست است. معامله دراز مدت ایجاد اطمینان است که ایران نتواند سریع دست به تولید سلاح اتمی بزند و برای این کار دو کار لازم است انجام شود: نظارت بر فعالیتهای هسته ای ایران و محدود کردن انبار اورانیوم غنی شده.
