جیسون گرینبلات فرستادۀ پرزیدنت دونالد ترامپ براى صلح اسرائيلى فلسطينى بار ديگر به منطقه رفته است تا به تلاش برای ایجاد آشتی و پایان بخشیدن به اين نزاع دیرینه ادامه دهد. این چندمین بار است که رئیس جمهوری ایالات متحده یکی از نزدیکترین مشاوران خود را برای رفع تنش و تشنج در یک نقطه خاورمیانه به منطقه می فرستد. دیدارهای اخیر پرزیدنت ترامپ با بنیامین نتانیاهو و محمود عباس بسیار دوستانه و سازنده بود. ولی رویداد تروریستی سه شنبه ۴ مهرماه، بر دشواری این ماموریت دشوار می افزاید.
رسانه های گروهى در اسرائیل و خودمختارى فلسطینی هنوز خبری درباره دیدارهای گرینبلات با رهبران طرفین منتشر نكرده اند. اما به گفته برخى از محافل سياسى گفته شده است که او یکبار دیگر با نخست وزیر اسرائیل و رئیس خودمختارى فلسطينى و مشاوران آن ها به گفتگو خواهد نشست تا خواسته های طرفین را به هم نزدیک کند.
بنا به گزارشها در آمريكا در دیدارهایی که نتانیاهو و عباس در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل با پرزیدنت ترامپ داشتند، هر دو از آمادگی خود برای رسیدن به توافق سخن گفتند. رئیس جمهوری ایالات متحده نیز این آمادگی را موجب دلگرمی دانست. ولی آگاهان امور و کارشناسان مسئله خاورمیانه می گویند هنوز مشکلات زیادی در این باره وجود دارد.
در همین حال که سکوت خبری در اسرائیل و خودگردانی فلسطینی ادامه دارد، برخی روزنامه های عربی نوشته اند که ممکن است گرینبلات حامل یک طرح صلح مقدماتی باشد – و این در حالی که پرزیدنت ترامپ در آغاز ریاست جمهوری گفته بود که رسیدن به راه حل را به عهده طرفین می گذارد و هر توافقی که بین آن ها ایجاد شود، مورد استقبال او قرار خواهد گرفت.
روزنامه "العربی الجدید" که گفته می شود توسط قطر حمایت می شود، نوشته است که به موجب طرح کاخ سفید، مرزهای کشور مستقل فلسطین به طور تدریجی تعیین خواهد شد و معضل بازگشت آوارگان فلسطینی به مرحله بعدی موکول خواهد شد. در این گزارش که هنوز منابع دیگر واکنشی نسبت به آن نشان نداده اند، آمده است که مصر و عربستان سعودی از این طرح استقبال کرده اند به ادعای "العربی الجدید"، حتی رهبران فلسطینی نیز این طرح را سازنده دانسته اند – و این در حالی است که به موجب آن، کشور مستقل فلسطینی به صورت تدریجی برپا خواهد شد.
حملۀ تروریستی که بامداد سه شنبه ۴ مهرماه در یک شهرک اسرائیلی در شمال اورشلیم رخ داد، فضا را بحرانی کرده و بر دشواری ماموریت گرینبلات افزوده است. در شهرک "هار ادار" که در مرز چند روستای فلسطینی نشین قرار دارد، یک فلسطینی مسلح به اسلحه کمری و چاقو به ماموران امنیتی در نزدیک جدار حائل حمله برد و سه تن را کشت و نفر چهارم را به سختی زخمی کرد. یکی از جان باختگان، محافظ عرب اسرائیلی از شهرک "ابوغوش" در همسایگی "هار آدار" بود.
این حمله در آستانه اعیاد "یوم کیپور" (روزۀ بزرگ) و "سوکوت " (عید سایبان ها)ی یهودیان رخ داد که همیشه با تدابیر امنیتی ویژه همراه است.
اما یکی از موانع عمده ای که بر سر راه جیسون گرینبلات برای برطرف کردن اختلافات اسرائیل و فلسطینی ها قرار دارد، اقدامات و اتهامات متقابل است. اسرائیل دولت خود مختار فلسطینی را به تبلیغ برای گسترش ترور متهم می کند. به نوشته روزنامه های اسرائیلی، در سالروز کشتار یازده ورزشکار اسرائیلی به دست ترویست های فلسطینی در اولمپیاد مونیخ در سال ۱۹۷۲ گروه فتح با انتشار بیانیه ای از این اقدام تمجید کرد و آن را "عملیات قهرمانی" نامید.
اسرائیل می گوید: در حالی که محمود عباس از صلح سخن می گوید، رسانه های فلسطینی به تمجید از ترور ادامه می دهند. در مقابل، دولت خودمختار فلسطینی اسرائیل را به قتل و سرکوب فلسطینی ها و برپایی آبادی غیرقانونی در سرزمین متعلق به فلسطینی ها متهم می کند. بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل در سخنان خود در ۴ مهرماه گفت: تبلیغات حکومت خودمختار در حمایت از ترور، یکی از علل اصلی این خونریزی و تجاوزات است و باید متوقف شود. محمود عباس متقابلا اسرائیل را به توقف عملیات غیرقانونی فرا خواند.
به نوشته روزنامه های فلسطینی، دولت خود مختار در پرونده جدیدی که به دیوان جنایات جنگی در لاهه ارائه داده، دوباره اسرائیل را به آبادی سازی، تبعیض نژادی و جنایات جنگی علیه فلسطینیان متهم ساخته است. اسرائیل می گوید که این اتهمات "دروغین" نشان آن است که فلسطینی ها علاقه ای به برقراری صلح واقعی ندارند و تنها قصدشان گرفتن امتیازات بیشتر از اسرائیل بدون آشتی بین طرفین است. در همین حال نیکلای مالدانف فرستاده صلح سازمان ملل، یک بار دیگر اسرائیل را متهم کرد که با ادامه آبادی سازی در کرانه باختری، قطعنامه های شورای امنیت را زیرپا می گذارد. مالدانف در گزارش خود نوشت که اسرائیل در سه ماه گذشته بیش از یک سال اخیر واحدهای مسکونی جدیدی در کرانه باختری برپا کرده است. او نوشت: چنین اقدامی، شانس برپایی دولت مستقل فلسطینی را بیش از پیش کاهش می دهد.
پیش از سفر گرینبلات به اسرائیل، یک مقام کاخ سفید گفت که ماموریت جدید او حلقه دیگری از کوشش های مداوم ایالات متحده به هدف پیشبرد روند صلح است. این مقام که نامش برده نشد به خبرنگاران گفت که دیدارهای پرزیدنت ترامپ با نتانیاهو و عباس دلگرم کننده بوده است.
آگاهان امور می گویند دیدار پیشین گرینبلات از منطقه، در رفع یک درگیری خطرناک بین اسرائیل و فلسطینی ها بر سر مساله ورود آزاد به صحن مسجد الاقصی در شرق اورشلیم بسیار سازنده بود. او اسرائیل را متقاعد ساخت که دستگاه های فلزیاب را از ورودی صحن برچیند و به این ترتیب فلسطینی ها به تهدیدات خود پایان دادند و اوضاع آرام گرفت.
